بازار؛ گروه بین الملل: تحریمهای اقتصادی معمایی را برای موسسات برتون وودز (BWIs) ایجاد می‌کند. در حالی که تحریم ها اغلب به وضوح توجیه می شوند، صندوق بین المللی پول و بانک جهانی -موسساتی که مسئولیت ثبات و توسعه مالی بین المللی را بر عهده دارند- در موقعیت پیچیده ای قرار می گیرند.
اهمیت روزافزون تحریم های اقتصادی بین المللی، موسسات برتون وودز را در موقعیت پیچیده ای قرار داده است. آنها باید در چارچوب محدودیت‌هایی که اعضای گروه هفت و اتحادیه اروپا تعیین می‌کنند، عمل کنند و در عین حال برای همه اعضای خود اعتبار داشته باشند و به مأموریت‌های اصلی نهادها پایبند باشند.
اخیراً در واکنش به جنگ اوکراین، بانک جهانی همه برنامه‌های خود را در روسیه متوقف کرد و مقامات گروه هفت از بخش مهمی از نشست‌های بهاری صندوق بین‌المللی پول خارج شدند، زیرا مقام روسی شروع به صحبت در این نشست کرد.
با این وجود، کشورهای غیر غربی که نگران از دست دادن بالقوه دسترسی به خدمات صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی به دلیل تحریمهای غرب هستند، ممکن است به دنبال نهادها و مکانیسم‌های جایگزین باشند تا خود را از چنین خطری ایمن کنند.
در این راستا خبرنگار بازار، گفتگویی با پروفسور «رابرت شاپیرو» استاد دانشگاه کلمبیا امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*یکی از ابزارهای کشورهای غربی و به ویژه آمریکا برای کنترل اقتصاد جهانی و تحت فشار قرار دادن مخالفان و دشمنان در عرصه بین المللی ایجاد مکانیسهای مالی، پولی و تجاری بعد از جنگ جهانی دوم بوده است که موسوم به نهادهای «برتون وودز» هستند. ارزیابی شما از کارکرد این نهادها و سازمانها چیست؟
نهادهای برتون وودز از جمله صندوق بین المللی پول و بانک جهانی تاکنون در راستای اهداف کشورهای موسس خود فعالیت داشته اند. این نهادها در اواخر جنگ جهانی دوم جهت ایجاد ثبات مالی و مدیریت اقتصاد جهانی ایجاد شدند و در طی بحران مالی ایجاد شده در دهه ۱۹۶۰-۱۹۷۰ عملکرد آن ها ضعیف شد اما دوباره به فعالیت خود ادامه دادند. می توان گفت این نهادها تاکنون توانسته اند ثبات نسبی در اقتصاد جهانی ایجاد کنند اما با توجه به ظهور اقتصادهای بزرگی مانند چین و پیشرفت فناوری ،علاوه بر این نهادها اکنون نیاز به نهادهای جدید جهت مدیریت اقتصاد جهانی نیز است.
*یک نهاد تاثیرگذار در عرصه مبادلات مالی، سیستم سوئیفت بوده است که در تحریمهای اعمالی امریکا کارکرد وسیع دارد. نقش این نهاد در عرصه تحریمها را چگونه ارزیابی می کنید؟
سوئیفت در واقع کانال مالی ایجاد شده توسط ایالات متحده امریکا و متحدانش می باشد و ارز مورد استفاده این کانال دلار امریکاست. بنابراین این سیستم تحت نظارت مستقیم امریکا بوده و در اعمال تحریم علیه کشورها نقش مهمی بازی می کند.
*کشورهایی چون روسیه و چین با ایجاد کانالهای مستقل مالی درصدد دور زدن سوئیفت هستند. این تلاشها را چگونه ارزیابی می کنید؟
طبیعی است که کشورهای مخالف ایالات متحده آمریکا به دنبال ایجاد کانال های مستقل مالی باشند زیرا هر زمان ممکن است توسط واشنگتن مورد تحریم قرار گیرند. روسیه اکنون به این کانال بیشتر از چین نیاز دارد و تلاش بیشتری جهت ایجاد آن دارد.
*روسیه به ویژه بعد از جنگ اوکراین درصدد گسترش سیستم مستقل مالی «میر» است. برخی کشورهای افریقایی از جمله انگولا هم برای پیوستن به آن در تلاش هستند. تصور می کنید این شیوه منجر به کاهش اثر تحریمهای امریکا روی روسیه بشود؟
خیر. سیستم میراکنون فقط در داخل روسیه کارایی دارد و در عرصه بین المللی شناخته شده نیست و روسیه جهت انجام مبادلات پولی خود با کشورهای دیگر اکنون نمی تواند روی این سیستم حساب کند.
*به طور کلی آیا نهادهای برتون وودز طی سالهای آینده کارکرد گذشته خود را خواهند داشت؟
نهادهای برتون وودز به اهداف خود که ثبات اقتصادی و مدیریت اقتصاد جهانی بوده رسیده و اکنون با ظهور اقتصادهای نوظهور و پیشرفت فناوری با مشکلاتی مواجه شده اند.
می توان گفت همه کشورهای جهان عضو این نهادها بوده و از تسهیلات آن به نسبت خود استفاده کرده اند. اما در سالهای اخیر که ایالات متحده امریکا از ابزار تحریم های اقتصادی علیه برخی از کشورها بیشتر استفاده کرده، این نهادها جهت انجام وظایف خود با مشکلات و مسائل بسیاری مواجه شده اند و نتوانسته اند تسهیلات خود را به کشورهای تحت تحریم امریکا اعطاء کنند.
نظر شما