بازار؛ گروه استانها: انگار همین دیروز بود که در سال ۹۷ همزمان با شروع تحریم‌های ظالمانه علیه کشور واحدهای تولیدی برند سامسونگ و ال جی با توجه به مانع تراشی‌های آمریکا ایران را با سرعت ترک و دیگر حاضر به فروش محصولات خانگی خود به ایران نشدند و به جرئت می‌توان گفت این رویداد سرآغاز افق و چشم انداز مهمی به نام «رونق تولید لوازم خانگی تولید داخل» شد.
صنعت لوازم خانگی جزو لوازم پر مصرف در بازارهای جهانی است که اگر در کشوری تولید آن رونق یابد باعث رونق چرخه اقتصادی آن کشور خواهد شد و هرروز شاهد مدل‌های مختلفی از محصولات لوازم خانگی در بازارهای مصرفی هستیم. امروز تولید لوازم خانگی در کشور جایگاه خوبی را به دست آورده است تا جایی که حتی می‌توانند با محصولات خارجی خود رقابت و بازارهای داخلی را اشباع کنند.
شاید کم‌تر کسی باور کند که در استان کوچکی مانند قم تولید لوازم خانگی داخلی رونق یافته است و این استان توانسته در این زمینه جایگاه مناسبی را برای خود دست یابد؛ امروز قم در تولید برخی از محصولات مرتبط با لوازم خانگی رتبه بالایی در کشور دارد و طبق راهبردی که مسئولان اجرایی استان مد نظر دارند باید با خنثی سازی همه تحریم‌ها و فشارهای خارجی قم به قطب تولید انواع لوازم خانگی تبدیل شود.
عدم حمایت دولتی ها
هرچند طی سال‌های اخیر استان قم در حوزه تولید لوازم خانگی مطلوب ورود کرده و تولیدکنندگان و واحدهای صنعتی در این زمینه در حال رقابت و برندسازی هستند، آن طور که باید و شاید دولت از این واحدها حمایت نکرده است این روزها بازار لوازم خانگی با رکود روبرو است و در استان وضعیت بازار این محصولات تولید داخل تا حدودی سوت و کور است و با افزایش قیمت محصولات روبرو هستیم تا جایی که مصرف کننده باید برای خرید آن هزینه‌های زیادی را تحمل کند.
در استان کوچکی مانند قم تولید لوازم خانگی داخلی رونق یافته است
طبق نظر تولیدکنندگان لوازم خانگی داخلی در قم به قدری فشارها و موانع داخل بر فعالیت آنها سنگ اندازی کرده است که باید در کنار فشارهای ناشی از تحریم باز مشکلات و این موانع را تحمل کنند لذا با وجود نوسان ارزی و تحمل هزینه‌های سنگین برای خرید مواد اولیه مجبور هستند محصولات خود را با قیمت‌های بالا به بازار عرصه کنند و این وسط مصرف کننده نگون بخت این هزینه‌های سنگین را به دوش بکشد.
با وجود این افزایش قیمت‌ها مقام معظم رهبری هم اخیراً از بازار لوازم خانگی گلایه‌ها کرده و از تولیدکنندگان به خاطر وجود این هزینه‌های سنگینی که به دوش مصرف کننده به خاطر انتخاب برند ایرانی تحمیل می‌شود از برخی واحدهای تولیدی انتقاد کردند.
قمی‌ها از افزایش سرسام آور لوازم خانگی ایرانی گلایه‌ها دارند
به سمت بازار رفته و پای صحبت‌های چند فروشنده و مصرف کننده لوازم خانگی تولید ایرانی می‌نشنیم همگی از وضعیت نامطلوب بازار لوازم خانگی گلایه و انتقاد و خواهان رسیدگی و نظارت مسئولان بودند. علیرضا منتظری، بازنشسته قمی که برای خرید چند محصول از لوازم خانگی برای جهیزیه دخترش روانه بازار شده می‌گوید: علاقه داشتم با توجه به اعتمادی که در لوازم خانگی تولید داخل وجود دارد برای جهیزیه تنها دخترم لوازم خانگی تولید داخل را خرید کنم ولی متأسفانه این برندهای ایرانی از مغازه‌ای به مغازه دیگر کاملاً با نرخ‌های متفاوتی عرضه می‌شود به نظر بازار لوازم خانگی با افزایش ۲۰ درصدی روبرو است حال باید پرسید در این میان مصرف کننده چه باید کند؟ من برای جهیزیه دخترم مجبور هستم در این وضعیت خرید کنم چرا باید لوازم خانگی ایرانی از برند خارجی در بازار گران‌تر به فروش برسد.
