اکبر محمودی؛ بازار: بازار ارز این روزها داغ تر از روزهای قبل شده است. روزهایی که این روزها بازار ارز تجربه می کند شاید در نوع خود خاص و بدون سابقه باشد. این روزها بازار ارز گوش به اخبار سیاسی با محوریت مذاکرات مجدد در مورد برجام است.
مذاکرات برجام به احتمال زیاد از سر گرفته خواهد شد و همین موضوع باعث شده تا نرخ ارز که به گفته اکثر کارشناسان اقتصادی قیمت آن این روزها تا حدودی کنترل شده است هر گونه افزایش قیمتی می تواند رخ دهد تا حدودی ثبات قیمتی پیدا کرده است. هر چند امروز نیز نرخ دلار در سامانه نیما کاهشی بود اما دلار در بازار ارز همچنان روند ثبات قیمتی خود را حفظ و حتی تا حدودی تقویت شد.
این ثبات قیمتی باعث شده است تا احمد لواسانی رئیس سابق کانون صرافان با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر به وضوح دیده می‌شود که با ایفای نقش و بازارسازی بازار متشکل تلاطم‌های بازار ارز به حداقل خود رسیده است گفت: بازار ارز بیشترین ثبات نسبی را در میان بازارهای اصلی دارد و قبل از تشکیل بازار متشکل شاهد تلاطم و تکانه‌های زیادی در بازار ارز بودیم که ضرر و زیان آن به مردم و دولت ضربه می‌زد. در صورتیکه در سال‌های اخیر به وضوح دیده می‌شود که با ایفای نقش و بازارسازی بازار متشکل تلاطم‌های بازار ارز به حداقل خود رسیده است بطوریکه در چند سال گذشته بازار ارز کمترین نوسان را بین بازارهای اصلی داشته است و این بازار در برابر مسکن، خودرو، طلا و دیگر بازارهای اصلی ثبات نسبی داشته است.
اما همین ثبات قیمتی نیز باعث نشده تا بازار ارز سرد و بی روح و خالی از دلالان شود. اگر این روزها مسیرتان به میدان فردوسی و بازار ارز و صرافی ها بیافتد خواهید دید که دلالان که اکثر آنها نیز جوان هستند در این بازار چه جولانی می دهند. نکته جالب دلالان در بازار ارز این است که اکثر این دلالان را بانوان تشکیل می دادند که اتفاقا به گفته خودشان مشتریان به دلیل همین موضوع هم که شده به آنها اعتماد بیشتری می کنند.
یکی از دلالان بازار ارز در مقابل مترو فردوسی ایستاده و به محض خروج هر مسافری با این تصور که این مسافر می تواند یک مشتری باشد به نوعی او را مخاطب قرار می دهد که انگار سال های سال است او را می شناسد.
صدای فریادهای او مرا جذب خود می کند. او با صدای بلند فریاد می زد «سهمیه دلار» خریداریم. همین که می گوید دلار سهمیه ای خریدارم مشتاق می شوم تا از او در این خصوص پرس و جو کنم.
از او می پرسم که برای خرید دلار سهیمه ای چه مدارکی لازم است و چگونه می توانم آنرا به فروش برسانم. او در پاسخ به این پرسش می گوید: اگر کارت ملی همراهتان هست تنها با چند دقیقه در صف ایستادن می توانید تا ۲۰۰۰ دلار با نرخ ۳۱۸۰۰ تومان خریداری کنید.
این دلال جوان ادامه می دهد: وقتی این ۲۰۰۰ دلار را از صرافی خریداری کردید با داشتن دو کارت عابر بانک به راحتی و تنها در عرض یک دقیقه ۷۰۰ هزار تومان سود کنید.
از او می پرسم که اگر این سهمیه را استفاده کنم چه زمانی می توانم مجددا باز هم دلار سهمیه ای تهیه کنم؟ ادامه داد: اگر این سهمیه را خریداری کنید امسال این سهمیه سوخت خواهد شد اما می توانید در سال ۱۴۰۲ باز هم این سهیمه را استفاده کنید.
