بازار؛ گروه بین الملل: دولت‌های اروپایی در تلاش برای پر کردن ۹۵ درصدی ذخایر گاز تا اول نوامبر هستند. این امر تا حد زیادی با واردات گاز نروژی، LNG و همچنین افزایش اندک عرضه الجزایر و آذربایجان محقق می‌شود.
البته، باوجود کاهش عرضه گاز روسیه بین مارس و آگوست، همچنان بخش قابل‌توجهی از واردات اروپا در سال ۲۰۲۲ را به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین حداکثر ظرفیت واردات غیرروسی اروپا تنها اندکی افزایش یافته است، البته احتمال رشد بیشتر واردات وجود دارد.
برای نمونه، با نصب حداکثر پنج واحد ذخیره سازی شناور و گازی سازی مجدد (پایانه‌های واردات LNG) در آلمان و یک واحد در ایتالیا، بزرگترین افزایش واردات در زمستان پیش‌بینی می‌شود، اما پیش از ژانویه فعالیت خود را آغاز نخواهند کرد. علاوه بر این، بازار جهانی LNG حداقل تا سال ۲۰۲۴ فشرده خواهد بود و کاهش اندکی در قیمت مورد انتظار است.
ظرفیت ذخیره سازی معمولاً در طول یک زمستان عادی اروپایی تقریباً به ۶۰ درصد کاهش می‌یابد اما این کاهش از نظر تاریخی با واردات گاز روسیه در طول زمستان جبران می‌شد. در غیاب چنین وارداتی، حتی اگر ذخیره‌سازی گاز کامل و کاهش تقاضا موفقیت‌آمیز باشد، باز میزان گاز اروپا احتمالاً تا اوایل سال ۲۰۲۳ به سطح صفر نزدیک می‌شوند. بنابراین، برای دستیابی به هدف ذخیره‌سازی ۹۵ درصدی در پاییز ۲۰۲۳، اروپا باید ۲۰ درصد بیشتر از سطح معمول گاز خریداری کند و برخلاف سال ۲۰۲۲ ناگزیر به واردات غیرروسی است.
به باور کارشناسان قیمت گاز طبیعی در سال ۲۰۲۳ اندکی کاهش خواهد یافت، اما این تا موضوع ناشی از بیکاری قابل توجه ظرفیت در بخش صنعتی و انرژی‌بر است، بنابراین از هرگونه بهبود اقتصادی قبل از سال ۲۰۲۴ جلوگیری می‌کند.
بنگاه‌های صنعتی در کشورهای اروپایی در غیاب گاز به سمت جایگزین‌هایی مانند بیومتان، زغال سنگ یا جایگزین‌های دیگر خواهند رفت، اما، این جایگزین‌ها احتمالاً نسبت به فرآیندهای صنعتی مرتبط با گاز سطح پایین‌تری داشته و بنگاه‌ها احتمالا هزینه‌های اولیه زیادی را متحمل خواهند شد. در این میان توانایی بخش خانگی نیز محدود می‌شود.
واکنش بنگاه‌های اروپایی
در ظاهر، شرکت‌های صنعتی اروپایی چهره‌ای شجاعانه از خود نشان می‌دهند در حالی که برخی به دنبال زغال سنگ و سایر سوخت‌های فسیلی برای عبور از زمستان هستند، برخی دیگر نیز خوش بینانه درباره انقلاب سبز صحبت می‌کنند. اما در حال حاضر شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد شرکت‌های بزرگ در حال کاهش تولید در برخی بخش‌ها به دلیل کمبود انرژی حتی پیش از شروع فصل زمستان هستند. بنابراین زنگ خطر در میان سیاستمداران اروپا به صدا درآمده است . الکساندر دی کرو، نخست وزیر بلژیک اظهار داشت: «ما در معرض خطر صنعتی زدایی گسترده قاره اروپا هستیم.
گاز مهمترین منبع انرژی برای شرکت‌های صنعتی اروپا است و یک ماده اولیه مهم بوده که در صنایع شیمیایی و کود استفاده می‌شود. به گفته انوک اونوره، معاون مدیر برنامه تحقیقات گاز در موسسه مطالعات انرژی آکسفورد؛ بخش صنعت حدود ۲۷ تا ۲۸ درصد از کل عرضه گاز به اتحادیه را مصرف می‌کند. اما حذف این سوخت از بسیاری از فرآیندهای صنعتی به این راحتی نیست، تقریباً ۶۰ درصد مصرف گاز صنعتی برای فرآیندهای با دمای بالای ۵۰۰ درجه سانتیگراد بویژه در شیشه سازی، سیمان یا سرامیک استفاده می‌شود.
