بازار؛ گروه استانها: تانا از اختصار (توسعه اکوسیستم نوآوری استانها) گرفته شده است و به عنوان مجموعه‌ای از اقدامات تعریف می‌شود که با حمایت معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم، سیاست گذاری و راهبری ستاد توسعه اقتصاد دانش بنیان استانها و برنامه‌ریزی و اجرای پارک‌های علم و فناوری در استانها، عملیاتی می‌شود. هدف از این طرح ترویج گفتمان نوآوری و توسعه و تقویت اکوسیستم نوآروی در استانها با نگاه به مزیت‌های نسبی و ظرفیت‌های فناورانه، همچنین مسائل و نیازهای آن استان است.
خراسان جنوبی جزو استان‌هایی است که در حوزه کشاورزی محصولات خاص و منحصر به فردی را از آن خود کرده که عناب و زرشک از مهمترین آنها هستند. اما تاکنون برنامه و هدف‌گذاری دقیقی برای بهره‌برداری کافی از این محصولات دیده نشده است و برای اولین بار با اجرای طرح تانا برای محصولات زرشک و عناب شاید اتصالی بین دانش و نوآوری و بخش خصوصی انجام شود تا شاهد پیشرفت این حوزه و ارزش افزوده این محصولات باشیم.
اجرای طرح تانا در سه ضلع اصلی
رئیس پارک علم و فناوری خراسان جنوبی در این باره به خبرنگار بازار گفت: این طرح مصوبه و پیشنهاد شده وزارت علوم است و با نظر هر استان برگزار می‌شود که خراسان جنوبی در نظر دارد این طرح در حوزه زرشک و عناب در بهمن ماه یا اوایل اسفندماه برگزار شود.
محمدعلی ناصری اظهار کرد: این طرح در سه ضلع پیگیری می‌شود که در ضلع ابتدایی شناسایی چالش‌های تولیدکننده زرشک، فروشنده، بازار، صنایع تبدیلی و فناوران را خواهیم داشت.
به گفتۀ وی در ضلع بعدی افرادی مانند اساتید دانشگاهی، شرکت‌ها، کارشناسان و بخش‌هایی که توانایی رفع این چالش‌ها را دارند شناسایی می‌شوند و در نهایت در ضلع سوم سرمایه‌گذارانی که تمایل به سرمایه‌گذاری در حوزه‌های مختلف را دارند، جذب می‌شوند.
وی تأکید کرد: با این طرح تمام زنجیره از تولید تا فروش و صادرات در تمام حوزه‌ها چه کشاورزی و چه فناوران و مخترعان و سرمایه‌گذاران به یکدیگر متصل می‌شوند تا بتوان چالش‌ها و کمبودها را برطرف کرد.
با این طرح تمام زنجیره از تولید تا فروش و صادرات در تمام حوزه‌ها چه کشاورزی و چه فناوران و مخترعان و سرمایه‌گذاران به یکدیگر متصل می‌شوند تا بتوان چالش‌ها و کمبودها را برطرف کرد
فناورانی که نیاز به حمایت بخش خصوصی دارند
رئیس پارک علم و فناوری خراسان جنوبی عنوان کرد: به عنوان نمونه یکی از فناوران استان در شهرستان قاین دستگاه خشک کن زرشک در ۳۰ ساعت را تولید کرده که فواید بسیاری برای زرشک کاران دارد اما در بخش تولید انبوه نیاز به حمات سرمایه‌گذار وجود دارد.
ناصری ادامه داد: همچنین در سورت لیزری عناب دستگاه‌هایی تولید شده است یا در پودر زرشک و عناب تولیداتی وجود دارد که همه این موارد نیازمند ارتباط زنجیره‌ای هستند.
وی تأکید کرد: در طرح تانا برای زرشک و عناب در نظر داریم که حداقل اکنون بر روی ۲۰ درصد تولیدی استان خراسان جنوبی به صورت علمی کار انجام شود چرا که اکنون بیشتر محصول استان به صورت فله‌ای توسط دلال خریداری و به صورت غیراستاندارد به فروش می‌رسد.
