بازار؛ گروه استانها: خوراک، پوشاک و مسکن سه نیاز اساسی و اولیه انسان برای زندگی است که با توجه به مشکلات اقتصادی هر سه این‌ها تحت تأثیر قرارگرفته‌اند و مردم برای تهیه نیازهای اولیه دچار مشکل هستند.
اما در این میان بحران آب در استان همدان نه‌تنها تمام بخش‌های خوراک پوشاک و مسکن، بلکه اقتصاد خانواده‌های همدانی که یک‌سوم آن‌ها کشاورز هستند را نیز مستقیماً تحت تأثیر قرار می‌دهد.
تابستان سال جاری قطعی آب گسترده در شهر همدان اتفاق افتاد که عامل آن کم‌آبی و کمبود بارش معرفی شد هرچند طبق آمار رسمی سازمان هواشناسی استان همدان میانگین بارندگی سالانه در ۴۰ سال اخیر فقط چهار درصد کاهش داشته که مسئولین و کارشناسان نیز این موضوع را تائید می‌کنند اما همین اوضاع سبب شد بالاخره بعد از ۱۷ سال لوله‌کشی آب از سد تالوار تحت عنوان تأمین منبع آب پایدار به همدان انجام شود.
میزان آبی که از تالوار به همدان منتقل می‌شود ۱۶ میلیون مترمکعب معادل دودهم درصد میانگین بارندگی‌های سالانه است که فقط برای ۱۷ کیلومتر پایانی آن‌یک هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه شده است
نباید فراموش کنیم میزان آبی که از تالوار به همدان منتقل می‌شود ۱۶ میلیون مترمکعب معادل دودهم درصد میانگین بارندگی‌های سالانه است که فقط برای ۱۷ کیلومتر پایانی آن‌یک هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان هزینه شده است؛ آن‌هم در شرایطی که دولت با کمبود بودجه مواجه است.
به‌هرحال آنچه مسلم است اینکه با توجه به روند کاهش آب رودخانه تالوار و نیاز مردم آن منطقه، این منبع تأمین آب پایدار نیست و در آینده نزدیک دوباره بحران به همدان بازمی‌گردد؛ ناگفته نماند که طبق آمار رسمی کارگروه سازگاری با کم‌آبی وزارت نیرو کل مصرف آب استان همدان ۲.۲ میلیارد مترمکعب و بارندگی آن ۶.۶ میلیارد مترمکعب است که سه برابر مصرف ماست اما با توجه به تغییر اقلیم و به‌تبع آن تغییر الگوی بارش، نحوه ذخیره‌سازی قدیمی ما عامل اصلی کم‌آبی است که در صورت به‌روز نشدن ذخیره‌سازی و مدیریت منابع آب، این دست بحران‌ها ادامه خواهد داشت.
به‌هرحال اتفاقی که در همدان افتاد و سد اکباتان کاملاً خشک شد زنگ خطری برای سایر استان‌های کشور است که اخیراً به تهران نیز نزدیک شده و اگر رویکرد مدیریت منابع آبی به سمت روش‌های بهینه مانند آبخیزداری نرود اکثر بخش‌های کشور درگیر این مسئله خواهند شد.
احتمال تکرار بی‌آبی‌ها وجود دارد
بررسی وضعیت منابع آبی همدان گویای آن است که احتمال تکرار بی‌آبی‌ها وجود دارد چراکه مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای همدان عنوان کرده از ابتدای سال آبی تاکنون ۶۲ میلی‌متر بارش در ایستگاه سد اکباتان به ثبت رسیده که میزان بارش‌های امسال بیش از ۵۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش دارد.
میانگین بارش‌ها در حوضه سد اکباتان در سال آبی گذشته ۱۲۸ میلی‌متر و در میانگین بلندمدت ۱۳۲ میلی‌متر بوده که کاهش بیش از ۵۰ درصدی نسبت به بلندمدت را نشان می‌دهد
محمد ضروری بابیان اینکه میانگین بارش‌ها در حوضه سد اکباتان در سال آبی گذشته ۱۲۸ میلی‌متر و در میانگین بلندمدت ۱۳۲ میلی‌متر بوده که کاهش بیش از ۵۰ درصدی نسبت به بلندمدت را نیز نشان می‌دهد، افزود: اگرچه بارش خوبی در روزهای گذشته به ثبت رسیده اما هنوز هم از میزان بارش‌هایی که باید داشته باشیم، عقب هستیم.
