زهرا بهرامی؛ خبرگزاری بازار- سال گذشته بیش از ۱۴ میلیون تن گندم در کشور تولید شد اما تنها هفت میلیون و ۸۰۰ هزار تن از گندم تولیدی یعنی حدود نصف آن تحویل سیلوهای دولتی شد.
گلستان یکی از قطب‌های اصلی تولید گندم در کشور است و سالانه حدود یک میلیون و ۳۰۰ تن گندم در این استان تولید می‌شود؛ به نسبت عملکرد در واحد سطح، گلستان رتبه نخست تولید گندم کشور را داراست.
در روزهای اخیر دولت قیمت خرید تضمینی گندم را از دو هزار و ۲۰۰ تومان به دو هزار و ۵۰۰ تومان افزایش داد، با این وجود کشاورزان گلستان معتقدند سیاست‌های نادرست دولت در خرید تضمینی و قیمت اعلامی پای دلالان را به بازار خرید باز می‌کند و پایداری تولید را متزلزل می‌کند.
سیاست‌های نادرست دولت در خرید تضمینی گندم
رضا محمدی که بیش از پنج دهه تجربه کشاورزی در گلستان را دارد، به خبرنگار بازار می‌گوید: سیاست‌های نادرست دولت در خرید تضمینی گندم و نرخ تضمینی به نفع دلالان و واسطه‌ها تمام می‌شود و کشاورزان مثل همیشه از این سیاست‌های نادرست زیان می‌برند.
سال گذشته بیش از هفت میلیون تن از گندم تولید کشور به دولت تحویل نشد با فرض اینکه نیمی از این گندم برای بذر کنار گذاشته شده باشد؛ نیم دیگر آن وارد دلال بازی شده است.
وی ادامه می‌دهد: سال گذشته دولت گندم را با نرخ هزار و ۷۰۰ تومان خریداری کرد در شرایطی که قیمت بازار بین دو هزار و ۲۰۰ تومان بود؛ در واقع دلالان با چندماه انبار داری بیش از هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پول به جیب زده‌اند. این شرایط امسال هم دوباره در حال تکرار است و دولت نمی‌تواند کشاورز را مجبور کند گندم را به سیلوهای دولتی تحویل دهد.
این کشاورز گلستانی اضافه می‌کند: این پایان غم انگیز گندم گلستان نیست بلکه به موقع پرداخت نشدن پول گندمکاران و قیمت پایین خرید تضمینی ناخواسته کشاورز را به سمت کشت سایر محصولات سوق می‌دهد و در سال‌های آینده پایداری تولید گندم کشور به خطر می‌افتد.
محمدی تاکید می‌کند: دولت در فصل کشت قیمت را دو هزار و ۲۰۰ اعلام کرد در شرایطی که قیمت هر کیلوگرم گندم در بازار حدود ۳۰۰ تومان بیشتر از نرخ تضمینی بود و این افزایش ۳۰۰ تومانی در فصل برداشت نمی‌تواند رضایت گندمکاران را جلب کند.
خرید تضمینی پاسخگوی معیشت کشاورزان نیست
نائب رئیس بنیاد گندمکاران ایران هم مانند این کشاورز گلستانی معتقد است نرخ دو هزار و ۵۰۰ تومانی خرید تضمینی پاسخگوی معیشت گندمکاران نیست.
علی قلی ایمانی در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار می‌کند: دولت در پائیز سال گذشته قیمت خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم را دو هزار و ۲۰۰ تومان اعلام کرده بود اما ما اعلام کردیم بر اساس هزینه تولید و نرخ تورم قیمت دو هزار و ۵۰۰ تومان منطقی است.
وی می‌افزاید: بعد از این قیمت گذاری (۲۲۰۰ تومانی) شاهد افزایش قیمت بنزین با دو نرخ یک‌هزار و ۵۰۰ تومان و آزاد سه هزار تومانی بوده‌ایم؛ افزایش قیمت بنزین بر قیمت تمام کالا و خدمات تاثیر داشته و افزایش چشمگیری را در تمام زمینه‌ها شاهد هستیم.
دبیر خانه کشاورز استان گلستان ادامه می‌دهد: دولت در روزهای اخیر با توجه به شرایط پیش آمده و نرخ ارز ۳۰۰ تومان به قیمت خرید تضمینی قبلی اضافه کرد اما این قیمت (۲۵۰۰ تومان) پاسخگوی معیشت کشاورزان نیست.
وی بیان کرمی‌کند: کشاورزان متوجه شرایط سخت اقتصادی کشور و مباحث بیماری کرونا هستند اما به قیمت اعلامی از سوی دولت اعتراض دارند چراکه این نرخ در این شرایط سخت جوابگوی هزینه تولید و سود کشاورز نیست.
