بازار؛ گروه بین الملل: اولین سفر بایدن به منطقه با سفر به اسرائیل و عربستان کلید خورد. هدف از این سفر ایجاد سامانه دفاع مشترک هوایی با رهبری آمریکا و حضور اسرائیل و برخی کشورهای عربی، تلاش برای عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل و کوشش برای جلب رضایت عربستان به افزایش تولید نفت عنوان شده بود که نتایج ملموسی به دنبال نداشت.
در سفر بایدن به عربستان سعودی سه هدف اصلی وجود داشت؛ سیاست اعلامی و رسمی آمریکا بهبود روابط عربستان و آمریکا به صورت کلی است اما از تحلیل شرایط موجود در روابط دو کشور می‌توان این برداشت را داشت که در شرایط موجود و در فضای روابط فعلی عربستان و آمریکا مهمترین هدف بایدن از این سفر متقاعد کردن عربستان سعودی است تا تولید نفت خود را افزایش دهد و به بازار انرژی کمک کند چون این بازار جهانی تحت تأثیر تحریم روسیه قرار دارد و آمریکا می‌خواهد شرایط را تغییر دهد. دومین هدف آمریکا این است که با عربستان سعودی قراردادهای جدیدی ببندد و سلاح‌های بیشتری بفروشند و رونقی بر وضعیت شرکت‌های تولید کننده سلاح در آمریکا بدهند. این موارد درحالی است که بایدن به دلیل سیاست‌های آل سعود در یمن و قتل خاشقچی به شدت به عربستان انتقاد می‌کرد اما امروز همه‌چیز را فراموش کرده و به سمت عمل‌گرایی رفته است.
سومین هدف تعیین تکلیف در مورد جنگ یمن است؛ اکنون آتش‌بس برقرار شده اما دولت فراگیری در یمن تشکیل نشده است و حتی در سیاست رسمی بایدن که فشار بر عربستان برای خروج از یمن بود امروز با بی‌تفاوتی آمریکا روبه‌رو هستیم، در این بین حتماً در مورد برجام و ایران نیز گفت‌وگو خواهد شد.
این در حالی است که کرملین هفته گذشته، یک روز پس از هشدار آمریکا مبنی بر اتهام همکاری ایران با روسیه در جنگ اوکراین، اعلام کرد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه هفته آینده به ایران سفر خواهد کرد.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین گفت: رئیس جمهور روسیه به زودی به تهران سفر خواهد کرد تا در یک نشست سه‌جانبه با رهبران ایران و ترکیه در خصوص مسائل مرتبط با سوریه، شرکت کند. علاوه بر موضوع سوریه، با توجه به این که جدیت روس ها نسبت گذشته در زمینه همکاری های اقتصادی با ایران افزایش یافته، توسعه همکاری های اقتصادی ایران و روسیه و بررسی قرار داد همکاری ۲۰ ساله میان دو کشور نیز از اولویتهای رایزنی‌های روسای جمهور دو کشور خواهد بود.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور«جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*همزمان با حضور «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا در منطقه و دیدار از اسرائیل و عربستان، «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه به ایران سفر کرد. اهمیت سفر وی در حال حاضر چیست؟
روسیه و ایران هر دو در معرض تحریم‌های اقتصادی شدید آمریکا هستند. هر دو صادرکننده عمده نفت هستند. پوتین مایل است روابط سیاسی و دیپلماتیک با ایران را تقویت کند. لذا سفر پوتین به تهران در این راستا قابل تبیین است.
* رئیس جمهور روسیه قانونی در ارتباط با تمهیدات لازم برای ایجاد منطقه آزاد تجاری میان اوراسیا و ایران را امضا کرد. بر این اساس شرایط برای واردات ترجیحی برخی کالاها فراهم می‌شود. اهمیت حضور ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا چیست؟
هدف اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EEU) تشویق حرکت آزاد کالا، خدمات، سرمایه و نیروی کار در میان کشورهای عضو آن است. اعضای آن شامل روسیه، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان و ارمنستان است.
پیوستن ایران به اتحادیه اوراسیا سود اقتصادی برای ایران دارد ولو اندک. این کشورها شرکای تجاری طبیعی ایران نیستند. روسیه و قزاقستان صادرکنندگان انرژی هستند و ایران فقط با ارمنستان مرز مشترک دارد. وجود تعرفه‌ها و سهمیه‌های مشترک در داخل اتحادیه اوراسیا می‌تواند واردات از چین، هند و سایر کشورها را گران‌تر کند. پیوستن به EEU روابط ایران با روسیه را تقویت خواهد کرد.
*ایران همچنین تقاضای عضویت در بریکس را داده است. اهمیت بلوک بریکس چیست؟
بریکس شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی، پنج اقتصاد بزرگ در حال ظهور با درآمد متوسط است. رهبران آن از سال ۲۰۰۹ نشست‌هایی را برگزار کرده‌اند و این کشورها نهادهایی را به‌عنوان جایگزین بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول و سوئیفت ایجاد کرده‌اند که همگی سازمان‌هایی هستند که تحت سلطه ایالات متحده و متحدانش در گروه هفت هستند. بریکس مایل است همکاری بین اعضاء خود را افزایش دهد و قدرت اقتصادی و سیاسی ایالات متحده را خنثی کند.
*چرا کشورهایی چون مصر، ترکیه و عربستان نیز خواستار عضویت در این بلوک هستند؟
زیرا این کشورها فکر می‌کنند که پیوستن به سایر کشورهای با درآمد متوسط بزرگ برای جبران قدرت اقتصادی و سیاسی کشورهای توسعه‌یافته، مزایای سیاسی دارد.
*همچنین عضویت ایران در سازمان شانگهای در حال نهایی شدن است و اعلام شده به زودی این اتفاق رخ خواهد داد. اهمیت این سازمان برای ایران چیست؟
سازمان همکاری شانگهای (SCO) شامل چین، روسیه، هند، پاکستان و چهار کشور آسیای مرکزی است. هدف آن افزایش همکاری میان اعضای خود برای مقابله با تروریسم، جدایی طلبی و افراط گرایی و حل و فصل درگیری های مرزی است.
این سازمان عملیات آموزشی نظامی مشترکی را انجام داده و اطلاعاتی را درباره تهدیدات تروریستی و جدایی طلب در کشورهای عضو به اشتراک می گذارد. در مورد ایجاد بانک توسعه و شاید اقدامات دیگری برای ارتقای توسعه اقتصادی در این سازمان بحث شده است.
ایران می‌تواند با به اشتراک گذاشتن اطلاعات درباره تهدیدات تروریستی و افراطی با سایر کشورها از پیوستن به سازمان همکاری شانگهای سود ببرد، اگرچه این موارد برای ایران مشکل جدی نیست. پیوستن به سازمان همکاری شانگهای می تواند روابط دیپلماتیک با چین، روسیه و به طور کلی سایر کشورهای عضو را تقویت کند.
نظر شما