بازار؛ گروه کشاورزی: خرما به عنوانی یکی از اصلی ترین محصولات کشاورزی صادراتی ایران جایگاه ویژه ای دارد و لذا تولیدکنندگان این بخش سعی دارند ضمن ارائه محصولاتی همچون «سرکه خرما و قند خرما» با ارائه محصولات جدیدتر راهی برای راه یافتن به بازارهای جدید صادراتی به خصوص در حوزه کشورهای اروپایی پیدا کنند. این در حالی است که با توجه به اینکه سال جاری «سال تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرینی» نامگذاری شده است بسیاری معتقدند برای دست یابی به بازارهای جدید باید سلیقه های مختلف را تامین کرد و در این راه می توان از دانش شرکت های دانش بنیان استفاده کرد و محصولاتی متنوع در بسته بندی های بازار پسند ارائه داد. در راستای بررسی اصلی ترین اثرات ورود شرکت های دانش بنیان در این صنعت، آنچه بر فعالان این حوزه در سال قبل گذشته و همچنین بررسی بازار محصول خرما در سال جاری، خبرنگار بازار گفتگویی با «محسن رشید فرخی، رئیس انجمن ملی خرمای ایران» انجام داده است.
تمهیدات لازم برای تامین بازار ماه رمضان اندیشیده شده است
محسن رشید فرخی رئیس انجمن ملی خرمای ایران در ابتدا در خصوص وضعیت تولید و بازار محصول خرما در سال ۱۴۰۰ به خبرنگار بازار می گوید: مساله اساسی این است که در سال گذشته برای تامین بازار داخل و همچنین بازار صادرات هر کاری که باید صورت می گرفت انجام شد.
رشید فرخی می افزاید: با توجه به اینکه از اواسط فروردین جاری ماه مبارک رمضان شروع می شود تمام تمهیدات لازم اندیشیده شده است و به اندازه ای در سال گذشته موجودی نگه داشتیم که هم برای تامین بازار در سال جاری کافی باشد و هم برای صادرات کفایت می کند.
او ادامه می دهد: به این ترتیب به نظر بنده بعد از اتمام سال زراعی می توانیم سالی را در پیش رو داشته باشیم که دیگر محصول چندانی در انبارها نمانده باشد و آماده سال زراعی جدید باشیم.
اگر میزان صادرات بیش از ۳۰ تا ۳۵ درصد تولید تعیین شود، تامین بازار داخل لطمه می خورد
سالانه ۲۰ تا ۳۰ درصد تولید کشور برای بازارهای صادراتی اختصاص داده می شود
رئیس انجمن ملی خرمای ایران در خصوص میزان تولید این محصول نیز می گوید: با یک تلورانس و خطای جزئی در سال ۱۴۰۰ حدود یک میلیون و ۲۵۰ هزار تن محصول خرما در سراسر کشور تولید شده است.
او همچنین در خصوص میزان صادرات خرمای ایران در سالی که گذشت نیز می افزاید: هر ساله بین ۲۰ تا ۳۰ درصد تولیدات را برای صادرات اختصاص می دهیم.
رشید فرخی ادامه می دهد: اگر میزان صادرات بیش از ۳۰ تا ۳۵ درصد تولید تعیین شود، تامین بازار داخل لطمه می خورد. از سوی دیگر اگر حجم صادرات از این میزان پایین تر بیاید باعث می شود موجودی های انبار برای سال زراعی بعد زیاد بماند.
او تصریح می کند: به این ترتیب تخصیص ۲۰ تا ۳۰ درصد تولید برای بازارهای صادراتی یک تقسیم بندی بهینه است تا به این ترتیب از یک طرف صنایع تبدیلی کار کنند، از طرف دیگر سفره ملی از خرما خالی نماند و همچنین بازارهای صادراتی تامین گردد.
اگر بحث رفع تحریم ها با عزت به نفع ما تمام شود حتما در سال جدید بازارهای اروپا و آمریکای شمالی را با هزینه های کمتر در اختیار خواهیم داشت
راه یابی به بازارهای چین و هند در سال جدید
رئیس انجمن ملی خرمای ایران همچنین در پاسخ به این سوال که برای سال جاری چه بازاری را می توان برای این محصول متصور شد، می گوید: به نظر می رسد سال ۱۴۰۱ سالی باشد که با توجه به تحولات رخ داده در منطقه کمی متفاوت با سالهای دیگر باشد. لذا باید صبر کرد و دید چه اتفاقاتی رخ می دهد و بازار جهانی چه زمانی ثبات بیشتری پیدا می کند.
او ادامه می دهد: با این وجود همانطور که می دانید خوشبختانه ما بقدری آموزش دیده ایم که برای هر گونه تغییرات در سطح جهانی آماده شویم. بنابراین به نظر بنده راحت می توانیم بازارهای هدف را تغییر دهیم، به خصوص اینکه در تحریم هایی که علیه ما اعمال شده به اصطلاح درس های خود را پاس کرده ایم و به خوبی می توانیم از پس هر مشکلی بر بیاییم.
رشید فرخی ادامه می دهد: با این وجود در مجموع به نظر می رسد در سال جاری ممکن است با تغییراتی که در کشورهای اوراسیا رخ می دهد شاید نیاز باشد که مجددا بازارهای هدف را به سمت و سوی های دیگری هدایت کنیم.
