ملیحه خورده پا؛ بازار- تامین کالاهای اساسی یکی از پیش شرط های تامین امنیت غذایی و سرپا نگه داشتن صنایع غذایی محسوب می شود بنابراین لازم است تا روند تامین، ترخیص و توزیع این اقلام با سرعت و دقت بیشتری انجام شود.
با توجه به شرایط اقلیمی کشور بیش از ۸۰ درصد کالاهای اساسی از جمله نهاده های دام و طیور ایران باید از طریق واردات تامین و توزیع شود تا بدین ترتیب روند تامین امنیت غذایی، تداوم فعالیت واحدهای صنایع دام و طیور و توزیع کالا با قیمت ثابت و به میزان نیاز بازار ادامه داشته باشد.
واردات بخشی از کالاهای اساسی مورد نیاز کشور براساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت توسط بخش خصوصی و بخشی دیگر توسط شرکتهای زیرمجموعه پشتیبانی امور دام صورت می گیرد تا بدین ترتیب در بازار شاهد کمبود کالاهای مورد نیاز صنایع وابسته به این اقلام نباشیم.
اما مدتهاست که خلل های ایجاد شده در روند تامین ارز و ترخیص کالا از گمرکات موجب شده تا صنایع دامداری و مرغداری متحمل زیان های جبران ناپذیری شوند که بدون تردید این امر از یک سو می تواند در کاهش آمار اشتغالزایی در ماه های آتی خودنمایی کند و از سوی دیگر تبعات آن در میزان کالاهای اساسی و قیمت تمام شده محصولات خودنمایی خواهد کرد.
البته عدم تامین و تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی برای ترخیص کالاهای اساسی که در بنادر رسوبی شده است صرفا منجر به ایجاد نابسامانی در بخش تولید و صنعت نشده است بلکه فرآیند واردات را مختل و بسیاری از واردکنندگان را با پرداخت هزینه های بالای دموراژ، انبارداری و در نهایت تحویل گرفتن کالاهای فسادپذیری که مدت زمان زیادی را روی آب مانده و کیفیت خود را از دست داده اند دچار ضرر و زیان های هنگفت می کند.
نگاه متغیر رئیس جمهوری درباره واردات کالاهای اساسی
ضرورت تامین کالاهای اساسی برکسی پوشیده نیست اما عدم همراهی برخی دستگاه های دولتی با فعالان اقتصادی در این مسیر موجب شده تا تولیدکنندگان و واردکنندگان این اقلام از یک سو متحمل زیان های مالی هنگفت شوند و از سوی دیگر با عدم پذیرش بار مسئولیت دستگاه های دولتی برای ایجاد اختلال در فرآیند تامین کالاهای اساسی میان تولیدکنندگان و واردکنندگان چالش هایی ایجاد شود و دولتی ها نیز گاهی به نعل و گاهی به میخ زده و با فرار رو بجلو ایجاد اختلال در فرآیند واردات، تولید، توزیع و مصرف را بر گرده بخش خصوصی بیندازد که نمونه بارز این گفته را می توان در سخنان رئیس دولت تدبیر و امید به وضوح مشاهده کرد.
رئیس قوه مجریه در روزهای ابتدایی اردیبهشت ۹۹ و پس از اظهارنظر «یزدان سیف» معاون وزیر صمت درباره واردکنندگان کالاهای اساسی و نهاده های دامی مبنی براینکه فعالان اقتصادی بدون رعایت موازین قانونی و ثبت سفارش اقدام به واردات کالای اساسی کرده و بانک مرکزی را برای تامین ارز در معذورات قرار می دهند صحه گذاشت.
البته سخنان معاون وزیر صمت درحالی مطرح شد که میزان واردات کالاهای اساسی هر ساله براساس نیازسنجی وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت انجام می شود و با توجه به تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات این اقلام امکان واردات بیش از حد نیاز وجود ندارد.
اظهارنظر «حسن روحانی» درباره واردکنندگان کالای اساسی موجب شد تا فعالان اقتصادی در این باره واکنش صریحی نسبت به نظرات غیرکارشناسی رئیس جمهوری و معاون وزیر صمت از خود نشان دهند تا جایی که «مظفر علیخانی» معاون استانها و تشکل های اتاق بازرگانی ایران نوع دیدگاه رئیس قوه مجریه نسبت به واردکنندگان را در حد کارمندان رده هشتم ادارات دانست.
معاون استان ها و تشکل های اتاق بازرگانی با اشاره به صحبتهای رئیس جمهور مبنی براینکه واردکنندگان قبل از ثبت سفارش اقدام به خرید کالا می کنند که این امر برای بانک مرکزی سختی هایی را ایجاد می کند، تصریح کرد: مشابه صحبت های رئیس جمهوری درباره فعالیت اقتصادی بخش خصوصی را به کرات از زبان کارشناسان درجه هشتم ادارات دولتی نیز شنیده ایم.
