بازار؛ گروه استانها: انگور مهم‌ترین محصول باغی دنیا، ایران و استان همدان است و استان همدان با تولیدی بالغ‌بر ۴۲۰ هزار تن انگور پس از استان فارس رتبه دوم تولید کشوری این محصول را دارا است.
سطح زیر کشت انگور در دنیا بالغ‌بر هفت میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار است و استان همدان با ۲۲ هزار و ۹۹ هکتار سطح زیر کشت انگور رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است.
هدف از اجرای طرح فراز تغییر سیستم کاشت انگور از سیستم متعارف کشت خوابیده به سیستم ایستاده یا داربستی است
طی سال‌های اخیر با توجه به اهمیت انگور برای کشاورزی کشور و استان همدان بهبود کمی و کیفی تولید این محصول در دستور کار و برنامه‌های سازمان جهاد کشاورزی استان همدان قرارگرفته و در این راستا مهم‌ترین طرحی که توسط جهاد کشاورزی استان همدان در حال اجرا است «طرح فراز» است که هدف از آن تغییر سیستم کاشت انگور از سیستم متعارف کشت خوابیده به سیستم ایستاده یا داربستی است.
اجرای طرح فراز میزان تولید، کیفیت، کمیت و بازارپسندی انگور را به نحو چشمگیری افزایش می‌دهد و به‌نوبه خود امکان صادرات این محصول را به نحو چشمگیری افزایش می‌دهد و موجب افزایش قابل‌توجه درآمد باغداران خواهد بود.
طبق بررسی‌ها سطح زیر کشت باغات انگور استان همدان ۲۲ هزار و ۹۹ هکتار بوده و از این میزان سطح تاکستان‌های موجود در استان تاکنون در ۲۳۳ هکتار طرح فراز اجراشده که افزون بر ۱۵۰ هکتار آن به باغات ملایر اختصاص دارد.
وسعتی قابل توجه از تاکستان‌های استان همدان همچنان به روش سنتی کشت انگور را انجام می‌دهند درحالی‌که کشت مدرن این محصول با اجرای طرح فراز درآمد بیشتری را عاید کشاورزان خواهد کرد
آمار عنوان‌شده گویای آن است که وسعتی قابل توجه از تاکستان‌های استان همدان همچنان به روش سنتی کشت انگور را انجام می‌دهند درحالی‌که کشت مدرن این محصول با اجرای طرح فراز درآمد بیشتری را عاید کشاورزان خواهد کرد و جای سوال وجود دارد که چرا این اتفاق رخ نداده است.
رسیدن به پاسخ این سؤال ما را متوجه وضعیت فعلی کشت انگور در استان همدان کرد تا به بررسی آن بپردازیم و در این راستا با موفق‌های اجرای این طرح نیز گفتگو کردیم.
یک باغدار ملایری در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه حدود هشت هکتار باغ دارم که ۹۰ درصد آن به‌صورت داربستی است، گفت: سال گذشته به‌عنوان باغدار برتر انتخاب شدم.
حسام بیات بابیان اینکه سال گذشته در هر هکتار حدود ۱۱۵ تن انگور برداشت کردم، مزیت‌های طرح فراز را کاهش آفات و امراض، راحت‌تر شدن عملیات داشت، نوردهی و هوادهی بهتر محصول و افزایش چند برابری برداشت برشمرد و افزود: با مدیریت درست و رعایت اصول فنی و مهندسی به‌ویژه در مورد تغذیه و آب می‌توان انگوری باکیفیت تولید کرد.
هزینه کارگری با اجرای طرح فراز کاهش می‌یابد
یکی دیگر از باغداران ملایری نیز بابیان اینکه بنده طرح فراز را سال ۷۹ برای اولین بار در استان همدان در باغ خود اجرا کردم، گفت: با اجرای این طرح انگور نور کافی دریافت می‌کند و هزینه کارگری با اجرای این طرح کاهش می‌یابد.
وی بابیان اینکه با یک تراکتور باغی یا یک تیلر باغی تاکستان به‌راحتی شخم زده می‌شود، گفت: چیدن محصول تولیدی با اجرای طرح فراز در تاکستان راحت‌تر و کیفیت محصول تولیدی نیز بهتر خواهد بود.
یکی دیگر از باغداران انگور نیز بابیان اینکه برای دریافت تسهیلات و تبدیل باغ سنتی انگور به باغ مدرن و اجرای طرح فراز در جهاد کشاورزی استان همدان پرونده تشکیل داده‌ایم تا تسهیلات لازم را دریافت کنیم، گفت: هنوز پیگیری‌های ما به نتیجه نرسیده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز در این خصوص بابیان اینکه تعداد بهره‌برداران تولید انگور استان همدان ۲۵ هزار نفر است، گفت: امسال ۴۲۰ هزار تن انگور از باغات استان همدان برداشت شد ضمن اینکه میانگین برداشت انگور در هکتار در ملایر ۲۳ تا ۲۴ تن، در استان همدان حدود ۱۹ تن و در کشور ۱۵ تن است.
