«وب ۳»؛ انقلابی جدید در عرصه اقتصاد| زندگی جدید بشر بر پایه اقتصاد دیجیتال شکل خواهد گرفت

بازار؛ گروه بین الملل: مجمع جهانی اقتصاد با انتشار گزارشی در خصوص مفهوم وب ۳ و اهمیت آن در تعیین سبک زندگی اقتصاد بشر طی سال های آتی، به فاکتورهای تعیین کننده و مهم در این فناوری به عنوان پایه و اساس اقتصاد دیجیتال اشاره کرد که مهمترین نکات این گزارش را در ادامه مورد بررسی قرار خواهیم داد.

انقلاب صنعتی که پیدایش آن به اوایل قرن ۱۹ میلادی در شمال غرب اروپا باز میگردد، منجر به تحولی عظیم در زندگی بشر و شیوه کسب و کار شد. این انقلاب حتی در بُعد ابزارهای صنعت نیز تحولی شگرف ایجاد کرده و ماشین های مختلف را به جای نیروی انسان و حیوان جایگزین ساخت که همین امر بر روی تحول ابزارهای به کار گرفته شده در کارخانه ها تاثیری عمیق بر جای گذاشت و میزان و کیفیت تولید را متحول ساخت. ظرف مدت کوتاهی، سبک و اقتصاد زندگی بشر از شیوه معیشتی و تامین معاش لازم برای زنده ماندن به فراوانی در بازارهای مختلف تغییر یافت.

اقتصاد دیجیتال نیز به شکلی مشابه، با اختراع بیت کوین در سال ۲۰۰۸ و انتشار مانیفست یا همان «وایت پیپر» این رمزارز، بار دیگر منجر به ایجاد دگرگونی در اقتصاد بشری شد؛ پدیده ای که ما امروز از آن به عنوان «وب ۳» یاد میکنیم نیز محصول همین تحول و ورود بلاکچین به صنایع مختلف از امور مالی گرفته تا زنجیره تولید گشت.

اما در حقیقت، ریشه پیدایش این نوع از اقتصاد به اواخر دهه ۹۰ میلادی، جایی که شاهد ظهور فروشگاه های اینترنتی و ترویج فرهنگ استفاده از آنها بودیم، باز می گردد. توسعه این فروشگاه ها و بنگاه های اقتصادی خرده فروشی مبتنی بر اینترنت در کنار پیدایش شبکه های اجتماعی و افزایش تعاملات مجازی مردم مختلف جهان با یکدیگر، شاکله تشکیل «وب ۲» را تشکیل داد. لذا، مهمترین تفاوت وب ۲ و ۱ به میزان تعامل میان کاربران باز میگردد. یعنی در وب ۲، فضای اینترنت به میزان قابل توجهی تعاملی تر از نسل قبلی اینترنت شد.

اهمیت فاکتور «اعتماد پذیری» در اقتصاد دیجیتال

تلاش های جامعه بشری طی سال های پس از پیدایش انقلاب صنعتی، همواره مبتنی بر یک محور اساسی شکل گرفته و آن چیزی چون میزان اعتماد و اعتماد پذیری نیست. به عنوان مثال، می توان به تحولات ایجاد شده در ساز و کار بانک ها، ارائه انواع گارانتی برای محصولات، استقرار واحدهای پشتیبانی در تمامی بنگاه های اقتصادی مدرن و ... اشاره کرد که تلاش همه آنها در راستای افزایش میزان ضریب اعتماد مشتریان مفهوم می پذیرند.

در «وب ۳» که شاکله اصلی اقتصاد دیجیتال به حساب می آید، این مفهوم بسیار بیشتر از گذشته مهم و حیاتی شده است. به عنوان مثال، در سیستم بلاکچین تمامی مراحل یک تراکنش مالی یا ردیابی کالای خریداری شده کاملا شفاف و قابل رویت بوده و همچنین قراردادهای هوشمند صادر شده برای یک خدمت یا محصول مورد فروش نیز بر همین اساس کار می کنند.

البته این نوآوری را نمی توان به بلاکچین نسبت داد. چراکه امروزه، حتی واحدهای تجاری و صنعتی که بر پایه بلاکچین فعالیت نمی کنند نیز از سیستم های ردیابی کالاهای خریداری شده، تحویل از کارخانه به درب منزل (D۲D) و روش های مشابه استفاده میکنند که تمامی این تلاش ها طی سال های پیش از پیدایش بلاکچین برای افزایش میزان اعتماد مشتریان صورت گرفته اند.

