بازار-گروه استانها: تحریم و تبعات ناشی از آن و تأثیر منفی در واردات نهاده‌های دامی با توجه به وابستگی بالا در این زمینه و واردات ۱۰۰ درصدی کنجاله سویا از خارج از کشور که همواره با تأخیرهای بسیار همراه می شود کار تولید را با سختی گره‌زده است.
متأسفانه به دلیل افزایش هزینه‌های نگهداری دام این روزها بسیاری از دامداران ازآنجاکه در تأمین سرمایه در گردش نیز با مشکلات جدی روبرو هستند ، ترجیح می‌دهند تا از تعداد دامهای خود کاسته و آن‌ها را روانه کشتارگاه کنند.
در حال حاضر با توجه به هزینه‌های بالای نگهداری دام این موضوع دامداران را در دوراهی فروش یا نگهداری از دام قرار داده است. دوراهی که دامداران استان را مجبور به فروش و کشتار دام خود و دلالان را وادار به پیدا کردن راهکار جدید برای کشتار دامهای مولد کرده است.
دور زدن قانون توسط دلالان
بر اساس آمارهای جهاد کشاورزی خراسان رضوی در خردادماه سال گذشته بیش از هفت هزار رأس دام مولد در استان کشتار شد که این عدد در مهرماه به بیش از چهار هزار و در آبان ماه نیز به ۴۵۰۰ رأس رسید. این در حالی است که کشتار دام آبستن به استناد ماده ۱۰ آیین‌نامه اجرای ماده ۱۸ نظارت بهداشتی بر کشتارگاه‌های دام ممنوع بوده و در صورت بروز چنین اقدامی با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد.
حسین ابراهیمی کارشناس دامپزشکی در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: شروع فصل آبستنی دام از اواسط شهریورماه است و لذا کشتار دام مولد با احتمال آبستنی در این روزها بیشتر از هر زمان است.
وی بابیان اینکه سال گذشته شاهد کشتار بی‌رویه دام مولد در استان بودیم به بازار گفت: البته سازمان دامپزشکی با به‌کارگیری از دستگاه سونوگرافی در کشتارگاه صنعتی سعی کرده تا به‌گونه‌ای از این رویه جلوگیری کند اما در این راستا برخی از دلالان با استفاده از شیوه‌های مختلف سعی در دور زدن قانون دارند.
این کارشناس دام به ما گفت: طبق قانون ذبح دام آبستن ممنوع است و توسط ناظران دامپزشکی مستقر در کشتارگاه این دام برگشت می‌خورند اما قانون این اجازه را داده که در شرایط اضطرار دامهای آبستن با تائید ناظر دامپزشکی ذبح شوند.
وی ادامه داد: در همین راستا برخی از دلالان از این قانون استفاده کرده و متأسفانه با ایجاد نقص عضو یا تزریق داروی بیهوشی به دام شرایط کشتار اضطراری را فراهم می‌کنند.
ابراهیمی با اشاره به اینکه البته این‌گونه اقدامات خود دارای جرم است می‌افزاید: به هر صورت این بازرسی‌های و سختگیری‌ها و یا استفاده از دستگاه سونوگرافی برای تشخیص آبستنی دام در مشهد بیشتر ملموس است و لذا بسیاری از شهرستان‌ها از این امکانات محروم هستند و لذا ذبح دام مولد هم چنان در استان ادامه دارد.
این کارشناس دامپزشکی در پاسخ به اینکه آیا راهکاری برای پیشگیری از این موضوع هست یا خیر نیز به ما گفت: اگر طرح شناسنامه‌دار کردن دام‌ها به‌طور کامل اجرایی شده و دستگاه‌های مربوطه نیز همکاری لازم را به عمل‌آورند، می‌توان کنترل‌های خوبی را در کاهش میزان کشتار دام مولد صورت داد.
وی ادعا کرد: متأسفانه موضوع پلاک گذاری و شناسنامه‌دار کردن دام‌ها به‌درستی پیاده‌سازی نشده و بسیاری از دامهای استان بدون شناسنامه هستند.
ناتوانی دامداران در تأمین هزینه‌ها
رئیس اتحادیه دامداران بابیان اینکه ۱۲ درصد تولید گوشت قرمز کشور در خراسان رضوی صورت می‌گیرد و رتبه اول تولید گوشت در کشور را استان ما به خود اختصاص داده است به بازار گفت: در این راستا با توجه به جایگاه مهمی که این استان در تولید گوشت دارد لذا توجه و حمایت بیشتری نیز باید از این حوزه در دستور کار مسئولان قرار داشته باشد.
مجید مهدوی بابیان اینکه کمبود علوفه به دلیل خشک‌سالی‌های حادث‌شده و از طرفی افزایش هزینه‌های نگهداری دام مانند دستمزد، حامل‌های انرژی و سایر نیازها به‌شدت در طی دو سال گذشته با تورم و افزایش قیمت همراه بوده است اظهار کرد: دام سبک روستایی وابسته به مرتع است و لذا کمبود علوفه و گرانی نهاده در طی دو سال گذشته بیشترین فشار را بر روی تولیدکننده وارد کرد.