از این جوان خریدار دلار دوباره وقتی می پرسم که آیا می توانم برای فرزندان خودم نیز از این سهمیه استفاده کنم؟ می گوید: این سهمیه تنها به افراد بالای ۱۸ سال تعلق می گیرد. اینطور نیست که هر فردی با هر سنی بتواند از این سهمیه استفاده کند. البته می توانید با کارت ملی همسرتان نیز از این سهمیه استفاده کنید.
وقتی از این جوان دور شدم با یک حساب سر انگشتی متوجه شدم که برای خرید ۲۰۰۰ دلار مبلغی حدود ۶۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان نیاز است و سود ۷۰۰ هزار تومانی چندان نمی تواند وسوسه کننده باشد.
در بازار ارز وقتی از برخی از دلالان ارز و حتی صرافان پرسیده می شود که آیا افرادی هستند که برای این میزان مبلغ (۷۰۰ هزار تومان) ریسک کنند متوجه شدم که این میزان مبلغ و سود از بابت فروش دلار سهمیه ای در تابستان به ۲ میلیون تومان هم رسیده بود.
نرخ دلار توافقی و با سهمیه کارت ملی در تابستان هزار تومان از قیمت دلار آزاد ارزان‌تر بود و این اختلاف سود ۲ میلیون تومانی برای خریداران به ارمغان می‌آورد. اما امروز اگر دلار سهمیه ای را ۳۱۸۰۰ تومان از صرافی ها خریداری و سپس به دلالان بفروشد مابه التفاوت سود آن برای فروشندگان، سود ۷۰۰ هزار تومانی در پی خواهد داشت.
«دلار توافقی» دلاری است که برخی صرافی‌های مجاز به مشتریان خود با شرط ارائه کارت ملی و به میزان محدود می‌فروشند. قیمت دلار توافقی کمتر از قیمت دلار در بازار آزاد است. به همین دلیل مورد استقبال قرار گرفته و در مقاطعی دوباره شاهد صف‌کشی مردم مقابل صرافی‌ها در خیابان فردوسی بودیم.
دلار توافقی ۲۲ خرداد ۱۴۰۱ متولد شد. زمانی که بانک مرکزی با هدف پاسخ به تقاضای بازار و کاهش التهابات قیمت دلار (که به سطحی بی‌سابقه رسیده بود) به صرافان اجازه داد ارز اسکناس صادرکنندگان را با نرخی توافقی از آنها خریداری کنند. بانک مرکزی همچنین با احیای کد ۲۴ سرفصل مصارف ارزی، بار دیگر فروش «ارز سهمیه‌ای» با کارت ملی را مجاز شمرد.
جزئیات خرید دلار سهمیه ای با کارت ملی
تا حدود ۶ ماه قبل نیز صرافی‌ها با کارت ملی به متقاضیان، دلار ارزان‌تر از بازار آزاد می‌فروختند. اما اینبار فروش ارز با کارت ملی حداقل دو تفاوت در نرخ فروش و میزان سهمیه دارد:
۱) نرخ فروش دلار: قیمت دلار سهمیه‌ای را قبلا صرافی ملی روزانه تعیین و اعلام می‌کرد. اما الان مبنا برای فروش ارز «نرخ توافقی ارز خریداری شده از صادرکننده به اضافه حاشیه سود یک درصدی صراف» است. نرخ دلار توافقی اکنون بالغ بر ۲ هزار تومان بیشتر از نرخ صرافی ملی است، اما همچنان نسبت به بازار آزاد حدود ۱۵۰۰ تومان ارزان‌تر است. (ضمنا، مسافران همچنان می‌توانند دلار مسافرتی با نرخ صرافی ملی بخرند.)
