بازار؛ گروه بین الملل: مذاکرات ایران و عربستان با میانجیگری عراق در حال انجام است و در این میان اخباری مبنی بر دیدار وزاری خارجه ایران و عربستان مخابره شده است.
در صورت صخت این موضوع، نشان دهنده پیشرفت چشمگیر در روابط دو کشور است و بنا بر برخی اخبار باز شدن سفارتخانه های دو کشور را به دنبال خواهد داشت.
از سوی دیگر این موضوع می تواند بر سرنوشت میدان مشترک گازی میان ایران و عربستان و کویت نیز تأثیرگذار باشد.
پرونده میدان آرش به کشورهای کلیدی خلیج فارس به ویژه ایران و عربستان سعودی فرصتی می‌دهد تا علی رغم تنش‌ها، روابط کاری با یکدیگر داشته باشند.
اکنون کویت و عربستان اعلام کرده‌اند که در نظر دارند از این میدان بهره‌برداری کنند، طبیعتا ایران در این میدان شریک هست، اما اینکه هر کدام از سه کشور چقدر سهم دارند، مشخص نیست. کویت و عربستان حتما با هم به توافق سهمی رسیده‌اند اما سهم ایران موقعی تعیین می‌شود که خط مرزی را تعیین کرده باشد چون براساس ادعای کارشناسان انرژی، بدون خط مرزی نمی‌توان گفت چقدر از میدان در آب‌های ایران است.
در شرایط کنونی که نگرانی‌ها در مورد قیمت جهانی انرژی و کمبود گاز به دلیل بحران اوکراین تشدید شده است، شاید حل موضوع میدان آرش مهم شمرده شود هرچند حل آرام و سریع آن موجب نمیشود که تولید در آرش در کوتاه مدت بدون هزینه‌های قابل توجه توسعه آن که حدودا ۷ میلیارد دلار برآورد می‌شود، مقدور باشد.
با توجه به این شرایط و به منظور اجتناب از اقداماتی که احتمالا به اشتباه حساسیت‌های سیاسی بین طرفین را تشدید کند، بهترین رویکرد عدم دخالت کشورهای دیگر مانند ایالات متحده باشد. در این میان، این پرونده به کشورهای کلیدی خلیج فارس به ویژه ایران و عربستان سعودی فرصتی می‌دهد تا علی رغم تنش‌ها، روابط کاری با یکدیگر داشته باشند.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور«جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*بر اساس اخبار منتشر شده مذاکرات ایران و عربستان به نتایج خوبی رسیده است و احتمال دیدار وزاری خارجه دو کشور تا چند روز دیگر وجود دارد. ارزیابی شما چیست؟
دیپلماسی تنها راه حل اختلافات میان ایران و عربستان در منطقه خاورمیانه است. اما سایه روابط عربستان با اسرائیل و امریکا بر روابط ریاض و تهران همواره وجود خواهد داشت و این روابط را تحت الشعاع خود قرار می دهد. دیدار وزرای امور خارجه طرفین می تواند نقطه عطفی در روابط بین دو کشور باشد.
*چرا عربستان حاضر شد در شرایط کنونی و فارغ از نتیجه مذاکرات هسته ای ایران، به دیپلماسی با ایران روی آورد؟
محمد بن سلمان اخیرا به امریکا در منطقه خاورمیانه مانند سالهای گذشته و در دوران دونالد ترامپ تکیه نکرده و می داند که مسائل منطقه ای باید به صورت منطقه ای حل و فصل شود. از طرفی متحدان آن در خلیج فارس اغلب روابط سیاسی و تجاری خود با ایران را تقویت کرده اند و راهی جز بهبود روابط با تهران برای ریاض باقی نگذاشته اند. امیدوارم روابط بهبود یافته و صلح و امنیت در منطقه خاورمیانه مستقر شود.
*در زمینه اقتصادی و تجاری دو کشور چه ظرفیتهای برای همکاری دارند؟
با تیره شدن روابط سیاسی میان ایران و عربستان روابط تجاری میان دو کشور نیز به صفر رسید اکنون با بهبود نسبی روابط سیاسی میان دو کشور می توان به افزایش روابط تجاری میان تهران و رایض امیدوار بود اما واقعیت این است که عربستان سعودی و ایران در زمینه تجاری ظرفیت چندانی برای همکاری ندارند و هر دو کشور به تولید و صادرات نفت متکی هستند.
*ایران با عربستان و کویت در خصوص میدان نفتی آرش (که طرف مقابل آنرا الدوره می نامد) اختلافاتی دارند. اخیرا اعلام شده کویت و عربستان درصدد اکتشاف و بهره برداری بدون حضور ایران هستند که مورد مخالفت تهران قرار گرفت. با توجه به بهبود نسبی روابط تهران ریاض آیا این مشکل حل و فصل خواهد شد؟
با بهبود نسبی روابط میان عربستان و ایران بسیاری از مسائل مورد اختلاف میان آنها حل خواهد شد از جمله میدان نفتی آرش زیرا لزوم بهبود روابط حل شدن بسیاری از اختلافات میان دو کشور است.
*چرا عربستان به استخراج و بهره برداری از میدان الدوره روی آورده است؟ میدانی که سرشار از منابع گازی است؟
نفت مهمترین منبع صادرات و درآمد عربستان سعودی را تشکیل می دهد این در حالی است که عربستان گاز کافی جهت مصرف داخلی خود را ندارد و در سالهای اخیر به کشف این منبع مهم پرداخته است. این کشور خواستار افزایش تولید گاز و جایگزین کردن آن با نفت خام است تا نیاز برق خود را تأمین کند و نفت بیشتری برای صادرات داشته باشد.
نظر شما