فاکتور اعتماد در اقتصاد و سیاست قرن حاضر تا اندازی ای مهم است که حتی دولت ها نیز طی سال های اخیر سعتی دارند با تعریف منظومه هایی از حکمرانی خوب، دولت الکترونیک، نهادهای بین دولتی بین المللی (IGO) و بسیاری از ابزارهای دیگر، میزان اعتماد ملت ها را به خود افزایش داده تا از این طریق، بتوانند در عرصه بین المللی به تسهیل فعالیت های تجاری، صنعتی و مالی خود با دیگر کشورها بپردازند.

محاسبه پذیری، پاشنه آشیل «وب ۳»

در کنار اعتماد، مقیاس یا محاسبه پذیری معاملات انجام شده در بستر وب ۳، از دیگر محورهای بسیار مهم در توسعه اقتصاد دیجیتال به حساب می آید. اگر بخواهیم این مفهوم را به شکلی ساده و مختصر توضیح دهیم بهتر است به مثال ارزهای دیجیتال یا مفهوم NFT ها توجه کنیم.

در فضای اقتصاد دیجیتال بر خلاف فضای اینترنت اشیاء که ابزارها و مصادیقی کاملا فیزیکی را در بر می گیرند، ما با قراردادها، مفاهمیم و حتی بسترهای معاملاتی کاملا مجازی طرف هستیم.

مثلا بیت کوین یا تتر به عنوان ارزهای دیجیتال بزرگ بازار، نمود فیزیکی ندارند. اما این مفهوم دلیل بر بی ارزش بودن آنها نیست. همین مفهوم که ما به صورت قراردادی، تتر را نماد دلار فیزیکی با ارزشی برابر با دلار در نظر گرفته و یا برای بیت کوین و سایر ارزهای بازار قیمتی پویا و پر نوسان تعیین می کنیم، به معنای مقیاس پذیر بودن دارایی های مبتنی بر اقتصاد دیجیتال است.

در بازار NFTها حتی این مفهوم جلوه بیشتری خواهد داشت. یعنی یک فرد، تصویری از یک کار هنری تولید خود را به صورت فایل JPEG در بازار به فروش می رساند. اما درست مانند گالری های هنری، این اثر بر پایه بلاکچین به نام وی ثبت شده و علاوه بر حفظ خودکار حق کپی رایت برای خالق اثر، قیمت آن نیز قابل محاسبه خواهد بود.

در حقیقت، همین فاکتور محاسبه پذیری منجر به تولید ارزش اقتصادی برای دارایی های دیجیتال شده و ماهیت آنها را بر خلاف نظر مخالفین، به دارایی هایی با ارزش بدل می کند.

لزوم انطباق صنایع با اقتصاد دیجیتال

با پیدایش اقتصاد دیجیتال و ورود دولت ها به این عرصه، بدیهی است که باید مفهوم وب ۳ را پیش از آنکه دیر شود پذیرا باشیم و خود را با نیازهای آن وفق دهیم. اهمیت این مفهوم تا جایی است که بسیاری از بانک های مرکزی جهان از جمله بانک مرکزی ایران نیز در این عرصه قدم برداشته و اقدام به تبدیل واحدهای رسمی پول خود به دارایی های دیجیتال مانند ریال، روبل و یوآن دیجیتال حاکی از پذیرش عمومی مفهوم وب ۳ و تلاش برای سازگار شدن با زیرساخت های لازم برای این نوع اقتصاد است.

در صنعت نیز، وضعیت به همین گونه است. علاوه بر کاربردهای مختلف بلاکچین در تولید، مدیریت توزیع، مدیریت منابع انسانی و ... صنایع مختلف برای حصور در عرصه های جهانی نیازمند تطبیق خود با شرایط جدید بازار هستند.

همانطور که فروشگاه های اینترنتی بزرگ جهان همچون آمازون و علی بابا از جمله نخستین واحدهای تجاری در تجارت الکترونیک محسوب شده و امروزه در بسیاری از کشورهای جهان دارای شعبه هستند،

در صنعت وب ۳ نیز وضعیت به همین شکل بوده و هم اکنون، شرکت های بزرگ جهان مانند آدیداس و ریباک و یا بانک های بزرگی همچون «مورگان استنلی» و «جی پی مورگان» در حال انجام سرمایه گذاری های کلان در این صنعت نوپا هستند. بدیهی است بر اساس یک قانون قدیمی و همچنان پر کاربرد، همیشه آن دسته از فعالان بازار از دیگران موفق تر بوده و پیشی خواهند گرفت که جزو اولین ها در یک صنعت باشند.