بازار، گروه استانها: سال جاری به نام سال دانش بنیان تولید و اشتغال‌زایی نامگذاری شده است نامگذاری که البته نباید صرفاً در اندازه شعار باقی بماند و می‌بایست برای آن برنامه‌ریزی عملیاتی نیز داشت یکی از بخش‌هایی که می‌تواند به ما قدرت برنامه‌ریزی بهتر در زمینه تحقق شعار سال را بدهد، استفاده از یافته‌های علمی، پژوهشی و طرح‌های دانشگاهی است.
طرح‌های دانشگاهی بعضاً می‌توانند به کمک صنعت گران بیایند و حتی راهکارهایی برای اجرای ایده‌ها را ارائه کنند اما آنطور که کارشناسان اعتقاد دارند، چندان از این ظرفیت در اقتصاد بخش تولید استان سمنان بهره‌گیری نشده است این عدم بهره‌گیری نیزسبب می‌شود تا بعضاً کارخانه‌ها به دلیل فقدان توان فنی در ساده‌ترین مسائل نیز با مشکل روبرو شوند کما اینکه بسیار هستند کارخانه راکدی در استان که به گفته استاندار سمنان صرفاً از نداشتن توان مدیریتی فنی رنج می‌برند.
همه چیز در حد شعار است
یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه اتصال دانشگاه و صنعت در استان سمنان همواره در حد شعار باقی مانده است، به خبرنگار بازار، گفت: نزدیک به دو هزار و ۵۰۰ واحد صنعتی و ۸۰ دانشگاه و مرکز علمی و آموزشی در استان وجود دارد یعنی تقریباً به ازای هر ۳۰ واحد تولیدی صنعتی یک دانشگاه فعال است که در دیگر استان‌های کشور چنین ظرفیتی دیده نمی‌شود فقط در یک شهرستان شاهرود ۱۸ مرکز دانشگاهی و علمی وجود دارد در حالی که یک شهرک صنعتی با تقریباً ۹۰ واحد صنعتی فعال در این شهرستان مستقر است.
طرح‌های دانشگاهی بعضاً می‌توانند به کمک صنعت گران بیایند و حتی راهکارهایی برای اجرای ایده‌ها را ارائه کنند
محمد تقی میرزایی با طرح این پرسش که چقدر از این ظرفیت‌ها بهره‌گیری شده است؟ بیان کرد: آیا دانشگاه‌ها و مراکز علمی مثلاً شاهرود توانسته‌اند فقط نیاز همین شهرستان را در بعد فنی تأمین کنند؟ نباید فراموش کرد که در کنار این مراکز دانشگاهی پارک علم و فناوری نیز در شاهرود مستقر است اما آب شرب مورد نیاز شهرک صنعتی با دبه و سطل تأمین می‌شود و این مشت نمونه خرواری اتفاقاتی است که در استان سمنان رخ می‌دهد.
وی با بیان اینکه دلایل متعددی وجود دارد که نتوانستیم از ظرفیت تحقیقات بهره مند شویم، گفت: یکی از مهمترین این موضوعات آن است که اصلاً تحقیقات و اقدامات دانشگاهی ما مرتبط با نیاز صنایع و تولید ما نبوده است و برای مثال به موضوعاتی پرداختیم که اصلاً شاید کاربردی برایش در استان سمنان شاید کشور وجود نداشته باشد برای مثال در این استان که مشکل آب برای صنعت وجود دارد چند درصد از پایان نامه‌های دکترای استان به منصه اجرا رسیده‌اند؟
ترویج وظیفه دانشگاه‌ها نیست
یک فعال استارتاپی اما در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه دولت باید ارتباط بین یافته‌های علمی چه در دانشگاه‌ها و چه در شرکت‌های دانش بنیان را به سطح زیر کشت کشاورزی، تولید کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و … بیاورد به عبارت دیگر یک مجموعه دانشگاهی نمی‌تواند هم خودش علم تولید کند، هم بر روی آن تحقیق آزمایش کند هم آن را ارائه و ترویج کند و هم آن را به اجرا برساند لذا کسی یا حلقه واسطی باید در این بین وجود داشته باد، گفت: به نظر می‌رسد دولت در این ارتباط باید اقدام کند.
رضا سرشار کتولی با بیان اینکه متأسفانه مشکل ما این است که همه چیز را از یک مجموعه می‌خواهیم، بیان داشت: این در حالی که مجموعه علمی تنها باید تولید علم مورد نیاز جامعه و تولید را داشته باشد لذا بخش دیگری باید آن را ترویج کند بخش دیگری آن را اجرا کند بخش دیگری نتایج آن را بررسی کند و در نهایت بتوانیم چرخه سالم تبادل علم و تولید را شاهد باشیم.
متأسفانه مشکل ما این است که همه چیز را از یک مجموعه می‌خواهیم
وی با بیان اینکه دانشگاه‌ها و دانش بنیان‌های فراوانی در استان در حوزه ارتقای تولید و ماشین آلات و … کار می‌کنند اما تولیدات شأن اکثراً در درون شرکت باقی می‌ماند و حتی در صورت ارائه آن، بازهم شاهد فقدان بازار هدف هستیم که این نشان می‌دهد در ترویج مشکل داریم، افزود: ارگانی باید ایجاد شود تا تنها بین دانشگاه و صنعت ارتباط ایجاد کند این کار متأسفانه توسط پارک‌های علم و فناوری صورت نگرفته و به نظر بنده نباید هم بگیرد چرا که پارک صرفاً وظیفه تولید دارد و این صمت و جهاد و… هستند که باید تولیدات را بیرون بیاورند و از آن بهره بگیرند.