به گفتۀ وی با اجرای این طرح و هماهنگی این سه ضلع ذکر شده می‌توان به آینده این محصولات امیدوار بود که سود حاصله برای تولیدکننده و فناور بماند.
ناصری پیشنهاد داد: نیاز است برای توسعه و بهبود وضعیت کشاورزان، فناوران و صنایع فعال در حوزه محصولات زرشک و عناب، فروشگاه‌های زنجیره‌ای کل کشور فعال شوند و محصولات این اقشار در کل کشور ارائه شود و مختص فقط خراسان جنوبی نباشد.
شرکت‌ها در برندسازی حمایت می‌شوند
رئیس پارک علم و فناوری خراسان جنوبی اظهار کرد: نیاز است که زنجیره اقتصادی بین علم و صنعت ایجاد شود و بخش خصوصی پای کار بیاید که دلسوزتر است و بخش دولتی به دلیل قوانین و موضوعات مختلف زمان‌بر عمل می‌کند.
ناصری تصریح کرد: اگر این زنجیره تولید تا مصرف تشکیل شود و کشاورز، واحد فناور و بخش خصوصی و موارد دیگر در کنار هم باشند، همچنین پارک علم و فناوری حمایت‌های لازم را داشته باشد تا این چرخه قطع نشود، آینده درخشانی خواهیم داشت.
وی بیان کرد: در برند سازی نیز ضعیف عمل شده که پارک علم و فناوری اکنون در این بخش حمایت‌های ویژه‌ای را در نظر گرفته است.
به گفتۀ وی در حوزه صادرات حتی دیگر کشورهای جهان سوم نیز به این موضوع اکنون توجه خاص دارند و لازمه آن در بخش مواد غذایی، آزمایش‌های کامل و رعایت استانداردهای مورد نیاز است که باید رعایت شود.
در بخش مجوزها حمایت شوند
رئیس پارک علم و فناوری خراسان جنوبی در زمینه حمایت از شرکت‌های فناور نیز اظهار کرد: حمایت از این شرکت‌ها که چه در بخش کشاورزی فعال هستند یا در بخش‌های نوآورانه کار انجام می‌دهند، به دو صورت امکان‌پذیر است که باعث ادامه راه آنها خواهد شد.
ناصری تصریح کرد: حمایت در بخش مادی که پارک علم و فناوری همواره کمک کننده بوده، هر چند که بیشتر بودجه پارک، ملی است و از طریق استان بودجه اندک است و این در حالی است که برای پارک‌های دیگر مانند استان سیستان و بلوچستان بالعکس است و اگر یک ریال ملی حمایت شوند، چندین برابر استان کمک می‌کند.
وی بیان کرد: برای حمایت از شرکت‌های فناور لازم است که از کانالی به جزء دولت باشد و بخش خصوصی و مردم این کار را انجام دهند چرا که منفعت آن بیشتر خواهد بود.
به گفتۀ وی در بخش حمایت‌های غیر مالی که شامل مجوزهای مختلف و امور مالیاتی و مسائلی در این حوزه‌ها است نیاز به نوع نگاه ویژه وجود دارد.
ناصری افزود: اکنون کمیته‌ای در این زمینه تشکیل شده است که این مشکلات را برطرف کند و نیاز نباشد فناور با این مسائل دست و پنجه نرم کند.
زیرساخت‌های پارک علم و فناوری حمایت شود
رئیس پارک علم و فناوری خراسان جنوبی درخواست کرد: فرهنگ سازی انجام شود تا بخش خصوصی درست نه رانتی بیشتر مورد حمایت قرار گیرند.
ناصری تصریح کرد: چرا که این نوع بخش خصوصی اگر افرادی به آنها ضرر برسانند را برکنار می‌کنند که خود موجب پیشرفت کار می‌شود.
وی بیان کرد: لازم است که از این نوع شرکت‌ها حمایت واقعی انجام شود تا به راه خود ادامه دهند و توسعه استان و کشور را در زمینه‌های مختلف به همراه داشته باشند.