ضروری با یادآوری اینکه میزان میانگین بارش‌های استان همدان طبق گزارش ایستگاه‌های مبنا ۷۳ میلی‌متر است که نسبت به مدت مشابه در سال آبی گذشته ۳۶ درصد و نسبت به بلندمدت ۴۶ درصد کاهش داشته است، افزود: میزان میانگین بارش‌ها در سال آبی گذشته ۱۱۴ میلی‌متر و بلندمدت ۱۳۴ میلی‌متر به ثبت رسیده است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر حجم آب سد اکباتان یک‌میلیون و ۳۰۰ هزار مترمکعب است و تنها ۴ درصد از حجم مخزن سد اکباتان آب دارد و بارش‌های فعلی نیز هنوز به رواناب تبدیل نشده است، گفت: با گرم شدن هوا و ذوب برف رواناب وارد سد خواهد شد.
کاهش میزان بارندگی اثر تشدیدکننده‌ای در کاهش روانابها و سطح آب‌های زیرزمینی دارد
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان بابیان اینکه امسال سومین سال خشک‌سالی را داشتیم کما اینکه کاهش میزان بارندگی اثر تشدیدکننده‌ای در کاهش روانابها و سطح آب‌های زیرزمینی دارد، به طرح آب‌رسانی همدان اشاره کرد و گفت: طرح آب‌رسانی به همدان سال ۱۳۸۳ در سفر مقام معظم رهبری به همدان مصوب و عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۸۶ کلید خورد.
وی افزود: طرح آب‌رسانی به همدان شامل ۱۴۰ کیلومتر خط لوله، سه ایستگاه پمپاژ با مجموع پمپاژ ۵۷۶ متر و ۱۵۰ هزار مترمکعب مخزن تعادلی است که عملیات اجرایی طرح بعد از چند سال در اردیبهشت‌ماه سال جاری شروع و در کمتر از هفت ماه انتقال آب اضطراری اجرا و قطعی آب همدان برطرف شد.
ضروری بابیان اینکه پروژه آب‌رسانی به همدان در مدار بهره‌برداری قرار دارد و ۴۰۰ لیتر در ثانیه آب وارد شبکه آب‌رسانی شهر همدان می‌شود، افزود: در حال حاضر پمپ به‌اندازه ۶۰۰ لیتر در ثانیه وصل و تا یک هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه در ایستگاه‌های پمپاژ نصب‌شده است.
وی از خط برق‌رسانی این پروژه به‌عنوان یک پروژه بزرگ یادکرد و افزود: خط برق‌رسانی شامل ۷۰ کیلومتر خط برق فشارقوی است که دکل‌های خطوط نصب و بیش از ۵۰ کیلومتر از آن کابل‌کشی شده است ضمن اینکه تاکنون یک هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان به این پروژه تزریق‌شده و اعتبار موردنیاز جهت تکمیل آن دو هزار میلیارد تومان است.
به‌هرحال با اختصاص بیش از یک هزار میلیارد تومان برای پروژه آب‌رسانی به همدان و همکاری وزارت نیرو و پای‌کار بودن مجری طرح و قرارگاه خاتم‌الانبیاء (ص)، عملیات اجرایی طرحی که پیش‌بینی می‌شد دو تا سه سال زمان نیاز دارد در کمتر از چند ماه انجام و از یک بحران جدی عبور کردیم.
به گفته مسئولان تصفیه‌خانه طرح آب‌رسانی به همدان نیز به‌زودی به مرحله بهره‌برداری می‌رسد به‌نحوی‌که در فاز نخست یک هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه و در فاز بعدی یک هزار و ۸۰۰ لیتر در ثانیه آب از طریق آن تصفیه و به شبکه آب‌رسانی شهر همدان متصل می‌شود.
قدرت انتقال آب به همدان تا یک هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه فراهم‌شده اما تجهیزات کنونی استان همدان برای تصفیه آب ۶۰۰ لیتر در ثانیه است
طبق بررسی‌ها اکنون قدرت انتقال آب به همدان تا یک هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه فراهم‌شده اما تجهیزات کنونی استان همدان برای تصفیه آب ۶۰۰ لیتر در ثانیه است که با تکمیل و بهره‌برداری از فاز نخست طرح آب با ظرفیت یک هزار و ۲۰۰ لیتر در ثانیه به شبکه توزیع شهر منتقل خواهد شد.
درست است که کارها تا حدودی انجام‌شده و تلاش‌ها برای روبرو نشدن همدان با بحران کم‌آبی ادامه دارد اما آنچه مسلم است اینکه انتظار مردم تغییر و اصلاح رویه‌های ذخیره‌سازی متناسب با تغییر اقلیم است که هم هزینه کمتری دارد و هم بازدهی بیشتر رقم می‌زند.
نظر شما