بازتاب وسیع قیمت گذاری گندم| کشاورزان: زیر ۲۵هزار تومان نمی‌فروشیم

بازار، گروه استان‌ها: هنوز از گفتگوی خبرگزاری بازار استان سمنان با عضو بنیاد ملی گندم کاران چهار روز نگذشته که حواشی و واکنش های وسیعی به این مصاحبه چه در فضای مجازی و کانال های ارتباطی و چه در بخش نظرات وب سایت خبرگزاری تحلیل بازار، مطرح شده است. کشاورزان از جای جای ایران اسلامی به خبرگزاری بازار پیام داده اند و درخواست دارند که مسئولان ورود جدی به ماجرای قیمت گذاری گندم کنند.

قبل از ورود به حواشی و نظرات کشاورزان ابتدا بگوییم که به صورت خلاصه، محمد حسین خنکال عضو بنیاد ملی گندم کاران و رئیس خانه کشاورز شاهرود در آن مصاحبه چه مسائلی را بیان کرد. وی ابتدا معتقد بود که قیمت گذاری سال گذشته گندم یعنی ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان را اگر ملاک قرار دهیم انواع کود و سم و ... ۱۲۰ تا ۱۳۰ درصد گران شده اند در نتیجه قیمت گندم هم باید به همان نسبت بالا برود از سوی دیگر هزینه های کد های دولتی هم حتی دو برابر شده است مثلا کود دولتی ۲۵۰ هزار تومان سال قبل امسال ۵۵۰ هزار تومان است لذا قیمت زیر ۲۰ هزار تومان برای گندم اصلا جای صحبت ندارد!

واکنش.ها گسترده بود

خیلی‌ها به این موضوع واکنش نشان دادند به خصوص وقتی که صحبت از گرانی نان شد و خنکال اعلام داشت که چطور دولت می تواند از خودروساز حمایت کند که خودروی ۱۵۰ میلیون تومانی را ۳۰۰ میلیون تومان بفروشد اما نمی تواند از کشاورز حمایت کند؟ بسیاری از این صحبت خنکال حمایت کردند و برخی نیز اعلام کردند که افزیش قیمت گندم یعنی افزایش همه اقلام غذایی و در نتیجه تورم و نقدینگی.

خرید تضمینی ۲۵ قلم کالا شامل برنج، لوبیا، جو، کلزا، دانه های روغنی و تنباکو و ... را هم شامل می شود پس چرا این داستان تنها برای گندم است

موضوع دومی که در بحث خنکال نیز جای داشت و بسیار نیز مورد بحث قرار گرفته این است که در قانون خرید تضمینی آمده است دولت موظف است مازاد گندم کشاورزان را خریداری کند نه همه آن را اما دولت در هنگام برداشت محصول قانونی را مصوب می کند که نمی گذارد گندم کشاورزان از شهرستانی به شهرستان دیگر منتقل شود در نتیجه کشاورز مجبور است که گندم خود را دولت بفروشد و این اجبار و الزام در تحقیقات خبرنگار بازار نیز کاملاً تصدیق شد برای مثال سال قبل دقیقا چنین قانونی با نیروی انتظامی وجود داشت و حتی پاسگاه ها ماشین های گندم را به سوی سیلوهای دولتی انتقال می دادند.

موضوع سوم مورد بحث و می توان گفت جنجالی که در گفتگوی خنکال وجود داشت و بسیاری کشاورزان هم به آن اذعان دارند این است که خرید تضمینی ۲۵ قلم کالا شامل برنج، لوبیا، جو، کلزا، دانه های روغنی و تنباکو و ... را هم شامل می شود پس چرا این داستان تنها برای گندم است؟ چرا مثلا برای برنج این کار صورت نمی گیرد؟ چطور برنج کاران می توانند برنج ۴۰ هزار تومانی خرید تضمینی را ۸۵ هزار تومان در بازار بفروشند اما گندم کاران خیر؟ با این توضیح که هیچ کدام از مسئولان استان سمنان نسبت به این اظهار نظرها واکنش رسمی نشان نداده اند به سراغ سیل نظرات کشاورزانی می رویم که برای خبرگزاری بازار استان سمنان ارسال کرده اند تا واکنش ها را بررسی کنیم.

سرهای زیر برف

علی یک کاربر ضمن منطقی خواندن پیشنهاد ۲۰ هزار تومانی نوشته است: ندیدن جوانب تولید مانند کردن سر کبک زیر برف است. کاربر دیگری نوشته است کود اوره که پارسال به قیمت ۶۷تومان حواله به کشاورز میدادند امسال به ۱۵۰هزار تومان رسیده حالاچرا گندم قیمت پارسال باشد؟ کابر رضا نیز نوشته است: قیمت نان افزایش و واقعی شود، دولت دستش را از جیب کشاورز بیرون بیاورد.

