بازار؛ گروه بین الملل: به دنبال برنامه های دو کشور ایران و روسیه در جهت گسترش و توسعه روابط و مناسبات اقتصادی و تجاری، نشست مشترک روسای بانک های مرکزی دو کشور با حضور محمدرضا پور ابراهیمی داورانی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در مسکو برگزار شد.
در این نشست، پور ابراهیمی با ابراز خرسندی از ارتقاء روابط اقتصادی ایران و روسیه بیان کرد که کمیسیون اقتصادی قوه مقننه از هرگونه توسعه فعالیت های اقتصادی برای بهبود تراز تجاری ایران با روسیه حمایت می کند ضمن اینکه بستر تمامی فعالیت های اقتصادی برای صنعت گران و فعالان بخش تجاری و بازرگانی دو کشور بهبود و ارتقاء همکاری های مشترک بانکی است در حالی که نقش بانک های مرکزی دو کشور بسیار مهم و اساسی است.
وی همچنبن به آمادگی جمهوری اسلامی برای حمایت از سرمایه گذاری های دولت و بخش خصوصی روسیه در حوزه های تخصصی نفت، گاز و پتروشیمی اشاره و اظهار کرد که با تکمیل زیرساخت‌های کریدور شمال به جنوب به زودی شاهد اتفاقات مثبت در عرصه فعالیت های اقتصادی برای دو کشور خواهیم بود، ضمن اینکه افزایش همکاری های اقتصادی از طریق توسعه و افزایش ظرفیت های پولی و بانکی ایران و روسیه امکان پذیر است.
باید توجه داشت این روزها، در رسانه های مختلف اعم از کشورهای آسیای جنوبی، ایران و روسیه صحبت از کریدور شمال_جنوب است. کریدوری که از سالهای گذشته میان ایران، روسیه و هند مطرح شد و امروز از اهمیت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی فوق العاده ای برخوردار است.
در خصوص اهمیت این کریدور برای روسیه می توان گفت که با توجه به اینکه در شرایط جنگ اوکراین، روسیه در شرایط تحریم به سر می برد، بیش از هر زمان دیگری برای مبادله کالا و تجارت خود با هند، کشورهای جنوبی و شرقی آسیا به مسیر کریدور شمال_جنوب نیاز دارد؛ در حالی که هیچکدام از کریدورهای تراسیکا، کریدور میانی، کریدور ترانکاسپین و کریدور شمال جوابگوی تبادلات اقتصادی این کشور با شرکای تجاری آن نیست و روسیه مجبور خواهد شد تا از مسیرهای جدیدی برای نیازهای خود استفاده کند و به مشارکت در آن کریدورها بپردازد.
کشورهای آسیای جنوبی نیز می توانند از این کریدور در جهت افزایش تجارت با روسیه بهره مند شوند، هرچند بعید است که انتظار اولیه خود را برای تبدیل شدن به یک کریدور تجاری بزرگتر اتحادیه اروپا و هند برآورده نمایند
علاوه بر آن، کشورهای آسیای جنوبی نیز می توانند از این کریدور در جهت افزایش تجارت با روسیه بهره مند شوند، هرچند بعید است که انتظار اولیه خود را برای تبدیل شدن به یک کریدور تجاری بزرگتر اتحادیه اروپا و هند برآورده نمایند.
کریدور شمال_جنوب یا همان نستراک احتمالاً فقط برای تسهیل تجارت هند و ایران قبل از هر چیز و پس از آن تجارت هند و روسیه مورد استفاده قرار خواهد گرفت؛ هر چند که روسیه و ایران هنوز می توانند با کنار گذاشتن هند، در جهت تقویت تجارت دوجانبه و روابط با شریک آذربایجانی خود به مشارکت در کریدور شمال_جنوب خصوصا اعتماد نمایند.
افزون بر روسیه و کشورهای آسیای جنوبی، ایران نیز که قصد دارد صادرات خود به کشورهای اوراسیا را دو برابر کند، می تواند از طریق کریدور شمال_جنوب دسترسی خود را به هند، جنوب شرق آسیا و کشورهای آفریقایی نیز فراهم کرده در حالی که با روسیه که هر دو دارای ذخایر عظیم نفت و گاز هستند و به دلیل تحریم ها توانایی آنها برای صادرات تولید محدود شده، به توسعه مناسبات اقتصادی خود در سطح بسیار بالاتری بپردازند.