مینا رضایی یک بانوی قمی نیز با اشاره به وضعیت بازار لوازم خانگی و گرانی‌های سرسام آور آن در گفت وگو با خبرنگار بازار بیان می‌کند: برای خرید یخچال ساید بای ساید چندین مغازه و بازار را پرس و جو کردم هر کدام قیمتی را ارائه می‌دهند قیمت‌ها به قدری بالا است که از خرید منصرف شدم اما زوج‌های جوانی که تازه در حال تشکیل زندگی هستند با این قیمت‌ها چگونه وارد زندگی می‌شوند؟ چرا نظارتی بر بازار لوازم خانگی نمی‌شود؟ در چند مغازه از جمله سرای ایرانی می‌توان قسطی محصولی را خریداری کرد ولی به قدری بر روی قیمت اصلی نرخ‌هایی کشیده می‌شود که کمر مصرف کننده خم می‌شود.
نابسامانی‌هایی که به دوش مصرف کننده سنگینی می‌کند
جواد آذری که ۱۰ سالی است در زمینه فروشندگی لوازم خانگی به ویژه برندهای مهم ایرانی فعالیت دارد در ارتباط با بازار لوازم خانگی عنوان می‌کند: با توجه به تنوع لوازم خانگی ایرانی این روزها بازار لوازم خانگی با رکود روبرو است تولیدکنندگان این لوازم در شرایطی که به آنها سخت می‌گذرد حمایت نمی‌شوند لذا راهی جز افزایش قیمت محصولات خود ندارند و این میان کمر مصرف کننده هم خم شده است و بازار لوازم خانگی سوت و کور است.
زوج‌های جوانی که تازه در حال تشکیل زندگی هستند با این قیمت‌ها چگونه وارد زندگی می‌شوند؟
به گفته این شهروند قمی، «با توجه به تأکید مقام معظم رهبری بر حمایت از تولیدکنندگان داخلی و افزایش تولید لوازم با برند ایرانی تورم و فشار اقتصادی از سویی و موانع داخلی از سوی دیگر باعث گرانی این لوازم شده و مصرف کننده دیگر به سمت خرید رغبت نخواهد داشت» با توجه به مصاحبه‌های میدانی که از چند مصرف کننده و فروشنده لوازم خانگی شد و بازار این لوازم بررسی شد، برای بررسی وضعیت موجود به سمت اتحادیه این لوازم روانه و وضعیت را جویا می‌شوم.
بازار لوازم خانگی به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه با رکود روبرو است
حمیدرضا اتویی، رئیس اتحادیه لوازم خانگی قم در گفت وگو با خبرنگار بازار اظهار می‌کند: فعلاً بازار لوازم خانگی در وضعیت رکود قرار گرفته است نوسانات ارزی و هم‌چنین افزایش قیمت مواد اولیه باعث شده که قیمت‌ها افزایش داشته باشند و وضعیت بازار نامطلوب باشد.
وی می‌افزاید: اخیراً با توجه به آزادسازی‌های صورت گرفته باید قیمت تولیدکننده و خرده فروشی و هم‌چنین مصرف کننده بر روی محصول ذکر شود؛ قیمت عمده فروشی ۳ درصد و قیمت خرده فروشی آن ۱۰ درصد است در حالی که این قیمت‌ها با قیمت کارخانه و تولید هم متفاوت‌تر است.
لوازم خانگی ایرانی قابلیت رقابت با تولیدات مشابه خارجی
رئیس اتاق بازرگانی قم و عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران که خود از تولیدکنندگان و فعالان مهم در زمینه تولید لوازم خانگی تولید داخل است در ارتباط با وضعیت تولید این لوازم در قم به خبرنگار بازار می‌گوید: در حوزه تولید چه در استان قم و چه در برخی استانها ما وضعیت مطلوبی داریم و در این زمینه واحدهای تولیدی فعالی وجود دارند برخی تولیدکنندگان به دلیل انباشت محصولات تولیدی خود در انبارها که به دنبال صادرات هستند با مشکلات روبرو و در بازار داخل هم دنبال مشتری هستند.
ابوالفضل خاکی می‌افزاید: بازار به لحاظ برخی محصولات لوازم خانگی از جمله ماشین لباسشویی اشباع شده؛ قبلاً در کشور ما در زمینه تولید یخچال‌های ساید بای ساید وارد نشده بود و بیشتر از کشور کره و کشورهای خارجی وارد می‌کردیم ولی اکنون واحدهای تولیدی در زمینه تولید یخچال‌های بزرگ مطلوب ورود کرده و فعالیت خوبی دارند.