رضوانی یک کشاورز نیز در تلگرام نوشته است: امسال باید کشاورزان همت کنند و یک دانه گندم به دولت نفروشند چرا وقتی گندم تنی ۶۳۵ دلار است ما باید آن را ۱۵ هزار تومان در هر کیلوگرم بفروشیم؟ کشاورزان بیایید دست به دست هم بدهیم و یک دانه گندم نگذاریم بخرند تا شاید قیمت را واقعی کنند. کاربر دیگری به نام سراب هم نوشته است« این همه افزایش غیر کارشناسی که صورت میگیرد سوال اینکه آیا مردم درآمد کافی برای خرید دارند ؟ همه وسایل که ۱۰۰ درصد به جلو حرکت می کند ، آینده جامعه ایران را چگونه ترسیم می کنید ؟ گندم هم غیر از وسایل دیگه است . مردم به غیر از نان خالی هیچی ندارند.

این نظرات البته مخالفانی هم داشته است برای مثال ماهان نوشته است: «همه چی وابسته به این گندم است. اگر گندم گران شود. یعنی همه چی گران شده. شما جیبت پره. فکری بحال تهیدستان نمی کنید» کابر دیگری نیز نوشته است: گندم زیر ۲۵ هزار تومان مساوری با قاچاق است.

داستان گندم و نان

کاربری با امضای کشاورز مظلوم ایران نوشته است: دولت می‌خواهد قیمت نان را از جیب کشاورز و گندمکاران مظلوم و زحمتکش پایین نگه دارد و به اصطلاح یارانه نان به اقشار کم درآمد بدهد ولی توجه ندارند که با این کار گندمکاران را نابود و در ورطه ورشکستگی قرار می دهد گندم در مرز عراق ۳۴۰۰۰ تومان خریداری شده، حالا دولت حاظر نیست باقیمت ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان بخرد ولی در آینده نزدیک ۴۵ هزار تومان هم از خارج از کشور خواهد خرید، بدبخت کشاورزان مظلوم ایران، اینهمه به این قشر تولید کننده و زحمتکش ظلم نکنید.

در کشوری که هر روز قیمت‌ها بالا می‌رود، چطور می‌توان یک قیمت را برای محصولی در نظر گرفت؟

این کابر در ادامه پیام خود نوشته است: تنها راه نجات کشور حمایت از تولید کنندگان داخلی در اولویت کشاورزان مظلوم و زحمتکش وگندمکاران بیچاره ، به تولید کننده کشور ظلم نکنید کشاورز وضعیت اقتصادی خوبی ندارد قیمت واقعی گندم ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان است، به اسم حمایت از مردم به کشاورز و گندمکاران ظلم نکنید لطفا امسال آخرین سالی است که گندمکاران مظلوم گندم می‌کارند، دولت به فکر واردات گسترده گندم باشد.

یک کاربر دیگر به نام محمد هم نوشته است: دولت گویا کشاورزی را رها کرده و به صنعت چسبیده است چرا که کشاورزان حرف بزن ندارند کسی نیست که از آنها دفاع کند کسی نیست که مشکلات شان را بگوید و آنانی که هستند هم امارهای غلط به دولتی ها می دهند در نتیجه اشتباه تصمیم گیری می کنند شما را به خدا واقعیت ها را به رئیس جمهور این مملکت بگویید نگذارید فقط روایت دولتی ها را بشنوند. واقعیت چیز دیگری است.

قیمتها چرا شناور نیست؟

نظرات از این دست فراوان هستند اما واکنش های بسیاری را نیز در فضای مجازی پیرامون گندم شاهد هستیم. برخی کشاورزان عقیده دارند که قیمت گذاری باید شناور باشد مثلا حمید رضا حسینی کشاورز گندم کار استان سمنان در پیامی می نویسد: اصلا در کشوری که هر روز قیمت ها بالا می‌رود، چطور می توان یک قیمت را برای محصولی در نظر گرفت؟ قیمت گذاری اگر شناور باشد درست می شود مثلا دولت بگوید ۱۷ هزار تومان بعلاوه افزایش و کاهش قیمت نهاده ها که اگر کود گران شد گندم ۲۰ هزار تومان شود گران تر شد ۲۳ هزار تومان شود کود ارزان شد ارزان تر خریداری شود و به همین ترتیب.

