به گزارش بازار، وحید یعقوبی مدیر اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در رابطه با محدودیت‌های اعمالی برای فولادی‌ها گفت: بحث گاز یک چالش عمده در زنجیره فولاد است که طی سال‌های اخیر بسیار هم پررنگ شده است. از حدود چند سال گذشته محدودیت‌های گازی برای واحدها در زمستان به‌طور مثال برای یک ماه اعمال می‌شد و واحدهای احیای مستقیم فولاد هم برای این مدت برنامه‌ریزی می‌کردند و معمولاً این یک ماه را به فعالیت‌های تعمیراتی اختصاص می‌دادند تا از این فرصت بهره ببرند و متحمل کمترین آسیب شوند.
یعقوبی افزود: اما از سال گذشته این محدودیت‌های گاز بسیار شدید شد و حدود دو ماه و نیم واحدهای احیا مستقیم فولادی یا تعطیل بودند یا با محدودیت بسیار شدید کار می‌کردند که این محدودیت‌ها، تأثیر خود را بر کل زنجیره گذاشت. در سال گذشته، به‌واسطه محدودیت‌های برق و گاز، حدود شش میلیون تن از برنامه هدف‌گذاری شده عقب افتادیم.
وی ادامه داد: باوجود مدیریت بهتر تأمین برق در تابستان نسبت به سال گذشته، در مورد گاز، امسال محدودیت‌ها زودرس شد. برنامه ما این بود که از حدود دی‌ماه محدودیت‌ها آغاز شود اما از اوایل آذرماه محدودیت گاز برای فولادی‌ها اعمال شد. در ابتدا محدودیت‌ها بر ۳۰ درصد، سپس ۵۰ و ۷۰ درصدی بود و اکنون کارخانه‌های فولادی نیمه شمالی کشور (عمدتاً کارخانه‌های احیای مستقیم) به‌صورت کامل گاز قطع شده و واحدها تعطیل شده‌اند. بعضاً برخی کارخانه‌های قوس و نورد هم به سبب اینکه مواد اولیه ندارند، تعطیل شده‌اند.
یعقوبی خاطر نشان کرد: بحث گاز برای صنعت فولاد با سایر صنایع تفاوت عمده‌ای دارد؛ گاز در زنجیره فولاد نقشِ فرآیندی برای تولید آهن اسفنجی است. تکنولوژی تولید فولاد کشور هم بر مبنای گاز، سنگ‌آهن و روش احیای مستقیم است و بنابراین آهن اسفنجی نقش مواد اولیه حیاتی در زنجیره فولاد را ایفا می‌کند. اگر گاز نباشد، آهن اسفنجی تولید نمی‌شود و کمبود یا عدم تولید آهن اسفنجی هم حلقه بعدی که تولید فولاد است، متوقف می‌شود و محصولات فولادی تولید نخواهد شد؛ بنابراین نقش گاز، نقش حیاتی است.
مدیر اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران تأکید کرد: تفاوت دیگر این است که گاز در واحدهای فولادی اصلاً قابل‌جایگزینی نیست. به‌طور مثال در سایر صنایع، این گاز می‌تواند با مازوت جایگزین شود اما در صنعت فولاد، امکان جایگزینی وجود ندارد. بنابراین با قطعی و محدودیت‌های گاز، به‌ناچار، کل فرآیند تولید در زنجیره فولاد در کل زنجیره مختل خواهد شد.
وی افزود: ما در کشور حدود ۵۵۰ مترمکعب در ازای هر تن، مصرف گاز در زنجیره فولاد داریم که از این میزان ۷۰ درصد را تنها حلقه احیای مستقیم (حلقه آهن اسفنجی) مصرف می‌کند؛ امسال محدودیتی که برای صنایع فولادی اعمال شده و متأسفانه هیچ مشورت و نظرخواهی هم با تشکل‌ها صورت نگرفته است، بدین گونه است که از ۴۰ میلیون مترمکعب مصرف زنجیره فولاد، تنها ۱۵ میلیون مترمکعب را در آذرماه تخصیص داده‌اند. در این یک هفته ۱۰ روز اخیر هم که کاهش دما شدت بیشتری گرفته است، همان میزان تخصیصی را هم کمتر کرده‌اند و عملاً همین ۱۵ میلیون مترمکعب هم تأمین نمی‌شود.
یعقوبی تصریح کرد: مضاف بر این، با توجه به اینکه با افزایش مصارف خانگی، گازرسانی به نیروگاه‌ها هم دچار مشکل شده است، برق فولادی‌ها هم با محدودیت روبرو شده است. به‌طور مثال بیش از ۴۰ روز است که گاز فولاد خراسان قطع است و از هفته گذشته، محدودیت‌های برق هم برای این واحد اعمال شده است یا فولاد مبارکه به‌عنوان بزرگ‌ترین واحد فولادی کشور، در بحث گاز با محدودیت ۵۰ الی ۷۰ درصدی مواجه بوده و این واحد هم از هفته گذشته، محدودیت ۳۰ درصدی برق هم شامل حال این واحد شده و نگرانی ما این است که با سردتر شدن هوا و عدم تأمین سوخت موردنیاز نیروگاه‌ها، این محدودیت بیشتر هم شود به ۵۰ درصد و بالاتر هم برسد.
