بازار؛ گروه استانها؛ به دنبال اعلام محدودیت صادرات صیفی جات به دلایل مختلفی علاوه بر فعالان این حوزه، برخی نمایندگان مجلس نیز نسبت به اعمال این محدودیت‌ها واکنش نشان دادند و در نامه‌ای به وزرای صمت و جهاد کشاورزی، یادآور شدند که محدودیت صادرات صیفی جات با توجه به پایین بودن مصرف داخلی، کشاورزان را با مشکلات و خسارت های شدید مواجه خواهد کرد.
محدودیت یکباره صادرات برخی محصولات جالیزی، بدون اطلاع قبلی از دو هفته قبل آغاز شده و حجت اله فیروزی، نماینده مردم فسا در مجلس، تاکید کرده که این امر بر خلاف قانون بوده و لازم است هر چه سریعتر این محدودیت صادراتی برداشته شود.
عبدالعلی رحیمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس نیز در گفتگو با «بازار» اذعان کرد که بر اساس قانون، دولت باید از شش ماه قبل، اعمال محدودیت در زمینه صادرات محصولات کشاورزی را به کشاورزان اطلاع رسانی کند. در واقع این اقدام، مغایر با قانون بوده و هم کشاورزان و هم برخی بهارستانی‌ها معتقد به اصلاح این قانون هستند.
در این میان، کشاورزانی که در طول سالها و ماه های گذشته با همتایان خارجی خود قرارداد بسته‌اند نیز زانوی غم بغل گرفته اند و اعتقاد دارند که چنین بخشنامه هایی، عینِ دست کردن در جیب کشاورزان است.
ممنوعیت صادرات محصولات جالیزی بر خلاف لایحه بودجه سال جاری است
ثاراله شیبانی، یکی از کشاورزان استان فارس در گفتگو با «بازار» تاکید کرد که ممنوعیت صادرات محصولات جالیزی بر خلاف لایحه بودجه سال جاری است، ضمن آنکه این ممنوعیت باید از شش ماه قبل به کشاورزان اعلام شود.
شیبانی که خواستار لغو این بخشنامه است اعتقاد دارد وزارتخانه هایی که وظیفه تنظیم بازارهای داخلی و صادراتی را دارند باید به موقع وارد میدان شوند و با آگاهی نسبت به میزان مصرف در ماه های مختلف سال، سقفی برای صادرات محصولات کشاورزی تعیین کنند.
از دیدگاه این فعال حوزه کشاورزی، دستور ممنوعیت صادرات، نه دردی از کشاورز و مصرف کننده دوا می کند و نه نسخهِ درست و درمانی برای ساماندهی بازارهای داخلی است.
ایجاد شرایط مناسب برای صادرات محصولات، شناسایی بازارهای هدف و تعیین یک نقشه راه برای دستیابی به صادرات صیفی جات موجب پیشرفت، رونق اقتصادی و ارزآوری برای کشور می شود
به باور شیبانی، ایجاد شرایط مناسب برای صادرات محصولات، شناسایی بازارهای هدف و تعیین یک نقشه راه برای دستیابی به صادرات صیفی جات موجب پیشرفت، رونق اقتصادی و ارزآوری برای کشور می شود.
با این حال اما برخی مسئولان حوزه کشاورزی اعتقاد دارند برای حمایت از خودکفایی در محصولات اساسی باید تولید محصولات جالیزی، محدود و عوارض صادراتی این محصولات پر آب بر افزایش یابد.
معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی، چندی پیش تاکید کرد که محصولات صیفی و جالیزی، سهم بسیار زیادی در صادرات دارند و اگرچه صادرات این محصولات برای کشور، ارزآوری دارد اما به دلیل آب بر بودن، محدودیت هایی برای کشت و صادرات آنها در نظر گرفته شده است.
در واقع تصمیم گیرندگان بر این باورند که این محدودیت ها با توجه به کم آبی و ضرورت توجه به محصولات اساسی به منظور تامین امنیت غذایی، اعمال شده است.
وزارت جهاد کشاورزی اعتقادی به ممنوعیت صادرات ندارد
در همین رابطه مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان فارس به «بازار» گفت: برای صادرات محصولات گلخانه‌ای همچون گوجه فرنگی، محدودیتی وجود ندارد و در صورت تایید، به گمرکات اعلام شده و صادرات صورت می گیرد.