از سویی، خشکسالی تابستان ظرفیت برق آبی را کاهش داده است یا رآکتورهای هسته‌ای فرسوده فرانسه به دلیل تعطیلی طولانی مدت و مشکلات تعمیر و نگهداری، قادر به پاسخگویی به تقاضا نیستند. شرکت خودروساز فولکس واگن قصد دارد تا دو زمستان آینده بزرگترین نیروگاه‌های خود را در ولفسبورگ آلمان به جای گاز با زغال سنگ راه اندازی کند بنابراین برخی از صنایع که با قیمت بالای انرژی و کاهش تقاضای مصرف کننده مواجه شده‌اند، تصمیم دارند بهترین راه برای مقابله را صرفاً در کاهش تولید ببینند.
تحلیلگران بانک سرمایه گذاری Jefferies تخمین می زنند که نزدیک به ۱۰ درصد از ظرفیت فولاد خام اروپا در ماه‌های اخیر بیکار بوده است. ArcelorMittal، بزرگترین تولیدکننده فولاد اروپا، انتظار دارد تولید عملیات اروپایی خود در این سه ماهه گذشته نسبت به مدت مشابه سال قبل تقریبا ۱۷ درصد کاهش یافته باشد. سازمان تجارت فلزات Eurometaux می‌گوید که تمامی کارخانه‌های ذوب روی اتحادیه اروپا مجبور به کاهش یا حتی توقف کامل فعالیت شده‌اند، همچنین این اتحادیه نزدیک به ۵۰ درصد از تولید اولیه آلومینیوم را از دست داده است.
یکی از مدیران فولاد ایتالیایی می‌گوید ترکیب هزینه‌های بالای انرژی و مالیات کربن در اروپا، باعث بازنگری در مورد محل تولید فولاد با قیمت ۸۰۰ یورو در تن را می‌شود. او می‌گوید: «قیمت گاز قبلاً ۴۰ یورو ( برای هر تن) تأثیر داشت، اکنون به ۴۰۰ یورو افزایش یافته است. اگر مالیات کربن را به آن اضافه کنیم، تأثیر کلی هزینه‌های انرژی ۶۰۰ یورو خواهد بود. بنابراین چاره‌ای جز انتقال تولیدات به آسیا نداریم». اتفاقی که به گزارش موسسه مطالعات انرژی آکسفورد قبلا رخ داده بود. براساس آن: «زمانی که قیمت گاز اروپا بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۴ در سطوح نسبتاً بالایی قرار داشت، شاهد جابه‌جایی به مناطقی با قیمت‌های پایین‌تر - مانند خاورمیانه، شمال آفریقا و ایالات متحده بودیم».
کاهش قدرت پذیری بنگاه‌ها
با افزایش بی سابقه قیمت های انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، این موضوع به موضوع بقا تبدیل شده است. بخش صنعتی اروپا حدود ۳۵ میلیون نفر یا تقریباً ۱۵ درصد از جمعیت شاغل اروپا را استخدام می کند. صنعتگران برجسته این اتحادیه در اوایل این ماه در مورد تأثیر مخرب اقتصادی بالقوه بحران انرژی هشدار دادند.
افزایش هزینه‌های گاز طبیعی و برق منجر به جهش هزینه‌های عملیاتی برای همه صنایع اروپا از فولادسازی و خودروسازی گرفته تا نساجی و پوشاک شده است. بسیاری از تولیدکنندگان به دنبال محدود، تعطیل یا جابه‌جایی تولید خود هستند، و این موضوع خطر بازگشایی مجدد واحدهای تولیدی در اروپا را تهدید و رقابت‌پذیری آن را از بین می‌برند. از همین روی، انجمن‌های صنعتی اروپا در راستای حفظ رقابت‌پذیری اتحادیه اروپا و مصون ماندن صنایع از تعطیلی و بیکاری گسترده، به حمایت‌های بیشتری نیاز دارند.
افزایش مستمر هزینه‌های تولید باعث می‌شود که کالاهای اروپایی در مقایسه با همتایان خود در آمریکای شمالی یا آسیایی حداقل تا سال ۲۰۲۴ کمتر رقابتی‌تر شوند. برخی از شرکت‌ها ممکن است بتوانند کالاهای واسطه‌ای ارزان‌تری وارد کنند که این امر باعث از بین رفتن تراز تجاری می‌شود و در نتیجه شرایط بدتر نیز می‌شود. همچنین با افزایش قیمت کالاهای وارداتی با تداوم قیمت‌های بالاتر انرژی در تمام سال ۲۰۲۳، زنجیره‌های تامین جهانی شروع به تغییر جهت خود کرده و خریداران بین المللی به سمت منابع غیر اروپایی حرکت خواهند کرد. بنابراین این خطر وجود دارد که این تغییرات به رقابت پذیری اروپا آسیب برساند.
