بازار؛ گروه خودرو: ساعات پایانی روز گذشته خبری در خصوص مصوب شدن عرضه خودرو در بورس و اوراق بهادار توسط شورایعالی بورس، منتشر شد. خبری که به نظر می رسد تغییر مواضع وزارت صمت نسبت به بدنه خودروسازی را به دنبال خواهد داشت، سیدرضا فاطمی امین وزیر محترم صمت به عنوان شخص نخست سیاستگذار صنعتی کشور علاقه فراوان به دخالت در امر فروش خودروسازان دارد. اما عرضه خودرو در بورس می تواند نشان از تغییر مواضع وزیرصمت در خصوص فروش خودرو باشد. هرچند نگرانی در خصوص مقاومت های برای عرضه خودرو در بورس از بدنه وزارت صمت وجود دارد، اما برای بررسی این موضوع به سراغ امیرحسن کاکایی کارشناس صنعت خودرو رفتیم:
هنوز باور ندارم که عرضه خودرو در بورس اجرایی شود، باتوجه به برنامه هایی که وزارت صمت اعلام کرده بود در تناقض است. زیرا وزارت صمت علاقه دارد که قیمت گذاری و فروش خودرو را خودش انجام دهد
* به عنوان پرسش نخست، عرضه خودرو در بورس کالا چه تاثیری می تواند در صنعت خودرو به تبع آن بازار داشته باشد؟
ابتدا باید اعلام کنم هنوز باور ندارم که این فرآیند اجرایی شود، باتوجه به برنامه هایی که وزارت صمت اعلام کرده بود در تناقض است. زیرا وزارت صمت علاقه دارد که قیمت گذاری و فروش خودرو را خودش انجام دهد. ولی، اگر وزارت صمت نسبت به این موضع خود کوتاه آمده باشد، جای تقدیر و تامل دارد. سیاستی که وزارت صمت دنبال می کند، شیوه ضد بازار و متمرکز بود که اقتصاد صنعت خودرو را کاملا آشفته می کند. این شیوه را ۷۰ سال روس ها امتحان کردند، اما پاسخ نگرفتند. عرضه خودرو در بورس را می توان یک گام روبه جلو شناخت.
* در صورت عرضه خودرو به بورس کالا، با چه شیوه ای کنترل قیمت و کاهش تقاضا در بازار ایجاد خواهد شد؟
در شرایط فعلی که تولید محدود و تقاضا فراوان است، مکانیزم حراج عمومی که شفافیت دارد، قیمت را تعیین می کنند. این مکانیزم نیز در بورس کالا وجود دارد، با عرضه خودرو به بورس کالا و بازارسنجی تعیین قیمت آن انجام می شود. در بورس کالا عدالت محوری وجود دارد، اما در قرعه کشی چنین موضوعی رخ نمی دهد. در سامانه قرعه کشی هر شخصی بدون بودجه نیز می توانست شرکت و اقدام به خریداری خودرو پس از انتخاب کند. این موضوع سبب می شد که تقاضا کاذب برای بازار خودرو ایجاد شود، اما در فرآیند بورس کالا یکی از الزامات اصلی جهت خرید داشتن وجه نقد است. مکانیزم بورس به دلیل داشتن دسترسی به بانک و استعلام مورد مذکور، سرمایه مشتری در حساب خودش برای خرید توسط بانک مسدود می شود. همین موضوع سبب کاهش تقاضا کاذب و تنظیم بازار می شود.
راه حلی بهتر از بورس برای کنترل بازار خودرو وجود ندارد. زمانی که قیمت خودرو در کارخانه نزدیک به بها بازار آزاد می شود، مشتریان حقیقی اقدام به خرید می کنند. نتیجه این موضوع کاهش زیان خودروساز و افزایش نقدینگی است
* شاهد هستیم که هیچ جای دنیا خودرو در بورس عرضه نمی شود، عرضه خودرو در بورس چه تاثیری در بهبود وضعیت خودروسازان دارد؟
هیچ جای دنیا خودرو در بورس کالا عرضه نمی شود، زیرا هیچ کشوری مانند کشور ما تحریم نیست. راه حلی بهتر از بورس برای کنترل بازار خودرو وجود ندارد. زمانی که قیمت خودرو در کارخانه نزدیک به بها بازار آزاد می شود، مشتریان حقیقی اقدام به خرید می کنند. نتیجه این موضوع کاهش زیان خودروساز و افزایش نقدینگی است. باتوجه به اینکه ایران خودرو و سایپا دولتی هستند، افزایش نقدینگی در آن ها می تواند موجب افزایش تیراژ تولید نیز شود. تاکید کنم که در شرایط فعلی شیوه بورس راه حل اصلی بازار خودرو با محوریت شفافیت و کنترل است.
تنها راه حلی که هم مشتریان و هم خودروساز را می تواند در شرایط فعلی راضی کند، بورس است. انتظار دارم که عرضه خودرو به بورس سبب منطقی شدن قیمت و کوچک شدن صف ها شود
* دولت برای کنترل و مدیریت بازار خودرو که به آن علاقه فراوانی نیز دارد، چند راه حل داشته که بورس را انتخاب کرده است؟
دولت سه راه برای کنترل قیمت خودرو در بازار دارد؛ نخست اینکه قریب به چهارسال فعالان صنعت خودرو خواستار آزاد سازی قیمت ها را داشتند. بازار رانت خواری به حدی داغ و صنعت خودرو ضربه خورده، کسی از مواضع خود کوتاه نمی آید. از سوی این راه حل شرایط کنترل عرضه خودرو برای تولیدکنندگان را نمی تواند فراهم کند. دوم اینکه؛ دولت برای کنترل بازار خودرو به سمت قیمت گذاری دستوری حرکت کرد که هم مشتری و هم خودروساز نسبت به این موضوع ناراضی هستند. سوم اینکه؛ تنها راه حلی که هم مشتریان و هم خودروساز را می تواند در شرایط فعلی راضی کند، بورس است. انتظار دارم که عرضه خودرو به بورس سبب منطقی شدن قیمت و کوچک شدن صف ها شود. بنابراین دولت به جای اینکه فشار به بازار وارد کرده باید تسهیل موانع تولید را انجام دهد.
نظر شما