به گفته وی، استقبال از محصولات خانگی تولید داخل با توجه به تدابیری که دولت اندیشیده و جلوی ورود لوازم خانگی خارجی هم داده نشده تولید در حال رونق گرفتن است و تولیدکنندگان برای تولید لوازم متنوع در حال رقابت هستند خیلی از واحدهای تولیدی به ویژه در استان قم با ۲ هزار نیروی انسانی در حال فعالیت هستند و قصد دارند وارد بازار خارج از کشور شده و با محصولات خارجی رقابت کنند.
موانع داخلی، گرانی و رکود بازار
عضو هیأت نمایندگان اتاق ایران ادامه می‌دهد: در کشور ایران صادرات محصولات خانگی شاید کار جدیدی باشد خیلی از همکاران اقدامات خوبی انجام داده و توانستند بازارهای کشورهای همسایه را به دست آورند؛ به نظر می‌آید با این اشتیاق خوبی که از سوی تولیدکنندگان داریم شاهد رقابت با کشور ترکیه و دیگر کشورهایی که در صادرات لوازم خانگی حرفی برای گفتن دارند باشیم و بازارهای خارجی را تسخیر کنیم.
خاکی در ادامه با اشاره به موانع و سنگ‌اندازی‌هایی که در داخل مانع رونق بازار لوازم خانگی تولید داخل شده می‌گوید: طرح حمایت از لوازم خانگی تولید داخل از سوی مقام معظم رهبری کار مناسب و بزرگی بود و توانمندی تولیدکنندگان داخلی را افزایش داد اما افزایش قیمت این لوازم خانگی که اخیراً در بازار شاهد آن هستیم با مشکلات و چالش‌های تولیدکنندگان ارتباط دارد.
فعلاً بازار لوازم خانگی در وضعیت رکود قرار گرفته است نوسانات ارزی و هم‌چنین افزایش قیمت مواد اولیه باعث شده که قیمت‌ها افزایش داشته باشند و وضعیت بازار نامطلوب باشد
وی اظهار می‌کند: تولیدکننده‌ای که مواد اولیه خود را با قیمت سرسام آوری از خارج از کشور مانند کشور چین و دیگر کشورها وارد می‌کند بر روی مشکلاتی جدای از فشارهای تحریم وارد می‌شود در حالی که در گذشته تسهیلاتی در زمینه وارد کنند مواد اولیه دریافت می‌کرد ولی اکنون باید هزینه‌های سنگین واردات مواد اولیه را تحمل کند؛ موانع داخل فشار آن بیشتر از تحریم بر تولیدکننده تحمیل می‌شود.
حمل و نقل گران شده است
رئیس اتاق بازرگانی قم با بیان اینکه اکنون قیمت کشتی رانی سه برابر شده و همه این امر بر مصرف کننده نیز اثرات منفی به جا خواهد گذاشت، می‌افزاید: ما می‌توانستیم کالا را یک ساله و یا دو ساله با نرخ چهار درصد در سال وارد کشور کنیم ولی این امکان دیگر برای ما وجود ندارد ما در کنار فشارهای سخت اقتصادی و تحریم باید هزینه‌های سنگینی را در زمینه ورود لوازم مورد نیاز از خارج تحمل کنیم فعلاً تنها تسهیلات بانکی با نرخ بازپرداخت ۱۸ درصد را دریافت می‌کنیم.
در ادامه می‌گوید: ما قبلاً صرف ۲۴ ساعت لوازم مورد نیاز خود را خارج از کشور دریافت می‌کردیم ولی اکنون برای گرفتن یک مجوز از بانک مرکزی بیش از یک ماه باید معطل بانک مرکزی باشیم تا ارز مورد نیاز ما را تأمین کند خیلی از موانع همگی موانع داخلی هستند و شاید ارتباطی با تحریم ندارند.
وقتی گفته می‌شود باید قیمت لوازم خانگی آزاد شود لطمه‌ای به تولیدکنندگان وارد می‌کند این امر دوای درمان تولیدکنندگان نیست تنها راه حمایت از تولیدکنندگان و ارائه تسهیلات به این واحدها است و به نظر دلیل این گرانی‌ها وجود هزینه‌هایی است که به تولیدکننده تحمیل می‌شود و تولیدکننده هم مجبور است برای ادامه حیات خود قیمت کالا را افزایش دهد.
نظر شما