علیخانی افزود: صحبتهای رئیس قوه مجریه درباره واردکنندگان بخاطر بی اطلاعی و یا ارائه اطلاعات غلط به وی نیست بلکه نشان می دهد مسئولان دولتی برای دفاع از عملکرد خود از هر راه منطقی و غیرمنطقی ای استفاده می کنند.
وی ادامه داد: از دهه های قبل مرسوم بوده که واردات کالا قبل از انتقال ارز و با استفاده از اعتبار تجار و بازرگانان انجام شود اما به یکباره استفاده فعالان اقتصادی برای استفاده از این رویه مرسوم از سوی مسئولان به باد انتقاد گرفته شده است.
بعد از این واکنش ها بود که اظهارنظرهای منفی رئیس دولت تدبیر و امید درباره واردکنندگان کالاهای اساسی و تاکید بر عدم ضرورت واردات کالاهای اساسی به کشور یکباره تغییر کرد و حالا با گذشت کمتر از یک ماه از سخنان اولیه خود روز گذشته (جمعه ۲۶ اردیبهشت ماه ۹۹) در گفتگوی تلفنی با «حسین مدرس خیابانی» سرپرست جدید وزارت صمت بر ضرورت کنترل بازار و رفع دغدغه تامین مواد اولیه برای تولید تاکید کرد و گفت: رصد دائمی بازار در جهت تامین کالاهای اساسی و ضروری مردم و کنترل عرضه وتقاضا قطعا نقش اساسی در مدیریت قیمت ها خواهد داشت. همچنین باید در جهت رفع دغدغه تولیدکنندگان و صاحبان کارخانه ها در تامین مواد اولیه به جدیت تلاش کرد.
تامین کالای اساسی اولویت اصلی کشور
حفظ امنیت غذایی و تامین مواد اولیه برای واحدهای تولیدی امری ضروری است تا در شرایطی که اقتصاد تمامی کشورهای جهان متاثر از شیوع ویروس کرونا شده و آسیب های شدیدی را متحمل شده اند بتوان کارخانجات را همچنان سرپا نگه داشت بنابراین اولویت این روزهای کشور تامین کالای اساسی است که در این مسیر لازم است دولت به کمک بخش خصوصی آمده تا با افزایش تعامل بتوانند از مسیر سختی خرید کالای اساسی در روزگار تحریمی نیز با دردسرهای کمتری عبور کرد.
در ماههای گذشته عدم تامین و تخصیص ارز مهمترین دغدغه واردکنندگان برای ترخیص کالای اساسی رسوبی در گمرکات بوده و وعده بانک مرکزی در این مسیر نیز محقق نشده است ولی سرانجام ستاد تنظیم بازار با کمک گمرک تلاش کرده تا روند ترخیص کالای اساسی راتسریع کند تا بدین ترتیب میزان کالاهای رسوبی و تحمیل هزینه های اضافی بیشتر به واردکنندگان را کاهش دهد و همچنین دغدغه تولیدکنندگان صنایع دام و طیور برای تامین نهاده برای دام ها را به حداقل برساند.
روح اله لطیفی سخنگوی گمرک در گفتگو با خبرنگار بازار می گوید: طبق مصوبه ۸۸ کارگروه ستاد تنظیم بازار مقرر شد تا به منظور تسریع روند ترخیص برخی اقلام کالای اساسی از جمله ذرت دامی، جو، کنجاله سویا، روغن خوراکی، برنج و گندم ترخیص این اقلام به صورت اعتباری و به شرط قرارگرفتن در صف تامین ارز انجام شود.
لطیفی درباره میزان واردات کالای اساسی به کشور از ابتدای سال تا کنون و همچنین درباره میزان کالاهای رسوبی می افزاید: در حال حاضر ۳.۱ میلیون تن کالای اساسی از بندر امام خمینی(ره) و ۲۰۰ هزار تن در انبارهای بنادر موجود است.
وی می افزاید: یک میلیون تن کالا در لنگرگاه های بنادر موجود و در حال تخلیه است و ۷۰۰ هزار تن کالای اساسی نیز تمامی مراحل گمرکی را طی کرده و قابلیت ترخیص قطعی را دارد.
سخنگوی گمرک ادامه می دهد: از ابتدای سال تا کنون ۵ میلیون تن کالای اساسی وارد کشورشده که عمده این کالاها به ترتیب میزان حجم شامل ذرت، کنجاله سویا، روغن خوراکی، جو، برنج، شکر، دانه روغنی و گندم می شود.
لطیفی تصریح می کند: ۱.۵ میلیون تن کالای اساسی در بنادر و گمرکات اظهارشده و درحال طی شدن رویه های گمرکی است.
سخنگوی گمرک خاطرنشان می کند: در حال حاضر روزانه ۴۵ هزار تن کالای اساسی از بندر امام خمینی (ره) خارج می شود.
وی در پایان درباره میزان ترخیص کالای اساسی از گمرکات طی دو ماه ابتدایی سالجاری می گوید: در این بازه زمانی ۲.۲ میلیون تن کالای اساسی از کل گمرکات و دو میلیون تن کالای اساسی از بندر امام خمینی(ره) ترخیص شده است.
نظر شما