در واقع، افزایش قیمت گاز طبیعی و قیمت برق در کشورهای اروپایی آسیب جدی به صنعت این کشورهاست برای نمونه به تولیدکنندگان آمونیاک بعنوان عنصر کلیدی در تولید کودهای کشاورزی، آسیب می‌رساند چون گاز طبیعی ماده اولیه برای تولید آمونیاک است. ۹۸ درصد از کارخانه‌های آمونیاک در سراسر جهان از سوخت‌های فسیلی- گاز طبیعی ۷۲ درصد و زغال سنگ ۲۲ درصد- به عنوان خوراک استفاده می‌کنند. در این راستا و به دلیل افزایش قیمت گاز، شرکت نروژی یارا، تولید آمونیاک در سال جاری را کاهش داده است. در مجموع کل مصرف آمونیاک اروپا در ماه آگوست تقریبا ۳۵ درصد کاهش یافته است.
انجمن‌های مربوط به صنایع انرژی بر؛ از جمله صنعت کود، فولادسازی، مواد شیمیایی، سرامیک، معدن، شیشه و کاغذ، تاکید دارند که «نیاز به انجام اقدامات فوری و کارآمدتر هر روز بیشتر احساس می‌شود. ما مجدداً از رهبران اروپایی درخواست می‌کنیم که فوراً اقداماتی را در سراسر اتحادیه اروپا با هدف رسیدگی به تأثیر قیمت گاز طبیعی بر رقابت‌پذیری صنعتی و انجام اقداماتی برای قطع ارتباط قیمت برق به گاز ارائه کنند».
همچنین، افزایش شدید قیمت انرژی موجی از کاهش ظرفیت تولید آلومینیوم در سراسر اروپا را به همراه داشته است چون کارخانه‌های ذوب از قیمت‌های بالای گاز و برق تغذیه می‌کنند اما به دلیل نگرانی‌ها در مورد رشد اقتصاد جهانی، تقاضا همچنان پایین است.
در آلمان، بزرگترین اقتصاد اروپا، نظرسنجی انجمن صنعت خودرو آلمان نشان می‌دهد که صنعت خودرو افزایش هزینه‌های انرژی را بزرگترین چالش خود می‌داند. این نظرسنجی نشان داده که در نتیجه هزینه‌های بسیار بالای انرژی، در حال حاضر محدودیت‌های تولید در ۱۰ درصد از شرکت‌ها اعمال شده و یک‌سوم دیگر شرکت‌ها به دنبال اعمال محدودیت‌های تولیدی هستند. براساس اعلام این انجمن «بنابراین جای تعجب ندارد که این شرایط، ۸۵ درصد از شرکت‌ها آلمان را از نظر قیمت و امنیت عرضه انرژی به عنوان یک مکان غیررقابتی می‌کند.»
S&P Global Mobility هفته گذشته اعلام کرد که بحران انرژی و افزایش هزینه‌ها می‌تواند منجر به از دست دادن یک میلیون دستگاه خودرو در اروپا بین این سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۳ شود. سرجیو تامبورینی، رئیس انجمن صنعتی Sistema Moda Italia نیز گفته که در ایتالیا، افزایش هزینه‌های انرژی، شرکت‌های منسوجات و پوشاک محلی را به لبه پرتگاه سوق می‌دهد و این خطر را ایجاد می‌کند که این صنعت دوباره تولید را به آسیا منتقل کند.
طبق تحلیل هفته گذشته واحد اطلاعات اکونومیست، کاهش تقاضا بخش صنعت اروپا را مجبور به بیکاری کارکنانش می‌کند و هزینه‌ها را به سطوحی افزایش می‌دهد که صنعت اروپا را غیررقابتی کند. این مشکل احتمالا، برای چندین سال ادامه خواهد داشت و باعث فاصله گرفتن زنجیره‌های تامین جهانی از اروپا می‌شوند.
OECD تخمین می‌زند که لهستان، جمهوری چک، اسلواکی، اتریش اسلوونی، سوئد، فنلاند و شمال ایتالیا بیشترین سهم اشتغال در بخش‌های آسیب‌پذیر گاز را داشته باشند. همه این کشورها در تلاش هستند تا با سردتر شدن هوا و افزایش تقاضای انرژی، از صنایع و شهروندان خود حمایت کنند. اما بسیاری از شرکت‌ها نگران زمستان بعدی هستند و شرایط سخت‌تری را پیش بینی می‌کنند.
نظر شما