فاطمه بختیاری*؛ بازار: خشک‌سالی‌های اخیر لزوم استفاده از روش‌های نوین آبیاری را بیش‌ازپیش مطرح کرده است ضمن اینکه این موضوع به‌ویژه در مناطق روستایی از اهمیت زیادی برخوردار است.
استفاده از روش‌های نوین آبیاری در افزایش سطح زیر کشت اراضی با محدودیت شوری و قلیائی خاک برای نوع بهره‌وری بسیار مهم ارزیابی می‌شود، در این میان گرچه روش نوین آبیاری، هزینه‌ها و سطح مدیریت اولیه بیشتری را طلب می‌کند اما در درازمدت با افزایش راندمان آبیاری، هزینه‌های مقدماتی را جبران کرده و عملیات اصلاح اراضی را کاهش می‌دهد.
بااین‌حال متأسفانه عدم اطلاع‌رسانی و فقدان بورد مطالعاتی در حوزه کشاورزی باعث مشکلات عدیده شده است، بدون شک دیگر نمی‌توان کشاورزی را به‌صورت سنتی پیش برد چراکه امروزه با کمبود شدید منابع آبی مواجه هستیم و این موضوع به‌خودی‌خود توجیه دارد که باید کشاورزی با روش‌های نوین و مکانیزه انجام شود اما استفاده از کشاورزی نوین هم مؤلفه‌ها و پارامترها و خط قرمزهای مختص به خود را دارد که باید موردتوجه قرار گیرد.
عدم یکپارچگی و به‌نوعی اراضی پراکنده و قطعه‌قطعه باعث شده تا ۷۰ درصد منابع آبی در بخش کشاورزی هرز و هدر رود
یکی از مسائل و معضلاتی که در بخش کشاورزی بعد از کمبود منابع آبی مطرح هست، عدم یکپارچگی و به‌نوعی اراضی پراکنده و قطعه‌قطعه شده است که این موضوع باعث شده تا ۷۰ درصد منابع آبی در بخش کشاورزی هرز و هدر رود.
با این اوصاف وضعیت آبی که در استان همدان در جریان است نمی‌تواند آن‌گونه که بایدوشاید توسعه حوزه کشاورزی را رقم بزند لذا باید در این خصوص اقدامات قانونی اجرا و عملیاتی شود.
اگر بخواهیم حوزه کشاورزی را موردبررسی قرار دهیم به این نکته می‌رسیم که عدم اطلاع‌رسانی به‌موقع و حتی در حد اینکه کشاورزان توجیه شوند کارها و اقدامات خود را چگونه به انجام برسانند نیز مغفول افتاده است.
کشاورزان مخصوصاً کسانی که به‌تازگی به حوزه کشاورزی و کشت و کار مشغول می‌شوند اطلاعات کافی از موقعیت جغرافیایی و همچنین سطح اراضی کشاورزی که باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد و اصولاً چه نوع محصولی در آن اراضی به‌خوبی به بار می‌نشیند را ندارند و تنها کلاس‌هایی برای آموزش در خصوص کشت و کار برای کشاورزان برگزار می‌شود حال‌آنکه باید مروج و مهندس کشاورزی با کشاورزان همراه شوند.
در این میان به‌عنوان‌مثال کشاورز باید بداند زمینی که انتخاب‌شده تا کشت و کار روی آن انجام شود دارای چه ویژگی‌های جغرافیایی است و محصولی که در آن اراضی کشت می‌شود تحت چه شرایطی قرار دارد؛ شاید اصلاً زمینی که توسط کشاورز انتخاب‌شده زمین خوبی برای کشت محصول موردنظر نیست که توجه به این مهم هم می‌تواند به توسعه کشاورزی کمک شایان توجهی داشته باشد و هم اینکه از هدر رفت انرژی و زمان و سرمایه جلوگیری می‌کند
مروجین و مهندسین حوزه کشاورزی در حوزه اطلاع‌رسانی و بالا بردن سطح اطلاعات کشاورزان درزمینه های مختلف کشت و زراعت سهم بسزایی ایفا می‌کنند
آنچه مسلم است بدون شک مروجین و مهندسین حوزه کشاورزی در حوزه اطلاع‌رسانی و بالا بردن سطح اطلاعات کشاورزان درزمینه های مختلف کشت و زراعت سهم بسزایی ایفا می‌کنند.
نکته دیگری که نمی‌توان به آن بی‌توجه بود اینکه از چندین سال قبل ته و کولش گندمی که با دستگاه مکانیزه کمباین برداشت می‌شود توسط کشاورزان آتش زده می‌شود درحالی‌که همان کاه و کولشی که از کشت انواع و اقسام غلات روی سطح زمین به بار می‌نشیند باید جذب خاک شود چراکه این کاه و کولش از تبخیر آب جلوگیری می‌کند ولی کج‌سلیقگی در این فرایند باعث شده که ته کاه و کولش آتش ده شود.
البته برخی از کشاورزان نیز فکر می‌کنند با آتش زدن کاه و کولش درواقع می‌توانند افت‌ها را از میان ببرند درحالی‌که این اقدام هیچ ربطی به از بین بردن افت‌ها ندارد و بازهم در این رابطه مروجین و مهندسین کشاورزی باید اطلاع‌رسانی دقیق و هوشیارانه اتخاذ کنند.
از این موضوع هم نباید غافل شویم که متأسفانه عدم رعایت عدالت در تقسیم آب هم باعث شده آن دسته از اراضی کشاورزی که در امتداد رودخانه‌ها قرار دارند به یک صورت واحد و عادلانه آبیاری نشوند بنابراین گاه دیده می‌شود محصول برداشت‌شده از یک زمین با محصول زمین دیگر تفاوتی از زمین تا آسمان دارد که در این مقوله نیز نمی‌توان از ضرورت بهره‌مندی از توان مهندسین کشاورزی و مروجان این حوزه به‌راحتی گذشت.
به هر حال رسیدن به توسعه در بخش کشاورزی مستلزم یک سری بایدها و ویژگی ها است و تا این موارد تامین نشود نمی توان انتظاری قابل توجه داشت.
*فعال رسانه ای
نظر شما