چرایی پدید آمدن وضعیت فعلی
سومین کارشناسی که در این گزارش با خبرنگار بازار گفتگو می‌کند دقیقاً نظری برعکس دارد و با بیان اینکه اگر تحقیقات علمی ما در دانشگاه‌ها و پارک علم و فناوری و … باقی مانده و مشتری ندارد اتفاقاً نشان می‌دهد که کاربردی نبوده و منطبق بر نیاز استان سمنان نیست، گفت: مشکل ما این است که در دانشگاه‌ها چیزی را تولید می‌کنیم که اصلاً بازارش در هیچ جای استان سمنان دیده نمی‌شود برای مثال در همین خبرگزاری بازار مطلبی درباره تلاش یک شرکت دانش بنیان در زمینه دکوراسیون خانگی دیدم و برایم سوال است که واقعاً در استانی که آب ندارد، مملو از بیکار است و این حجم از فارغ التحصیل دانشگاهی بیکار دارد و در کنار آن سرمازدگی تمام محصولاتش را از بین می‌برد، واقعاً ابداع مصنوعات چوبی به چه درد می‌خورد؟ چه نیازی را پاسخ می‌دهد؟
حسن همتیان با بیان اینکه مشکل ما این است که اتفاقاً جلوی فعالیت شرکت‌های دانش بنیان و همچنین دانشگاه‌هایی که برایمان مفید بوده را نگرفته که هیچ، مدام آنان را ترویج کرده ایم بدون اینکه بدانیم اصلاً دردی از این استان دوا می‌کنند یا خیر؟ بیان داشت: بسیاری شرکت‌های دانش بنیان حتی مستقر در پارک‌های استان چه علم و فناوری و چه پارک‌های دانشگاه‌ها وجود دارد که تولیدات شأن حتی در کشور هم دردی را دوا نمی‌کند لذا چرا باید جای یک شرکت به درد بخور را اشتغال و خروجی هم نداشته باشند؟
وی افزود: البته من این موضوع را در تقصیر دانش‌بنیان‌ها نمی بی نم بلکه جوانان مملو از ایده هستند این ایراد از آن کسانی است که تصمیم سازی می‌کنند و هرگز یک سند آمایش سرزمینی با لحاظ کردن داشته‌ها، نیازها و … را تهیه نکرده‌اند و در واقع توسعه مبتنی بر دانش ما هم مانند دیگر بخش‌های این استان فله‌ای و صرفاً برای گزارش کار مدیران بوده است لذا موفق عمل نکرده‌ایم.
تعامل صنعت و دانشگاه اشتباه است!
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه تعامل بین دانشگاه و صنعت اصلاً گزاره اشتباهی است، گفت: ما چیزی به نام تعامل صنعت و دانشگاه نداریم در بهترین حالت یک یافته علمی در یک دانشگاه به کمک صنعت بیاید آن هم در سطحی محدود و سالی یک مورد چرا که این خط در واقع یک ضلع سومی هم دارد تا مثلثی را شکل دهد و آن جامعه است، تاکید کرد: گزاره درست تر این است که ما بگوییم تعامل بین صنعت، دانشگاه و جامعه چرا که هر تعاملی به درد ما نمی‌خورد.
مشکل ما این است که اتفاقاً جلوی فعالیت شرکت‌های دانش بنیان و همچنین دانشگاه‌هایی که برایمان مفید بوده را نگرفته ایم
همتیان با بیان اینکه چند درصد دانشگاه‌ها و دانش بنیان‌های استان سمنان توانسته‌اند نیازی از استان را برآورده سازند؟ بیان کرد: اگر ما ضلع سوم یعنی اجتماع را بشناسیم یعنی بدانیم که جامعه جا چه دارد، چه می‌خواهد و باید از چه طریقی آن نیاز را رفع کرد هرگز شاهد شرکت‌های دانش بنیانی نخواهیم بود که ارتباطی با نیاز استان ندارند لذا تا زمانی که ضلع سوم دیده نشود، موفق عمل نخواهیم کرد.
وی افزود: متأسفانه امروز برخی می‌گویند که دولت ترویج را به دست بگیرد لذا باید گفت اگر دولت ترویج گر خوبی بود امروز مشکلات دامداری و کشاورزی استان این نبود لذا دولت امتحان خود را در ترویج پس داده است از سوی دیگر مدام ایجاد کردن کارگروه‌ها، ارگان‌ها و.. خودش بروکراسی ایجاد می‌کند و وضعیت را برای دانش بنیان‌ها و دانشگاه‌ها دشوارتر هم می‌سازد لذا اصلاً عاقلانه نیست که بگوییم دانشگاه تولید علم کند و دولت آن را ترویج دهد.
در نهایت باید گفت تولیدات بسیاری در دانشگاه‌ها و مراکز علمی استان سمنان وجود دارند که به هیچ دردی از استان نمی‌خورند یعنی نه نیازی را برطرف می‌کنند و نه می‌توانند در آینده نیازی را برطرف کنند و این نشان می‌دهد که ما برنامه‌ریزی مبتنی بر آمایش سرزمینی را نداشته و اگر داشته‌ایم یا به درستی تدوین نشده و یا به خوبی اجرا نمی‌شود.
نظر شما