مقامات روسی معتقدند که اجرای موفقیت آمیز راه اندازی این کریدور به توسعه تجارت با حوزه خزر و خلیج فارس کمک شایانی خواهد کرد ضمن آنکه قدرت زیادی به این حوزه تزریق خواهد کرد
کریدور حمل و نقل شمال_جنوب می تواند کلید توسعه همکاری های اقتصادی بین روسیه و ایران باشد. بر همین اساس، مقامات روسی معتقدند که اجرای موفقیت آمیز راه اندازی این کریدور به توسعه تجارت با حوزه خزر و خلیج فارس کمک شایانی خواهد کرد ضمن آنکه قدرت زیادی به این حوزه تزریق خواهد کرد. روسیه عقیده دارد که کریدور شمال_جنوب یک پروژه شاخص است که از آن برای شکست تحریم ها و پیشبرد تجارت با ایران و هند استفاده خواهد کرد، در حالی که همچنین به عنوان ستون توسعه اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران نیز در نظر گرفته خواهد شد.
ایران نیز اعلام کرده که در بحث حمل و نقل، پس از سفر ابراهیم رئیسی به مسکو، شرکت های زیادی برای سرمایه گذاری در این زمینه ابراز علاقه کردند. ایجاد و توسعه بازار در کریدور شمال_جنوب در دستور کار شرکت ها در هر دو کشور قرار گرفته و مقامات نیز در تلاش هستند تا این کریدور را در اسرع وقت راه اندازی کنند چرا که قرار گرفتن ایران در حلقه اتصال این کریدور که شبه قاره هند را از طریق ایران به آسیای میانه، قفقاز، روسیه و اروپا متصل می کند، می تواند به عنوان فرصتی طلایی برای توسعه اقتصاد ایران در تحولات منطقه ای و بین المللی در نظر گرفته شود.
با این وجود، از آن جایی که زیرساخت های حمل و نقلی وضعیت خوبی ندارد و با وجود افزایش ۸۰ درصدی ترانزیت از این مسیر، این عدد فعلی نیازهای دو کشور را تأمین نمی‌کند، راه اندازی این کریدور مهم به تعویق افتاده است.
از آن جایی که کریدور بین المللی شمال_جنوب با توجه به جایگاه ژئوپلیتیک و پیشینه تاریخی ایران مورد توجه اقتصادهای بزرگ جهانی مانند هند و روسیه قرار گرفته، در سال گذشته طی تلاشهای صورت گرفته از سوی جمهوری اسلامی ایران و این دو کشور، انتقال نخستین محموله بار حامل کالای تجاری شامل ۳۲ واگن کاغذ با تناژ ۵۶۳ تن و ارزش ۵۳۵ هزار یورو و محموله بسیار سنگین به صورت آزمایشی آغاز به کار کرد.
همکاری در حوزه انرژی با کشورهای اتحادیه به ویژه روسیه نیز برای ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا جمهوری اسلامی نقش کلیدی در شاهراه های موجود منطقه یعنی جاده ابریشم، راه‌آهن سراسری آسیا، تراسیکا و کریدور شمال_جنوب دارد
بسیاری از اقتصاددان ها و کارشناسان مسائل حمل و نقل، اعلام کرده اند که کریدور شمال_جنوب این امکان را فراهم نموده تا انتقال کالا از شمال و شمال شرق اروپا و از طریق بندر هلسینکی فنلاند توسط مسیر ریلی کشور روسیه، بندر آستراخان، دریای خزر، بندر کاسپین، خط ریلی سراسری شمال تا جنوب ایران و بنادر جنوبی ایران مانند چابهار، شهید رجائی به دریای عمان و اقیانوس هند صورت پذیرد.
همکاری در حوزه انرژی با کشورهای اتحادیه به ویژه روسیه نیز برای ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا جمهوری اسلامی نقش کلیدی در شاهراه های موجود منطقه یعنی جاده ابریشم، راه‌آهن سراسری آسیا، تراسیکا و کریدور شمال_جنوب دارد. بر همین اساس، اینگونه مقرر شده تا موافقت نامه تجارت آزاد اوراسیا پیش از اتمام سال ۲۰۲۲ به امضا برسد.
بر همین اساس، مسکو و تهران در حال انجام اقداماتی به منظور افزایش همکاری های تجاری و اقتصادی هستند. حجم مبادلات تجاری بین دو کشور با جهش ۸۱ درصدی به تقریباً چهار میلیارد دلار رسیده که با این حال و با توجه به ظرفیتهای دو کشور به دلیل عدم شناخت تجار ایرانی و روسی نسبت به یکدیگر، رقم بسیار ناچیزی است.
بر اساس اظهارات مقامات ایران و روسیه و آن چه شواهد نشان می دهد، در حالی که همکاری‌های ایران و روسیه همه جانبه استّ، اخیرا این همکاری ها از پویایی خاصی برخوردار شده و رؤسای جمهوری دو کشور و مقامات تجاری مربوطه در تماس دائم با یکدیگر هستند که نشان از تلاش طرفین در جهت رشد سطح مناسبات تجاری دوجانبه است.
نظر شما