وی ادامه داد: تا قبل از سال ۹۷ به‌جز فصل زمستان دامداران روستایی به‌هیچ‌وجه به دنبال دریافت کنسانتره نبودند اما به دلیل خشک‌سالی‌های حادث‌شده و کمبود علوفه متأسفانه بسیاری از روستائیان در همان فصل بهار و تابستان نیز متقاضی دریافت نهاده‌های دامی شدند.
وی با اشاره به این موضوع که بسیاری از روستائیان توان پرداخت و تقبل هزینه‌های نگهداری دام را ندارند بیان کرد: از همین رو ما شاهد افزایش کشتار دام سبک در روستاها هستیم.
مهدوی بیان کرد: در سال ۹۸ از جمع کشتار رسمی که آمار آن وجود دارد، ۵۸.۱ درصد مربوط به دام مولد است. در سال ۹۹ آمار کشتار دام مولد در استان به درصد۴۷.۳ و در سال ۱۴۰۰ این رقم به بیش از ۶۲ درصد رسیده است. یعنی کشتار رسمی دام در سال ۱۴۰۰ که آمار آن در کشتارگاه‌های استان وجود دارد، نسبت به سال ۹۹ سه برابر شده است.
وی بیان می‌کند: این در حالی است که وقتی دامداری در روستا دست به کشتار دام می‌زند، درجایی ثبت نمی‌شود و در این آمارهای رسمی جایی ندارد!
رئیس اتحادیه دامداران خراسان رضوی اضافه کرد: از زمان زمزمه حذف ارز ترجیحی تشکلات مکرراً در جلسات چه حضوری و چه کتبی توصیه‌های خود را ارائه کردند تا اثر شوک‌آور این مسئله ایجاد نشده و به دامدار صدمه وارد نشود.
وی با اشاره به اینکه حدود ۷ میلیون و ۷۸ هزار رأس دام سبک در استان داریم، گفت: متأسفانه به دلیل بی‌ثباتی بازار فروش و یا صادرات لذا سرمایه‌گذاران کمتر حاضر به ورود به این حوزه هستند.
متأسفانه به دلیل بی‌ثباتی بازار فروش و یا صادرات لذا سرمایه‌گذاران کمتر حاضر به ورود به حوزه پرورش دام هستند
مهدوی بیان کرد: متأسفانه به مقررات حوزه صادرات هیچ اعتباری نیست و سرمایه‌گذار به دلیل عدم ثبات در قوانین مرتبط به بازرگانی خارجی اطمینان خاطر ندارد.
بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری‌ها
رئیس اتحادیه دامداران خراسان رضوی بابیان اینکه در مقاطعی از سال صادرات دام آزاد شد وعده‌ای برای خود بازار پیدا کردند، اما با کوچک‌ترین تلاطم ایجادشده در کشور صادرات دام لغو شد ادامه داد: همین بخشنامه‌ای لحظه‌ای امکان برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری را نمی‌دهد.
وی اذعان کرد: در حوزه صادرات این انتظار وجود داشت که با آزاد شدن صادرات قیمت گوشت تغییر کند ولی این اتفاق رخ نداد؛ چراکه تجربه سنوات متمادی در حوزه محصولات مختلف کشاورزی این ذهنیت را ایجاد کرده است که سرمایه‌گذار به سمت صادرات نرود.
مهدوی با تأکید بر اینکه ما به دنبال گرانی گوشت نیستیم، افزود: صرفه و انتفاع دامدار درفروش بیشتر و کاهش هزینه تمام‌شده تولید است. کارخانه به‌اندازه میزان تقاضای مصرف‌کننده دست به تولید می‌زند، اما دامدار نمی‌تواند دام خود را مجبور به تولید شیر نکند بنابراین این گرانی‌ها باعث آسیب رسیدن به تولید می‌شود.
اگر فکری به حال دامدار نشود دام روستایی قطعاً با نابودی مواجه خواهد شد و ما دیگر ذخایر ژنتیکی را که در تمام دنیا نمونه است، به‌راحتی نمی‌توانیم به دست بیاوریم.
رئیس اتحادیه دامداران استان بابیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی باید اجازه دهد تصمیم‌گیری‌ها در استانها انجام شود، عنوان کرد: وضعیت دام در خراسان رضوی با وضعیت دام در یک استان غربی پرباران متفاوت است. زمانی که دستورالعمل‌های توزیع نهاده نوشته شد، شاید دام سبک می‌توانست پنج ماه از مرتع برای تغذیه استفاده کند. در حال حاضر دو سال است که به دلیلی خشکسالی و خشک شدن مراتع این اتفاق نمی‌افتد.
نظر شما