وی تشریح کرد: به‌صورت کلی مصرف گاز در کشور، ۸۰۰ میلیون مترمکعب است که از این میزان ۶۵۰ و بعضاً تا ۷۰۰ میلیون مترمکعب صرف مصارف خانگی و تجاری می‌شود؛ بنابراین عملاً گازی برای صنایع باقی نمی‌ماند.
مدیر اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در پاسخ به اینکه در شرایط فعلی، چه راهکارهایی برای گذر از این وضعیت وجود دارد؟ گفت: راهکار این است که علاوه بر اینکه بایستی سرمایه‌گذاری شود تا تولید گاز کشور افزایش پیدا کند، باید مصارف خانگی و تجاری بهینه شود. در بحث سرمایه‌گذاری در تولید گاز، مباحث خاصی وجود دارد و طبق آنچه وزیر نفت هم اعلام کرده است، ۸۰ میلیارد دلار سرمایه نیاز است تا بتوانیم سطح فعلی تولید را در صنعت نفت و گاز حفظ کنیم.
یعقوبی اظهار کرد: این ۸۰ میلیارد دلار، با توجه به شرایط تحریمی و همچنین وضعیت نقدینگی کشور، رقم دور از ذهنی است که نمی‌توان بدان فکر کرد؛ بنابراین باید برای سرمایه‌گذاری به دنبال روش‌ها و راه‌های دیگر بود. به‌طور مثال به فولادی‌ها پیشنهاد شده است که فولادی‌ها در میادین گاز سرمایه‌گذاری کنند؛ اما این مهم نیازمند اصلاح مقررات و قوانین است.
این مقام صنعتی ادامه داد: در راهکار دیگر که کاهش مصارف خانگی و تجاری است، جدا از بحث فرهنگ‌سازی و صرفه‌جویی، بازهم سرمایه‌گذاری نیاز است تا به‌طور مثال به‌جای وسایل گرمایشی پرمصرف، از وسایل کم‌مصرف استفاده کرد یا موتورخانه‌ها را اصلاح کنیم؛ این‌ها همه هزینه‌بر است و برای آنکه این هزینه به مردم تحمیل نشود، باید دولت یا یک سرمایه‌گذار وارد عمل شود.
مدیر اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اعلام کرد: اکنون برخی کارخانه‌های فولادی در تعامل با دولت حاضر شدند که این سرمایه‌گذاری را در بخش خانگی انجام دهند تا کاهش مصرف صورت گیرد و مابه‌ازای آن به هر میزانی که صرفه‌جویی و کاهش مصرف صورت گرفت، از محدودیت واحد فولادی کاسته شود؛ اما متأسفانه در حال حاضر قوانین و مقررات جاری در وزارت نفت و شرکت ملی گاز این تضمین را به واحدهای فولادی نمی‌دهد که خیالشان راحت باشد در ازای این کاهش مصرف و صرفه‌جویی، محدودیت‌هایشان تقلیل پیدا کند.
یعقوبی گفت: بنابراین در سه حوزه سرمایه‌گذاری باید صورت گیرد، اصلاح قوانین و مقرراتی که برای سرمایه‌گذاری فولادی‌ها در میادین گازی باید انجام شود و واگذاری برخی میادین گازی به خود فولادی‌ها یا به روش‌های مشارکتی فولادی‌ها که در این صورت بتوانند در استحصال گاز مشارکت داشته باشند.
وی در رابطه با اثرات این محدودیت‌ها در درازمدت و تأثیر آن بر میزان تولید، تصریح کرد: قطعاً اثر این کاهش تأمین گاز بر تولید واحدهای فولادی، هویدا و مشخص خواهد شد؛ اما انتظار نداریم که این اثر در تولید دی‌ماه خود را نشان بدهد و تولید دی‌ماه کاهش پیدا کند؛ چراکه در حال حاضر اکثریت واحدها فولاد خود را از ذخایر و موجودی‌های آهن اسفنجی گذشته تولید می‌کنند. بنابراین بسته به میزان موجودی و ذخایر آهن اسفنجی، کاهش تولید برخی واحدها در آذرماه (با توجه به محدودیت اعمالی از ابتدای آذرماه) اتفاق افتاد و برای برخی در دی‌ماه و برخی دیگر در بهمن و اسفندماه اتفاق خواهد افتاد. عملاً اگر بخواهیم اثر کاهش گاز بر تولید فولاد کشور را بررسی کنیم، باید بازه آذر تا اسفندماه را مورد بررسی قرار دهیم.
وی خاطرنشان نشان کرد: اکنون حدود یک ماه است که آهن اسفنجی در بورس کالا عرضه نمی‌شود؛ چراکه واحدها محدودیت تأمین گاز داشته و نتوانستند عرضه آهن اسفنجی داشته باشند؛ یکی از دلایل افزایش قیمتی هم که در بازار فولاد اتفاق افتاده است، همین کمبود آهن اسفنجی بوده است. تاکنون واحدها از ذخایر خود استفاده می‌کنند؛ چنانچه یکی- دو هفته دیگر آهن اسفنجی به دستشان نرسد، تولید فولاد به‌شدت افت خواهد کرد.
نظر شما