سیر نزولی صادرات خراسان رضوی| مسیر ترانزیت در حال تغییر است

بازار؛ گروه استان‌ها: از ابتدای سال جاری تاکنون به دلیل تحولات منطقه‌ای و مشکلاتی که از قبیل تحریم، افزایش قیمت و هم‌چنین روابط سیاسی موجب کاهش تقاضا از طرف این همسایگان و شرکای تجاری شده است.

افغانستان به‌عنوان یکی از بازارهای هدف که بیشترین نیازهای خود را از طریق مرز دوغارون در خراسان رضوی تأمین

می‌کند حالا به دلیل تنش‌های جاری به‌واسطه سیاست‌های طالبان میزان واردات خود را کاهش داده است و لذا این موضوع تأثیر بسزایی در آمار صادرات از مرزهای خراسان رضوی داشته است.

بنا بر آمارهای رسمی میزان صادرات به افغانستان در بهار امسال افزون بر ۳۷ درصد کاهش نشان می‌دهد که بخشی از آن را می‌توان به تغییر تحولات در افغانستان و کاهش قدرت خرید مردم افغانستان و کاهش درآمدهای ارزی نسبت داد.

گرچه تحریم‌های بین‌المللی علیه طالبان بر روی مراودات تجاری بین ایران و افغانستان بی‌تأثیر نبوده است اما بیشترین تأثیر را باید ناشی از سیاست‌های طالبان جستجو کرد.

به گزارش خبرنگار بازار در این مدت هم‌چنین شاهد کاهش ۲۳ درصدی صادرات با کشور ترکمنستان، ۲۹ درصدی قزاقستان و کاهش ۶۷ درصدی به قرقیزستان هستیم و دلیل آن‌هم تغییر مسیر ترانزیت از گمرکات استان به گمرکات شمالی کشور با استفاده از کشتی است.

کاهش رقابت‌پذیری

رئیس گروه تجارت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی در گفت‌وگو با بازار پیرامون دلایل کاهش صادرات توضیح می‌دهد: کالاهایی که از خراسان رضوی به کشورهای هدف صادر می‌شوند، کالاهایی هستند از جانب بخش خصوصی و غیرنفتی که تولید و تأمین می‌شوند و لذا افزایش نرخ تولید بر کالاهای صادراتی و رقابت‌پذیر بودن آن‌ها تأثیر بسزایی داشته است.

محمدحسین روشنک با تائید این موضوع که از ابتدای سال جاری با کاهش آمار کالاهای صادراتی از این استان روبرو هستیم به بازار می‌گوید: کاهش صادرات در چهار ماه ابتدای سال جاری در خراسان رضوی از طرفی به دلیل رویدادهای به وقوع پیوسته در افغانستان بوده و از طرف دیگر به دلیل نوع کالاهایی است که به کشورهای هدف صادر می‌شود.

وی در پاسخ به این سؤال که برای بهبود وضعیت صادرات از این استان چه باید کرد نیز توضیح می‌دهد: تسهیل در امور مربوط به رفت‌وآمد فعالان اقتصادی به کشورهای مختلف، مقدمه فعالیت بازرگانی با کشورهای خارجی محسوب می‌شود و نسبت به این مسئله باید اقدامات مهمی صورت بگیرد.

روشنک تصریح می‌کند: بهبود وضعیت رفت‌وآمد بازرگانان به کشورهای هدف، قطع به‌یقین موجب توسعه و بهبود روابط تجاری‌مان خواهد شد.

کاهش صادرات کالا از خراسان رضوی

ناظر گمرکات خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: بیشترین کاهش صادرت را در طی چهار ماه اخیر مربوط به مراودات با کشور افغانستان بوده است.

جواد جعفری اذعان کرد: به‌طورکلی بر اساس آمارهای واردات و صادرات تراز تجاری استان در این مدت مثبت است. اما صادرات ما به افغانستان نسبت به ماه قبل ۵۵ کاهش داشته است.