او خاطر نشان می کند: خوشبختانه ما مقدمات ورود به بازارهای جدیدی از جمله «هندوستان و چین» را در سال ۱۴۰۰ فراهم کردیم. بنابراین اگر بحث رفع تحریمها با عزت به نفع ما تمام شود حتما در ۱۴۰۱ بازارهای اروپا و آمریکای شمالی را با هزینه های کمتر در اختیار خواهیم داشت.
رشید فرخی تصریح می کند: در حقیقت به دلیل تحریم ها در بخش هزینه های حمل و نقل به شدت آسیب دیدیم و به شدت رقابت ما را با کشورهای دیگر مانند عربستان سعودی سخت کرد چرا که این کشورها به سهولت صادرات دارند و به سهولت پول را بر میگرداند و با یک سوم قیمت هزینه های حمل و نقل را می پرداختند. با این وجود تجار ما ایستادگی کردند و به هر نحوی بود کار را پیش بردند.
در بخش صنایع تبدیلی خرما شاهد هستیم که اخیرا با تنوع محصولات و بسته بندی های جدیدی عرضه می شود که غالبا ثمره تفکر نوی جوانان و همچنین بهره گیری از دانش شرکت های دانش بنیان فعال در این حوزه است
برگشت ارز حاصل از صادرات سال گذشته ما را بسیار آزار داد| دسترسی به نمایشگاه های بین المللی را برای صاحبان تفکر نو تسهیل سازید
او می گوید: طی سال های گذشته همچنین برخی مقررات و خود تحریمی های داخلی مثل ممنوعیت های صادراتی، دستورالعمل های خلق الساعه و همچنین بحث برگشت ارز بدون تدبیر لازم ما را به سختی آزار داد.
این مقام مسئول اظهار می دارد: ما نیز معتقدیم حتما باید ارز صادراتی به کشور برگردد اما روی این مساله باید با تخصص بیشتری کار شود که انشالله در سال جدید این اقدامات هم صورت بگیرد. همچنین امیدواریم با رفع تحریمها همه امور به سهولت انجام بگیرد و بتوانیم در صادرات محصولات کشاورزی به طور کل براحتی کار کنیم.
رشید فرخی در پاسخ به این سوال که با توجه به شعار سال تا چه حد می توان از وجود دانش و تکنولوژی شرکت های دانش بنیان به طور خاص در حوزه صنایع تبدیلی محصول خرما بهره برد و بازارهای صادراتی بیشتری را به دست آورد می گوید: خوشبختانه چند سالی است در بحث صنایع تبدیلی به آرامی اما پیوسته و خوب جلو می رویم و به محصولات جدیدی در این حوزه چه در بحث محصولات دانش بنیان و چه در حوزه جوانانی که دنبال کارهای نو هستند دست یافته ایم و غالبا سعی داریم با سلیقه های داخلی و خارجی محصولات به نحوی تطبیق داده شود که بهره وری بالا برود.
او ادامه می دهد: این حرکت ها در واقع شروع خوبی بوده و وقتی در حوزه انواع شیرینی جات و بسته بندی ها و همچنین در حوزه صنایع تبدیلی مانند قند خرما، سرکه خرما و غیره نگاه می کنیم می بینیم که با تنوع محصولات و بسته بندی های جدیدی عرضه می شود که غالبا ثمره تفکر نوی جوانان و همچنین بهره گیری از دانش شرکت های دانش بنیان فعال در این حوزه است. بنابراین فقط باید راه را تسهیل کنیم و به طور خاص دستیابی جوانان را به نمایشگاه های خارجی صنایع تبدیلی فراهم سازیم.
رشید فرخی خاطر نشان می کند: جوانان فعال در این حوزه در واقع صاحبان تفکر نو هستند و باید دنیا را ببینند و سلیقه های نو را درک کنند. اینها می طلبد که سوبسیدهای خوبی را برای حضور در نمایشگاه های بین المللی تدارک ببینیم تا جوانان ما بروند و سلیقه های جدید دنیا را کشف کنند و با امکاناتی که در کشور دارند برای بازارهای جهانی محصولات جدید تولید کنند.
مصر، عربستان و ایران؛ ۳ تولیدکننده برتر خرما
گفتنی است سازمان فائو اخیرا اقدام به انتشار گزارشی در خصوص تولید محصول خرما در کشورهای مختلف در سال ۲۰۲۰ کرده است که بر اساس این گزارش در سال ۲۰۲۰ کشور «مصر، عربستان سعودی و ایران» سه کشور برتر تولیدکننده محصول خرما بوده اند. به طوری که بر اساس این گزارش، کشور مصر در مدت نامبرده بیش از یک میلیون و ۶۹۰ هزار تن خرما تولید کرده است و به این ترتیب بزرگترین تولیدکننده این محصول محسوب می شود. از سوی دیگر عربستان سعودی نیز با تولیدی بالغ بر یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن در جایگاه دوم تولیدکنندگان برتر خرما جای گرفته است. همچنین بر اساس این گزارش کشور ایران نیز به عنوان سومین تولیدکننده برتر در سال ۲۰۲۰ بیش از یک میلیون و ۲۸۰ هزار تن خرما تولید داشته است.
نظر شما