با توجه به اینکه این کشاورز تمایل به مصاحبه نیز داشت با وی گفتگوی تلفنی را ترتیب دادیم. حسینی با بیان اینکه هشت هکتار گندم کاری دارد، می گوید: هر سال می گویم که امسال دیگر گندم نمی کارم هر سال هم به همین دلیل که تا گندم دست می دهد موی سیاه بر سر مان باقی نمی ماند از بس می بایست صبح تا شب کار کنیم و شب تا صبح فکر و خیال که این گندم چه می شود؟

حسینی با بیان اینکه کشاورز، رزق و روزی از زمین می خورد کشاورز کارمند نیست که حقوق داشته باشد و حالا در کنارش زمین کشاورزی نیز داشته باشد، ابراز کرد: بحث سر این است که امروز من ۳۰۰ میلیون تومان هزینه کرده ام یک پمپ آب زمین کشاورزی ام سوخته که ۲۱۰ میلیون تومان هزینه آن است در نتیجه هشت هکتار گندم کاشته ام که هر هکتار پنج تن محصول می دهد یعنی ۴۰ تن گندم دارم که می خواهد به من ۶۰۰ میلیون تومان در بهترین حالت پول بدهد در حالی که من ۵۰۰ میلیون تومان هزینه کرده ام. من با این پول چطور زندگی ام را با پنج نفر بگذرانم.

واردات و صادرات و نفع کشاورز داخلی

عجیب اینجا است که این روزها کشاورزان در فضای مجازی عمدتاً به دو موضوع اشاره بیشتری دارند نخست اینکه در عراق گندم را تا ۳۰ هزار تومان هم می خرند و دوم اینکه قیمت جهانی گندم ۶۳۵ دلار برای هر تن گندم مرغوب است. در نتیجه دولت اجازه دهد که کشاورز تصمیم بگیرد که گندم را به چه کسی بفروشد؟ از سوی دیگر دولت می گوید که برای تامین آرد و نان مردم نیاز به خرید گندم داریم و کشاورزان نیز اذعان دارند که اگر قرار است گندم را کیلوگرمی ۳۰ هزار تومان وارد کنید پس چرا گندم کشاورز خودمان را ۳۰ هزار تومان نمی‌خرید!

برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ یک کارشناس اقتصادی نیز رفتیم. وی در گفتگو با خبرنگار بازار، می‌گوید: چرخه گندم فرای دیگر محصولات است چرا که محصول استراتژیک است و دولت برای اینکه بتواند آرد کشور را تامین کند باید هر طور شده آن را از دست کشاورز خارج کند برای همین است که گندم حتی اگر کیلوگرمی ۱۰۰ هزار تومان هم هزینه داشته باشد مثلا خشکسالی و کم آبی و ... نیز باشد بازهم باید کاشته شود.

محمد شریفیان با بیان اینکه در استاندارد دنیا می گویند که اگر هکتار پنج تن گندم برداشت نکردید تغییر الگوی کشت دهید ما در اینجا به واسطه نیازی که به گندم داریم برای چهار تن در هکتار هم گندم می کاریم، بیان کرد: این الزام به تولید گندم تا زمانی که گندم راهی سیلو ها نشود فایده ندارد در نتیجه دولت برنامه خرید تضمینی گندم را هم درست کرده است که نتیجه آن ارسال تمام گندم کشور به دولت برای ذخیره و آرد سازی است.

تاثیرات جنگ اوکراین و افزایش قیمت

این کارشناس کشاورزی ادامه داد: دولت به خوبی می داند که پس از جنگ اوکراین و افزایش قیمت گندم اگر از فرصت طلایی خرید تضمینی گندم کشاورز به راحتی بگذرد، باید همین گندم را کیلوگرمی ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان وارد کند در نتیجه اولویت خود را روی خرید تضمینی گندم برای کشاورزان می گذارد اما از سوی دیگر پولی هم ندارد چرا وضعیت دولت و اعتبارات اظهر من الشمس است.

شریفیان با بیان اینکه دولت قدری با فشار، قدری با تشویق و ترغیب و قدری هم با جبر و حتی قدری هم با افزایش قیمت سعی دارد که هم بگوید پول خرید گندم ۲۰ هزار تومانی را ندارم و هم بگوید که گندم شما را لازم دارم! بیان کرد: این دقیقاً شرح ماوقعی است که در درون آن قرار داریم و راهکاری هم برای آن وجود ندارد چرا که اولاً دولت پول خرید بیش از ۲۰ هزار تومان را ندارد در ثانی نیاز به گندم کشاورزان دارد! پس یکی باید کوتاه بیاید که به عقیده من کشاورز دست آخر کوتاه خواهد آمد چرا که بالاخره نمی تواند گندم را روی زمین نگه دارد.