۲) میزان سهمیه دلار: پیش از این هر فرد در سال با کارت ملی می‌توانست تا سقف ۲۰۰۰ یورو معادل حدود ۲۲۰۰ دلار ارز بخرد. این سهمیه اکنون به ۲۰۰۰ دلار کاهش یافته است.
قیمت دلار توافقی چند است؟
نرخ دلار توافقی ثابت نیست و توسط نهاد خاصی تعیین نمی‌شود. بلکه در هر صرافی و در هر روز ممکن است متفاوت باشد. چراکه هر صرافی طی مذاکره با صادرکنندگان ارز را به نرخ توافقی از آنها می‌خرد و به همین دلیل قیمت فروش دلار با کارت ملی در صرافی‌های مختلف کمی متفاوت است.
اختلاف قیمت دلار سهمیه کارت ملی و آزاد در گذشته سودهای چندین میلیون تومانی برای آن‌هایی به همراه داشت که با کارت ملی در صف می‌ماندند و با فروش ارز سهمیه‌ای در بازار آزاد، سودهای قابل توجه به جیب می‌زدند. اتفاقات عجیبی همچون اجاره کارت ملی یا آوردن افراد با اتوبوس به تهران برای استفاده از کارت ملی آنها محصول همین رانت ارز سهمیه‌ای بودند. اما از آذر سال گذشته، بانک مرکزی این نوع فروش دلار را به مسافران محدود کرد. ارائه بلیط، گذرنامه، ویزا و رسید پرداخت عوارض خروج از کشور شرط جدید دریافت دلار ارزان به نرخ صرافی ملی بود.
شرایط خرید دلار و یوروی سهمیه‌ای
برای دریافت ارز با کارت ملی توجه به ۴ نکته ضروری است:
۱- الزامی بودن حضور شخص
۲- ارائه کارت ملی هوشمند (در صورتی که کارت ملی هوشمند شما صادر نشده باشد، می‌توانید با در دست داشتن شناسنامه و برگه تعویض کارت ملی مراجعه کنید.)
۳- پرداخت با کارت بانکی به نام شخص (با توجه به آنکه سقف تراکنش روزانه با هر کارت بانکی ۵۰ میلیون تومان است، برای پرداخت مبالغ بیشتر باید دو کارت بانکی به همراه داشته باشید. برای مثال، اگر ۲ هزار دلار با نرخ کنونی حدود ۳۱۸۰۰ هزار تومان بخرید، مجموعا باید ۶۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بپردازید که پرداخت آن با استفاده از دو کارت بانکی ممکن است. البته برخی صرافی‌ها نیز اجازه می‌دهند که ۱۰ میلیون تومان مازاد را به صورت اینترنتی کارت‌به‌کارت کنید.)
۴- سیم‌کارت به نام شخص
بنابراین گزارش، تمام صرافی‌ها با مشاهده کارت ملی به شما ارز نمی‌فروشند. عده محدودی از صرافی‌های مجاز بانکی هستند که مجوز چنین کاری را دارند و البته در صورتی این کار را خواهند کرد که یا از صادرکننده دلار خریده باشند یا ارز سایر صرافی‌ها (که به همین روش از صادرکننده دلار دریافت کرده‌اند) را در بازار متشکل ارزی از آنها بخرند.
امروز برخی از دلالان در پاسخ به این پرسش که کدام صرافی ها مجوز فروش دلار سهمیه ای را دارند؟ اعلام می کردند که هر جا که دیدید صف طولانی تشکیل شده بدانید که دلالان با خبر دادن به برخی از عوامل خود این صف های طولانی را تشکیل داده اند. پس بنابراین صفهای طولانی در صرافی‌ها ملاک اصلی فروش این دلارها است. پس هر صرافی که صفهای طولانی مقابل آن تشکیل شده است مطمئن باشید که با کارت ملی دلار و یورو فروخته می شود.
برخی از کارشناسان بر این باور هستند که دلار فعلا قصد افزایش قیمت ندارد اگر اتفاق خاص سیاسی و اقتصادی رخ ندهد.
نظر شما