بازار - روزهای آخر برداشت مرکبات در مازندران است، درختان بار این امانت را بر زمین نهاده‌اند و اکنون نوبت به مسئولان و متولیان است که این تحفه بهشتی را یا به چرخه مصرف و یا به بازارهای صادراتی برسانند.
امسال سال مرکبات و باغداری در مازندران به‌رغم سیل ویرانگر بهار، خوب و شگفت آور بود و با تولید دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن، رکورد چند دهه شکسته شد و اما از این میزان درصد قابل‌توجهی ضایعات می‌شود و بخش کمی از آن با مشکلات فراروان صادر می‌شود.
قیمت مرکبات تامسون در بازارهای مازندران بین سه تا پنج هزار تومان است اما باغداران و کشاورزان آن را به قیمت بسیار پایین‌تر یا به دلالان فروختند و یا در آرزوی فروش هستند.
اگر خوش بینانه به آمار صادرات مرکبات مازندران نگاه کنیم حدود ۹۰ هزار تن کیوی و ۶۰ هزار تن پرتقال از کشور صادر شد، بخش اعظم این محصول از آن مازندران است اما از استان‌هایی غیر از مازندران روانه بازارهای خارجی شد که اساساً در آمارهای صادرات استان گنجانده نخواهد شد.
جدای از نبود سیستم حمل‌ونقل مانند، مسائل تعرفه‌های گمرکی، هزینه‌های بالای تولید، قرنطینه و غیره عوامل دیگری نیز وجود دارد که سبب شده تا پرتقال مازندران از بازارهای جهانی بازماند و بخش عمده‌ای از آن در انبارها و سورتینگ ها پوسیده شود.
یکی از تجار مازندران می‌گوید: درست است که مرکبات استان در داخل و کشور خریدار دارد اما واقعیت این است که رقم مرکبات استان که بیشتر از نوع تامسون است، مناسب برای صادرات نیست.
پرتقال برای صادرات باید یکرنگ و دارای کیفیت بالا باشد
علی امیدی در گفتگو با خبرنگار بازار ادامه می‌دهد: پرتقال برای صادرات باید یکرنگ و دارای کیفیت بالا باشد و شیرینی بالایی داشته باشد درحالی‌که بسیاری از باغداران آن را نارس برداشت می‌کنند و این مسئله به صادرات لطمه می‌زند.
وی افزود: نوع واریته پرتقال در این سال‌ها مورد بی‌توجه قرارگرفته است و جهاد کشاورزی باید برای ترویج محصولاتی که مناسب با صادرات باشد اقدام کنند.
این باغدار با اظهار اینکه متأسفانه افزودن رنگ‌دانه‌ها برای رنگ آوری مرکبات که دلیل برداشت زودهنگام صورت می‌گیرد، تیشه‌ای به ریشه صادرات مرکبات می‌زند و در سال‌های گذشته شاهد ضرر برخی صادرکنندگان در این بخش بودیم.
عبدالله مهاجر رئیس اتاق بازرگانی مازندران بابیان اینکه اکنون بیشتر محصول استان به نام دیگر استانها و یا به‌صورت پیله‌وری صادر می‌شود گفت: سهم استان را از ارز مرکبات کم و نامناسب می‌داند.
وی دلیل عدم توفیق در صادرات مرکبات را کم‌توجهی به مسائل مختلف ازجمله بسته‌بندی بیان می‌کند و می‌گوید: وضعیت بسته‌بندی محصول مناسب نیست و هزینه تمام‌شده برای آن بالا است.
وی با اظهار اینکه به‌رغم آنکه مرکبات در کشورهای حاشیه خزر نظیر روسیه، ازبکستان و ارمنستان حدود دو دلار و معادل هر کیلو ۲۴ هزار تومان است اما باز شاهدیم موانع مختلف مانند بالابودن هزینه‌های حمل‌ونقل سبب شده تا صادرکنندگان ترجیح دهند محصول را از استان‌های دیگر ازجمله مرز آستارا و به نام دیگر استانها صادر کنند.
مهاجر تصریح می‌کند: درصد عمده‌ای از باغات مرکبات زیر کشت ارقام تامسون رفته و این رقم برای مصرف تازه خوری مناسب است و اقبالش برای صادرات ضعیف است.
حمل و نقل ارزان نیست
رئیس اتاق بازرگانی مازندران همچنین به بالا بودن هزینه‌های حمل‌ونقل اشاره می‌کند و می‌گوید: حمل‌ونقل ارزان سبب می‌شود تا صادرکننده‌ها از دیگر مناطق برای صادرات استفاده کنند زیرا اکنون برای ارسال مرکبات تا مرز باید بیش از شش میلیون تومان هزینه حمل پرداخت شود.
مهاجر پیوستن به اتحادیه اوراسیا را فرصتی خوب برای صادرات مرکبات و محصولات کشاورزی قلمداد می‌کند و می‌گوید: تعرفه بسیاری از محصولات کشاورزی برای صادرات کاهش‌یافته و یا صفر شده است اما باید به نوع و رقم واریته ها و بازارپسندی محصول توجه کرد.
عزیزالله شهیدی فر رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز در گفتگو با خبرنگار بازار، وضعیت محصولات کشاورزی و مرکبات را امسال در استان خوب توصیف کرد و گفت: تاکنون ۱۵۰ هزار تن محصول صادرشده است و هدف‌گذاری ما صادرات بیش از ۲۰۰ هزار تن است.
هدف گذاری برای صادرات ۲۰۰ هزار تنی
وی افزود: بیشتر ارقام صادراتی مرکبات استان از نوع تامسون و خونی است و موسسه تحقیقات درحال برنامه‌ریزی برای معرفی ارقام جدید پرتقال است تا هم بازارپسندی داشته باشد و هم کیفیت مناسب‌تری داشته باشد.
شهیدی فر با اظهار اینکه بخش عمده مرکبات و پرتقال شب عید کشور را مازندران تأمین می‌کند، می‌گوید: علاوه بر ذخیره‌سازی ۳۰ هزار تن مرکبات شب عید، بخش زیادی از مرکبات موجود در کشور از مازندران است.
وی گردش مالی مرکبات را در اقتصاد استان بیش از ۱۰ تا ۱۲ هزار میلیارد تومان می‌داند و می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود قیمت مرکبات در داخل در هفته‌ها و ماههای منتهی به عید افزایش یابد.
بر اساس آمارهای رسمی و غیررسمی بین ۱۰ تا ۳۰ درصد محصولات مرکبات مازندران در فرایند برداشت، انبارداری و آستانه بازار مصرف تبدیل به ضایعات می‌شود که ارزش اقتصادی چند هزار میلیارد تومانی دارد و در روزهای اخیر شاهد آن هستیم که در حاشیه رودخانه‌ها و مسیرهای منتهی به دریا، دپوی پرتقال‌های فاسد و پوسیده به چشم می‌خورد. مرکباتی که در صورت تکمیل زیرساخت‌ها و مهیاکردن بازارهای فروش و مصرف، می‌توانست ارزآوری اقتصادی برای اقتصاد نابسامان کشاورزی در مازندران داشته باشد.
صادرات مرکبات مازندران همچنان در ایستگاه اول قرار دارد و هرسال نیز مسئولان و متولیان کاسه چه کنم دردست می‌گیرند و بهبود وضعیت را به سالی بعد حواله می‌دهند و هرسال دریغ از پارسال می‌شود.
نظر شما