به لحاظ قانونی دولت هیچ ابزاری ندارد که کشاورز را مجبور به فروش گندم خود به صورت تضمینی کند

وی با بیان اینکه قیمت گندم هم مانند هیچ کالای دیگری در کشورمان واقعی نیست همانطور که قیمت خودرو نیست، بیان کرد: دولت اجازه صادرات گندم را به کشاورزان نمی دهد حتی اجازه فروش گندم شان را هم نمی دهد اما چطور؟ به لحاظ قانونی دولت هیچ ابزاری ندارد که کشاورز را مجبور به فروش گندم خود به صورت تضمینی کند یعنی قانونی نداریم که بگوید کشاورز باید گندمش را به دولت بدهد از سوی دیگر در قانون آمده که دولت وظیفه دارد که مازاد گندم کشاورزان را خریداری کند اما این قانون عملاً رخ نمی دهد. حال دولت چه می کند؟ دولت در زمان برداشت می آید فشارهایی را روی کشاورز می آورد مثلا حمل و نقل گندم بین شهرستان ها را مممنوع می کند و اقداماتی از این دست که کشاورز مجبور شود گندمش را بفروشد.

دولت هم گندم می‌خواهد هم پول نمی‌دهد

برخی کشاورزان عقیده دارند که دولت نمی تواند هم خدا و هم خرما را با هم داشته باشد. برای مثال حمید رضا در تلگرام نوشته است: دولت هم می خواهد گندم کشاورزان را بخرد تا گندم ۳۰ هزار تومان وارد نکند هم نمی خواهد قیمت واقعی گندم را بپردازد این چه معادله ای است؟ از سوی دیگر برخی کاربران هم نوشته اند که از گرانی نان در صورت گرانی گندم بیم دارند و می ترسند که بر قشر متوسط فشار وارد شود.

تمام این موضوعات اما مخالفانی هم دارد هر چند دولتی ها به سختی درباره این موضوع اظهار نظر می کنند اما توانستیم نظر حسینی یک کارمند بازنشسته جهاد کشاورزی را نیز بپرسیم که در گفتگو با خبرنگار بازار می گوید: کشاورزان به واقع واقعیت ها را نمی بینند امروز در حالی عقیده دارند که گندم ۱۵ هزار تومانی باید ۲۰ هزار تومان بشود که کسی نمی گوید دولت سال قبل گندم پنج هزار و ۵۰۰ تومانی را ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان کرد!

دولت نهاده‌هایی مانند کود یارانه‌ای را بیش از دو برابر نسبت به سال قبل گرانتر کرده است

حسینی با بیان اینکه کشاورزان بی انصافی می کنند، بیان کرد: اگر ما سالانه ۵۰ درصد هم افزایش قیمت گندم را اعمال کنیم در همین دولت رئیسی در دو سال گندم ۱۵۰ درصد رشد کرده است یعنی به اندازه سه سال گران شده است لذا کشاورزان به نظر بنده بد عادت شدند. اگر دولت همان پارسال قیمت گندم را ۹ هزار تومان و امسال ۱۳ هزار تومانم اعلام می کرد کسی اعتراض نمی کرد. به نظرم دولت باید سال قبل گندم پنج هزار و ۵۰۰ تومانی را ۹ هزار تومان می کرد و امسال آن را ۱۳ هزار تومان و سال بعد ۱۸ هزار تومان اینطوری کشاورزان از دولت تشکر هم می کردند!

اعمال قیمت منصفانه خواسته کشاورزان

به هر صورت اظهار نظرها فراوان است قدر مسلم اینکه کشاورزان عقیده دارند که حداقل اگر قیمت جهانی گندم اعمال نمی شود یا قیمتی که همین حالا در مرز عراق با کیلوگرمی ۳۰ هزار تومان خریداری می شود، دست کم دولت می تواند افزایش معقول تری را برای قیمت گندم داشته باشد چرا که خود دولت نهاده هایی مانند کود یارانه ای را بیش از دو برابر نسبت به سال قبل گرانتر کرده است. حال باید دید که در نهایت چه اتفاقی برای گندم تضمینی سال ۱۴۰۲ رخ می‌دهد.

باید دید که آیا دولت راهکاری برای نسوختن سیخ و کباب به صورت همزمان پیدا خواهد کرد یا خیر؟ شما می توانید بازهم نقطه نظرات خودتان را در پائین اخبار و گزارش های خبرگزاری بازار و در بخش پیام شما برای ما قرار دهید. مطالبی که حاوی توهین و افترا، مسائل غیراخلاقی و ... باشد، قطعاً درج و حتی سوژه های مناسب مورد پیگیری خبرنگاران بازار در استان سمنان قرار خواهند گرفت.

شما همچنین می توانید گفتگوی بازار با خنکال عضو بنیاد گندم کاران را در این لینک ملاحظه کنید: رئیس بنیاد گندم کاران استان سمنان در گفتگو با بازار: قیمت‌گذاری زیر ۲۰ هزار تومان گندم بی‌فایده است| ضرورت پرداخت یارانه به کشاورزان