محمد شهرام پرورش بابیان اینکه ملایر از مهم‌ترین تولیدکنندگان انگور و دارای بیشترین سطح باغ‌های انگور استان است ضمن اینکه این شهرستان در آذرماه سال ۹۷ به‌عنوان شهر جهانی انگور به ثبت رسید، افزود: استان همدان ازنظر میزان سطح باغات انگور رتبه چهارم و ازنظر تولید این محصول رتبه دوم کشور را دارد.
سطح زیر کشت باغات انگور استان همدان ۲۲ هزار و ۹۹ هکتار بوده و از این میزان سطح تاکستان‌های موجود در استان تاکنون در ۲۳۳ هکتار طرح فراز اجراشده است
وی به برنامه‌ریزی برای اجرای طرح فراز در تاکستان‌های استان همدان اشاره کرد و بابیان اینکه افزایش ۲۰ درصدی کمیت محصول، افزایش ۵۰ درصدی کیفیت و کاهش ۴۰ درصدی هزینه‌های کارگری ازجمله مزایای طرح فراز است، اظهار کرد: سطح زیر کشت باغات انگور استان همدان ۲۲ هزار و ۹۹ هکتار بوده و از این میزان سطح تاکستان‌های موجود در استان تاکنون در ۲۳۳ هکتار طرح فراز اجراشده است.
پرورش با یادآوری اینکه از ۲۳۳ هکتار طرح فراز اجراشده در باغات استان همدان ۲۰۸ هکتار آن در طی دو یا سه سال گذشته انجام‌گرفته است، عنوان کرد: اجرای گسترده طرح فراز (داربستی) در راستای ارتقای کمی و کیفی انگور از اولویت‌های جهاد کشاورزی است.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی استان همدان نیز در این خصوص در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه ملایر در تولید انگور جایگاه ویژه‌ای دارد، گفت: استان همدان جایگاه دوم را در تولید انگور کشور دارد.
در سال ۱۴۰۱ از سه ردیف استانی، وزارتی و برنامه‌وبودجه کشور ۳۲ میلیارد تومان تسهیلات بانکی مصوب ابلاغ‌شده و در حال پیگیری هستیم تا تخصیص یابد و کشاورزانی که از قبل متقاضی اجرای طرح فراز بودند به بانک‌ها معرفی کنیم تا این کار را در باغ خود انجام دهند
حجت‌الله شهبازی بابیان اینکه به فکر ارتقا جایگاه و افزایش درامد باغداران انگور خود هستیم گفت: در سال ۱۴۰۱ از سه ردیف استانی، وزارتی و برنامه‌وبودجه کشور ۳۲ میلیارد تومان تسهیلات بانکی مصوب ابلاغ‌شده و در حال پیگیری هستیم تا تخصیص یابد و کشاورزانی که از قبل متقاضی اجرای طرح فراز بودند به بانک‌ها معرفی کنیم تا این کار را در باغ خود انجام دهند.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه سرعت تبدیل باغ‌های سنتی به ایستاده به‌کندی پیش می‌رود درحالی‌که اگر این طرح اجرا شود بهره‌وری باغ‌های انگور حداقل سه برابر خواهد شد، گفت: مشکل موجود تسهیلات بانکی است و علی‌رغم پیگیری‌هایی که برای دریافت تسهیلات صورت گرفته دولت موفق به پرداخت تسهیلات نشده است.
حجت‌الاسلام احد آزادیخواه بابیان اینکه در سفر رئیس جمهور به استان همدان یکی از مصوبات همین موضوع بوده و امیدواریم بانک کشاورزی و بقیه بانک‌های عامل که موظف هستند ۱۵ درصد منابع را در بخش کشاورزی هزینه کنند این اقدام را انجام دهند، گفت: هزینه‌های ایجاد طرح فراز با بالا رفتن قیمت فلزات، بسیار بیشتر از گذشته شده است و باغداران نیازمند حمایت دولت و تسهیلات برای اجرای این طرح در باغ‌های خود هستند.
آنچه مسلم است؛ افزایش هزینه‌های کارگری، کاهش عمر اقتصادی، کاهش کیفیت و کمیت محصول به دلیل عدم نفوذ نور کافی در تاج و کاهش کیفیت محصول در صورت وقوع بارندگی‌های آخر فصل در زمان رسیدگی میوه از معایب عمده تاکستان‌هایی است که به روش سنتی تولید انگور را دنبال می‌کنند بنابراین باید با درنظرگرفتن تسهیلات مسیر را برای اجرای سریع‌تر طرح فراز در تاکستان‌ها هموار کرد تا کشاورزان نیز به سود بهتری دست یابند و کمتر متضرر شوند.
نظر شما