بازار؛ گروه بین الملل: همه‌گیری کرونا، تا قبل از آغاز جنگ اوکراین، به مدت دو سال نیرویی بود که آینده جهان را تغییر می‌داد. اما اکنون محرک اصلی تغییرات جهان، حمله روسیه به کشور همسایه خود یعنی اوکراین است. غیرقابل پیش‌بینی بودن تأثیر این درگیری بر ژئوپلیتیک و امنیت جهان، مبارزه برای کنترل تورم، هرج‌ومرج در بازارهای انرژی و مسیر نامشخص چین پس از همه‌گیری کرونا، مسائلی هستند که جهان باید در سال ۲۰۲۳ با آن دست‌وپنجه نرم کند. در هم تنیدگی این موضوعات و ارتباط آنها با یکدیگر به هرچه پیچیده‌تر شدن آنها دامن می‌زند.
نشریه اکونومیست معتقد است اولین و مهمترین دغدغه روز جهان جنگ اوکراین و روسیه است. قیمت انرژی، تورم، نرخ بهره، رشد اقتصادی، کمبود مواد غذایی، همه به این بستگی دارد که مناقشه اوکراین در ماه‌های آینده چگونه ادامه پیدا کند. پیشرفت سریع اوکراین می‌تواند تهدیدی برای پوتین باشد اما بیشتر به نظر می‌رسد این جنگ به بن بست بخورد.
این نشریه در پیش بینی از وضعیت آینده اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳ نیز بر آن است که در سال ۲۰۲۳ اقتصادهای بزرگ وارد رکود خواهند شد زیرا بانک‌های مرکزی نرخ‌های بهره را افزایش می‌دهند تا تورم را کنترل کنند. هر چند کنترل آن بدون دردسر نخواهد بود. تورم یکی از پیامدهای پساکرونایی است که از زمانی آغاز شد که قیمت‌های انرژی بالا گرفت و به ابعاد نگران‌کننده‌ای رسید. بسیاری از اقتصادها شاهد افزایش تورم به سطوحی بودند که چندین دهه مشاهده نشده بود.
نرخ رشد قیمت مصرف‌کننده در آمریکا به ۹ درصد رسید و منطقه یورو نیز رکورد ۱۰.۷ درصدی را دید. تورم و رکود در چند اقتصاد نوظهور به‌ویژه اقتصادهای آشفته بسیار بالاتر بود. پیش‌بینی می‌شود رکود اقتصادی آمریکا به نسبت ملایم‌تر از اروپا باشد اما این مساله بیشتر به جهان آسیب می‌زند زیرا یک دلار قدرتمند به معنای ضعیف‌تر شدن واحدهای پولی رایج دیگر کشورهاست که موجب آسیب به کشورهای فقیرتر می‌شود. کشورهایی که پیش از این از قیمت‌های سرسام‌آور مواد غذایی ضربه خورده‌اند.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «نادر انتصار» رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آلاباما آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.
*آیا می توان به پایان جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۳ امیدوار بود؟
در غیاب یک تحول بزرگ غیرقابل پیش‌بینی در روسیه یا اوکراین، من فکر می‌کنم که جنگ در اوکراین در طول سال ۲۰۲۳ ادامه خواهد داشت. همانطور که در بیشتر جنگ‌ها صادق است، ممکن است شاهد فراز و نشیب‌هایی در جنگ اوکراین باشیم، اما شکافی که طرف‌ها را از هم جدا می‌کند در درگیری بین روسیه و ناتو همچنان گسترده است.
*یکی از مسائل مهم در نظم در حال گذار جهانی، مهار چین از سوی آمریکاست. آیا ممکن است تنشها میان این دو کشور در سال ۲۰۲۳ وارد فاز شدید شود؟ مثلا در موضوع تایوان درگیری ها وارد فاز جدی تری شود؟
به نظر می رسد که چشم انداز سیاست خارجی دولت بایدن با تحریکات دوران جنگ سرد، ممکن است به مرحله جدیدی خطرناک در روابط چین و آمریکا منجر شود. موضوع تایوان از دیرباز مهمترین خط قرمز چین بوده است و بایدن و تیم سیاست خارجی وی سیاست هایی را تدوین کرده اند که از دیدگاه چینی ها تحریک آمیز و به طور خطرناکی به خط قرمز چین در مورد تایوان نزدیک است.
* پیش بینی شما از اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳ چیست؟ آیا در این سال شاهد از بین رفتن بیماری کرونا و افزایش رشد اقتصاد جهانی خواهیم بود؟
آخرین پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول (IMF) و بانک جهانی از رشد اقتصادی را در نظر می‌گیریم و اگر هیچ تحول بزرگ جهانی رخ ندهد، رشد متوسطی در اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳ وجود خواهد داشت.
* پیش بینی شما از آینده مذاکرات هسته ای با ایران موسوم به برجام چیست؟ آیا در سال ۲۰۲۳ شاهد احیای برجام خواهیم بود؟
من احیای کامل برجام را در آینده نزدیک نمی بینم. اگرچه همه طرف‌ها همچنان به برجام گوش می‌دهند، اما واضح است که احیای توافق هسته‌ای ایران به شکل اولیه‌اش دیگر دست‌یافتنی نیست. شرایطی که منجر به امضای قرارداد ۲۰۱۵ شد تغییر کرده است. علاوه بر این، به طور فزاینده ای آشکار شده است که طرف های غربی برجام هیچ قصدی برای انجام تعهدات خود ندارند و همچنان توافق هسته ای را مکانیزمی برای درخواست امتیازات یک طرفه از ایران بدون الزام خود به یک توافق معنی دار و بلندمدت می دانند.
*به نظر شما چه تحولی در عرصه سیاسی در سال ۲۰۲۳ ممکن است رخ دهد که جهان را تحت تأثیر خود قرار دهد؟
پیش بینی یک تحول سیاسی یا اقتصادی که ممکن است جهان را در سال ۲۰۲۳ تحت تاثیر قرار دهد دشوار است، اما چندین اتفاق ممکن است در طول زمان رخ دهد که ممکن است پیامدهای منفی جهانی داشته باشد. آنها عبارتند از رکود در اقتصادهای بزرگ غربی، دو قطبی شدن بیشتر سیاسی-اجتماعی در اروپا و ایالات متحده، جنگ در غرب یا شرق آسیا، گسترش نظامی تهاجمی ناتو و موارد مشابه.
نظر شما