به گفتۀ وی پارک علم و فناوری هم برای حمایت نیازمند برخی زیرساخت‌ها است اکنون ساختمان مرکزی پارک استان در حال تکمیل است ولی با این وجود از نظر تأمین آب، برق و گاز مشکل داریم که نیازمند تسریع این رونند هستیم.
رئیس پارک علم و فناوری خراسان جنوبی در شهرستان طبس نیز ساختمانی خریداری شده و نیاز است که در یک سوله ۲ هزار متری چند واحد ساخته شود تا شرکت‌ها مستقر شوند و نیازمند بودجه هستیم که سازمان برنامه و بودجه به راحتی می‌تواند تأمین کند.
ناصری اضافه کرد: همچنین در فردوس کنار مرکز، یک سوله موجود بود که ستاد اجرایی فرمان امام به مزایده گذاشت ولی می‌توانستند برای واحدهای فناور در نظر بگیرند.
وی بیان کرد: مرکز رشد قاین نیز تحویل شده و برای تکمیل آن نیاز به مساعدت وجود دارد چرا که بودجه ارائه شده فقط برای نیمی از آن کافی بود.
مشکل ایده‌ها در بخش مالی است
مدیر حوزه فناوری و مراکز رشد واحدهای فناور استان خراسان جنوبی نیز در گفتوگو با خبرنگار بازار گفت: حدود ۱۸۳ واحد فناور در استان داریم که از این تعداد حدود ۳۰ ایده در تمام حوزه‌های بخش کشاورزی فعالیت می‌کنند.
اساعیل هشیار مقدم هم با اشاره به طرح تانا که با همکاری کانون ملی زرشک و عناب و دانشگاه بیرجند اجرایی می‌شود، اظهار کرد: تمام موضوعات و چالش‌ها بررسی و از ایده‌ها و محصولات حمایت و با بخش خصوصی مرتبط خواهند شد.
وی تصریح کرد: یکی از مشکلات ایده‌ها در بخش منابع مالی است و ما دانش فنی و محصول را معرفی و قراردادهایی بین بخش خصوصی و کشاورز و فناور بسته خواهد شد.
به گفتۀ وی یکی دیگر از موضوعات که دیگر استانها بیشتر به آن توجه کردند ارزش افزوده از محصولات است تا با فرآوری درست صادرات شکل بگیرد و در طرح تانا به این نکات نیز توجه می‌شود.
به محصولات جایگزین توجه شود
مدیر حوزه فناوری و مراکز رشد واحد های فناور خراسان جنوبی عنوان کرد: یکی از موضوعات مورد توجه تغییر اقلیم در جهان است که هم اکنون در خراسان جنوبی مشهود و باعث کاهش زعفران یا پیاز آن و عناب و دیگر موارد شده است.
هوشیار مقدم تأکید کرد: لازم است که به این موضوعات توجه و محصولات جایگزین در نظر گرفته شود.
وی تصریح کرد: اکنون مطالعاتی بر روی محصولات جایگزین انجام می‌شود که می‌تواند به گوجه بری که مانند زرشک است ولی در تمام فصول و سالیانه محصول می‌دهد یا گوار که جایگزین سویا و با پروتئین بالا است و حتی می‌تواند در غذای دام برای بخش پروتئین مورد ستفاده قرار گیرد، انجام می‌شود.
به گفتۀ وی این موارد نیاز به حمایت و توجه ویژه دارد تا آینده استان را فقط بر روی محصولاتی مانند زرشک، عناب و زعفران که شاید در چند سال آینده نباشند پایه‌ریزی نکنند.
و اما...
نکته مهم در این باره این است که برای اولین بار در استان خراسان جنوبی طرحی برای محصولات مزیت‌دار زرشک و عناب، به دنبال اتصال بین تمام زنجیره‌ها است و با ایجاد قرارداد بین این اقشار کار را عملیاتی جلو خواهد برد. در این زمینه نیاز است که مسئولان توجه ویژه داشته باشند و همه نهادهای مرتبط برای به ثمر رسیدن واقعی این رویداد کاری انجام دهند تا فقط در حد صحبت بو مانند باقی رویدادها در حد یک نمایش و رزومه باقی نماند.
نظر شما