به گفته صمد رنجبری برای جلوگیری از صادرات بی رویه صیفی جات و مسائلی همچون تنظیم بازار، این محدودیت‌ها اعمال شده اما راه حل اصلی در تعرفه گذاری و کنترل مقدار صادرات است تا بازار داخلی نیز دچار مشکل نشود.
مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی فارس به این نکته نیز اشاره کرد که اعمال تعرفه گذاری برای محصولات صادراتی، از سویی منجر به کاهش صرفه اقتصادی یک کالای صادراتی و از سوی دیگر موجب خروج حجم کمتری از محصولات در بازارهای داخلی خواهد شد.
محدودیت ها در برخی مواقع به دلیل کنترل قیمت‌ها، کمبودها و تنظیم بازار داخلی است
رنجبری با تاکید بر اینکه وزارت جهاد کشاورزی، اعتقادی به ممنوعیت صادرات ندارد، یادآور شد که این محدودیت ها در برخی مواقع به دلیل کنترل قیمت‌ها، کمبودها و تنظیم بازار داخلی است.
محدودیت صادرات به دلیل رفع کمبودها و تنظیم بازار است
این مسئول به این مسئله نیز اذعان کرد که در حال حاضر، ممنوعیت صادرات بسیاری از محصولات همچون مرغ و تخم‌مرغ برداشته شده و در کل، ورود مقطعی دولت به داستان محدودیت صادرات برخی اقلام به دلیل رفع کمبودها، تنظیم بازار و دسترسی مردم به خرید این کالاهاست.
به گفته رنجبری، عمده تولیدات صیفیِ فارس به استانهای جنوبی همچون بوشهر و هرمزگان، ارسال و از طریق همان بنادر به خارج از کشور صادر می شود.
این مسئول با استناد به اظهارات اتحادیه صادرکنندگان میوه و تره بار فارس، یادآور شد که حدود ۳۰ درصد از صادرات صیفی جات و جالیز کشور از استان فارس تامین می‌شود. با توجه به این حجم صادرات به نظر می‌رسد محدودیت ها در این حوزه، دامن بسیاری از کشاورزان را بگیرد.
با این حال اما مدیر توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی فارس معتقد است در صورتی که حجم محصولات، مازاد بر نیاز داخل باشد با ابزار لازم به این موضوع، رسیدگی شده و مجوز صادرات اعطا می‌شود.
بنا به تاکید رنجبری، بر اساس برنامه و الگوی کشت که توسط سازمان جهاد به کشاورزان اعلام می شود، هر کدام از شهرستان ها به میزان مشخصی اجازه کشت دارند و خارج از این چارچوب ها، مجوز صادرات به آنها داده نمی‌شود.
در اصل، میزان تولیدات در سطح وزارتخانه، محاسبه شده و اگر مازاد بر محصول باشد به آنها اجازه صادرات داده می شود.
محدودیت صادرات، تهدیدی برای بازارهای هدف محصولات ایران
در هر صورت، فعلا این محدودیت‌ها هر چند مقطعی، اعمال شده و ابوذر زارعی، یکی دیگر از فعالان حوزه کشاورزی فارس نیز بر این باور است که این محدودیت ها تهدیدی برای بازارهای هدف محصولات ایران است و در صورت ادامه این روند، رقبا بازارها را تصاحب می‌کنند.
بنا به تاکید او بسیاری از تجار با همتایان خارجی خود در کشورهای مختلف، قرارداد دارند و در صورت اعمال محدودیت در صادرات به ناچار مجبور به پرداخت خسارت های سنگین می‌شوند.
این فعال حوزه کشاورزی تاکید کرد که تصمیمات یک شبهِ این چنینی با سرمایه کشاورزان بازی می کند، چنانچه کامیون ها در فارس، بارگیری می کنند اما وقتی به مرز می رسند به آنها می‌گویند صادرات، ممنوع است!
در این میان اما برخی کارشناسان معتقد هستند که ممنوعیت و محدودیت صادرات محصولات پر آب بر، یک اقدام اصولی است و زمین های مرغوب کشاورزی باید به کشت محصولات راهبردی اختصاص یابد.
در هر حال این روزها تصمیم سازان کشور باید با احتیاط و دقت بیشتری به موضوعات حوزه کشاورزی ورود کنند و با بررسی دقیق معایب و مزایای محدویت های صادرات محصولات جالیزی، تصمیمی درست اتخاذ کنند.
نظر شما