وی افزود: صادرات خراسان رضوی در سه ماه ابتدای سال جاری ۲۷۲ میلیون دلار به وزن ۵۰۱ هزار تن بود که این آمار در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته ازلحاظ ارزشی ۲۷ درصد کاهش داشته است.

وی گفت: واردات کالا به این استان نیز در سه ماه ابتدای سال ۱۴۰۱ نیز ۱۶۴ میلیون دلار به وزن ۷۰۳ هزار تن بود که این آمار در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل ۲۶ درصد افزایش داشته است.

ناظر گمرکات خراسان‌ رضوی ادامه داد: اکثر محصولات صادراتی خراسان رضوی کالاهایی همچون زعفران، محصولات فلزی، پسته و سیب بوده است که به کشورهای هدف ‌عمدتاً افغانستان، ترکمنستان، عراق، ازبکستان و تاجیکستان صادرشده است.

وی هم‌چنین از کالاهایی همچون پنبه، تلفن همراه، گندم، برنج، ماشین‌آلات خط تولید و مواد اولیه واحدهای تولیدی به‌عنوان محصولات وارداتی به استان یادکرد.

جعفری هم‌چنین با اشاره به اینکه در ۴ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۱، صادرات کالا از استان ۳۵۵ میلیون دلار بوده است ادامه داد: این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۲۶ درصد کاهش نشان می‌دهد و صادرات ازنظر وزنی نیز به میزان ۶۵۵ هزار تن با ۳۷ درصد کاهش مواجه شده است.

هدف‌گذاری برای افزایش صادرات

معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز بابیان اینکه هدف‌گذاری برای رشد صادرات سالانه حدود ۲۰ درصد است گفت: یعنی تا پایان ۱۴۰۴ صادرات استان باید سالانه ۲۰ درصد رشد را تجربه کند.

علی غفوری مقدم اظهار کرد: سال گذشته حدود ۱.۴ میلیارد دلار صادرات از استان داشتیم و هدف‌گذاری ما برای سال جاری، ۱.۷ میلیارد دلار است.

وی اذعان کرد: یقین داریم که این عدد قابل تحقق است که البته برنامه‌ریزی و بسترسازی برای رسیدن به آن ضروری است که با کمک بخش خصوصی امکان‌پذیر خواهد بود.

معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی با اشاره به پنج کشور افغانستان، تاجیکستان، عراق، ازبکستان و ترکمنستان به‌عنوان کشورهای هدف صادراتی استان اظهار کرد: کاهش ۳۷ درصدی صادرات به افغانستان در سه ماه ابتدای سال جاری به دلیل تغییر تحولات در افغانستان و کاهش قدرت خرید مردم افغانستان و کاهش درآمدهای ارزی بوده است.

وی اذعان کرد: تحریم‌های بین‌المللی علیه طالبان و محدودیت‌های اعمال‌شده توسط طالبان نیز بر این مسئله تاثیرگذاربوده است. معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی هم‌چنین به کاهش ۲۳ درصدی صادرات با کشور ترکمنستان، ۲۹ درصدی قزاقستان و کاهش ۶۷ درصدی به قرقیزستان خبر داد و افزود: البته بخشی از این کاهش به دلیل تغییر مسیر ترانزیت از گمرکات استان به گمرکات شمالی کشور با استفاده از کشتی است.

غفوری مقدم در این رابطه گفت: درحالی‌که در ۴ ماه ابتدای سال جاری از استان با کاهش صادرات روبه‌رو هستیم، استان‌های شمالی افزایش صادرت کالا را داشته‌اند و این به دلیل انتقال صادرات از بخشی ریلی به دریایی است.

معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی بیان کرد: ایجاد و تقویت مسیر دریای خزر به آسیای میانه موجب تغییر مسیر ترانزیت و صادرات کالا از مسیر دریای خزر شده است.