محمد کاظم عطایی در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه اقتصاد نشر در استان سمنان مانند دیگر نقاط کشور حال و روز خوبی ندارد، بیان کرد: انتشارات متعددی امروز هستند که در افول و ورطه ورشکستگی قرار دارند و بسیاری از انتشارات حتی به اسم فقط فعال هستند و مدت ها است که کتابی نشر نداده‌اند.
وی با بیان اینکه هزینه بالای نشر و کاغذ، چاپ خانه و ... سبب شده تا انتشار کتاب دشوار شود، ابراز داشت: مشکل اینجا است که در برهه کنونی و در بهترین حالت، تعداد تیراژ کتاب ها از ۲۰۰ نسخه بیشتر نمی شود.
بدترین شرایط در دهه های اخیر
این کارشناس با بیان اینکه هرگز در این چهار دهه اخیر وضعیت به جایی نرسیده بود که ما شاهد انتشار ۲۰۰ نسخه از یک کتاب باشیم، ابراز کرد: این وضعیت، مشت نمونه خروار از آن چیزی است که بر بازار نشر و انتشارات ما حاکم است.
عطایی با بیان اینکه امروز بهترین کتاب ها تنها ۲۰۰ نسخه چاپ می‌شوند که نیمی از آن هم سهم نویسنده به عنوان دستمزد است، گفت: شرایط برای انتشارات آنقدر دشوار شده که به جای حق‌التالیف به نویسنده تعدادی کتاب می دهند تا او بفروشد و پول نوشتن خود را در بیاورد که نه در شان نویسندگان ایران اسلامی است و نه اصلا سیستم اصولی و درستی محسوب می‌شود.
هزینه بالای نشر و کاغذ، چاپ خانه و ... سبب شده تا انتشار کتاب دشوار شود
وی با بیان اینکه بسیاری از انتشارات حتی پول چاپ کتاب را هم از نویسنده می گیرند چه برسد به اینکه به او دستمزدی هم بدهند، بیان کرد: هیچ‌گاه در تاریخ ایران وضعیت نشر و اقتصاد آن به این شکل نبوده است که نشان می‌دهد دولت ها در این یکی دو دهه اخیر به صورت کلی اقتصاد حوزه نشر و فرهنگ را رها کرده‌اند و هیچ برنامه‌ای هم در این زمینه دیده نمی‌شود.
کاهش تیراژ
این کارشناس حوزه نشر با بیان اینکه اگر نویسنده جوانی کتابی بخواهد منتشر کند برای ۲۰۰ نسخه باید بین هفت تا ۱۵ میلیون تومان به انتشارات بپردازد و وقتی کتاب منتشر شد آن هم در ۲۰۰ نسخه، ۵۰ نسخه را بگیرد و بفروشد! تاکید کرد: انتشارات چاره‌ای ندارند زیرا هزینه های نشر کتاب در نمی‌آید و محبور به این کار هستند. امروز یک انتشارات در صورتی می تواند به نویسنده دستمزد بدهد که یک کتاب در ۲۰۰ نسخه منتشر و حداقل به چاپ چهارم برسد وگرنه هزینه نشر کتاب را هم نمی‌تواند در بیاورد.
عطایی با بیان اینکه انتشارات و نویسندگان با تصدی گری دولتی مخالف هستند اما دولت می تواند زیرساخت‌ها را برای اقتصاد نشر مهیا سازد، گفت: تهیه کاغذ، کاهش هزینه تولید کتاب و کاهش سخت گیری های بروکراسی می تواند از جمله کمک هایی باشد که دولت در حق انتشارات صورت دهد.
امروز بهترین کتاب ها تنها ۲۰۰ نسخه چاپ می شوند
وی با بیان اینکه هرگز در تاریخ ایران سابقه نداشته که یک نویسنده نه تنها برای کتاب دستمزد نگیرد بلکه پول هم بابت انتشار کتاب بدهد، افزود: انتشارات وقتی کتابی را منتشر می کند هیچ وقت نمی تواند به بازگشت پول خود مطمئن باشد چرا که در شرایط اقتصادی کنونی کتاب و انتشارات در زمره ۱۰ اولویت اول خانواده های ایرانی نیز نیست و لذا این شرایط را برای انتشارات دشوار می کند.
عدم افزایش قیمت کتاب همراه با تورم
این کارشناس نشر گفت: کتاب در قیاس با اقلام دیگری مانند برنج، لبنیات و حتی نان در سال های اخیر رشد چندانی نداشته به نحوی که نهایتاً در این سه سال اخیر کتاب دو برابر شده است در حالی که سایر اقلام در همین بازه زمانی حداقل سه برابر شده است. اما مشکل اینجا است که اولویت های مردم تغییر کرده و این مشکلاتی را پدید را می‌آورد.
عطایی با بیان اینکه کتاب اگر در سبد خانوار بود می توانستیم امید به ارتقای اقتصاد انتشارات باشیم اما متاسفانه این موضوع رخ نمی دهد، ابراز کرد: بازار فروش مشکلی است که تقریباً تمام تولیدکنندگان با آن روبرو هستند و اقتصاد نشر هم از این قاعده مستثنی نیست. امروز انتشارات حتی از نویسندگان پول هم می گیرند به جای اینکه به آنها پول دهند چرا که نمی‌توانند هزینه چاپ را متقبل شوند و این ابتدای راه فروپاشی سیستم نشر کشور است چرا که دیگر کسی کتاب چاپ نخواهد کرد.
وی افزود: از سوی دیگر مشکل اینجا است که نویسندگان باید پول بدهند تا کتاب شان منتشر شود و این راه را برای سوء استفاده هم باز می‌کند و هر کس که پول بدهد برایش کتاب چاپ می‌کنند کما اینکه برخی کتاب های شعر که مضحک هستند، نمود بارز همین امر محسوب می‌شوند. البته انتشارات نیز این توجیه را دارد که باید هزینه هایش را جبران کند اما به نظر می‌رسد در این صورت کسی کتاب هم دیگر نخواهد خواند و لذا از این بابت است که می‌گوییم این بدترین شرایط حاکم بر نشر کشور در سال های اخیر است.
نظر شما