واسطه‌ها و دلالان از تیر و مرداد سال گذشته تا الان در هر کیلوگرم گندم انبار شده ۸۰۰ تومان سود کرده‌اند؛ احتمال اینکه این اتفاق تکرار شود خیلی زیاد است
دبیر خانه کشاورز استان گلستان یادآور می‌شود: در سال زراعی گذشته چندین مرحله قیمت تراکتور افزایش یافت و دو برابر شد؛ تراکتور یکی از عوامل تولید است وقتی تراکتور گران می‌شود سایر هزینه‌های تولید از جمله هزینه شخم و دیسک، سمپاشی و حمل و نقل افزایش می‌یابد.
ایمانی تاکید می‌کند: در شرایط فعلی و با توجه به هزینه‌های تولید، قیمت خرید تضمینی هر کیلوگرم گندم اگر دو هزار و ۸۰۰ تومان باشد می‌تواند هزینه تولید به علاوه ۲۰ درصد سود برای کشاورز به همراه داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه افزایش قیمت بنزین افزایش کرایه حمل و کمباین را در فصل برداشت به همراه دارد، متذکر می‌شود: فصل برداشت گندم در کشور آغاز شده و دولت باید منابع مورد نیاز برای خرید تضمینی را پیش‌بینی کرده باشد؛ چراکه در این شرایط سخت اقتصادی کشاورز نمی‌تواند ۶ تا هشت ماه منتظر پول محصول بماند.
نائب رئیس بنیاد گندمکاران ایران می‌گوید: بارندگی‌های اخیر در استان گلستان شرایط خوبی را برای گندم رقم زده و پیش بینی می‌کنیم شرایط برداشت مطلوب باشد اما اگر دولت فکری نکند و همچنان قیمت بازار از خرید تضمینی بالاتر باشد؛ بعید نیست واسطه‌ها و دلالان ورود کنند و محصول را به طور نقد و کمی بالاتر از خرید تضمینی از کشاورز بخرند.
وی یادآور می‌شود: واسطه‌ها و دلالان از تیر و مرداد سال گذشته تا الان در هر کیلوگرم گندم انبار شده ۸۰۰ تومان سود کرده‌اند؛ احتمال اینکه این اتفاق تکرار شود خیلی زیاد است و تا زمانی که تصمیم‌گیری‌های نابه‌هنگام و دیرهنگام دولت ادامه داشته باشد بازهم کشاورزان متضرر می‌شوند.
فعلاً نگران نیستیم؛ باید منتظر بمانیم
هرچند ایمانی نسبت به ورود دلالان به بازار خرید گندم استان هشدار می‌دهد، اما معاون بهبود تولیدات گیاهی جهادکشاورزی گلستان معتقد است الان برای نگرانی زود است و باید منتظر باشیم ببینیم بازار در زمان برداشت محصول چه سازی می‌زند.
محمدرضا عباسی به خبرنگار بازار می‌گوید: سال گذشته در شرایطی که سیل به بخشی از محصولات آسیب زده بود در گلستان حدود یک میلیون و ۱۰۰ تن گندم کشت شد و امسال پیش بینی می‌کنیم این رقم به حدود یک میلیون و ۳۰۰ تن برسد.
وی با اشاره به اینکه امسال هم ۱۰۰ مرکز خرید تضمینی گندم زیر نظر شرکت غله و خدمات بازرگانی در استان فعال می‌شود، می‌افزاید: امسال علاوه بر خرید تضمینی، خرید توافقی هم توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.
در حال حاضر به دلیل شیوع کرونا صادرات و واردات و خروج کالا از کشور محدود شده و ممکن است این موضوع به خرید تضمینی بهتر کمک کند
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهادکشاورزی گلستان ادامه می‌دهد: فعلاً نگرانی نداریم که کشاورزان گندم را به مراکز دولتی تحویل ندهند؛ همه چیز به زمان خرید بستگی دارد؛ اینکه دولت چگونه پول کشاورزان را پرداخت کند و وضع گندم در آنطرف مرز چگونه است.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون برای اظهار نظر و نگرانی زود است، اضافه می‌کند: باید منتظر باشیم بازار در زمان برداشت چه سازی می‌زند؛ در حال حاضر به دلیل شیوع کرونا صادرات و واردات و خروج کالا از کشور محدود شده و ممکن است این موضوع به خرید تضمینی بهتر کمک کند.
عباسی بیان می‌کند: ممکن است خرید توافقی به نفع خرید تضمینی تمام نشود؛ چرا که در خرید توافقی به کارخانجات آرد هم اجازه خرید داده می‌شود و اگر قرار باشد گندم با ارز نیمایی وارد شود و بین دو هزار و ۶۰۰ تا سه هزار تومان تمام می‌شود و در این شرایط به نفع آزادپزها و کارخانجات است که گندم را به طور توافقی با کمی بیشتر از خرید تضمینی از کشاورز خریداری کنند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا ظرفیت ذخیره سازی و نگهداری گندم برای بخش خصوصی در استان وجود دارد، می‌گوید: بله ظرفیت کافی وجود دارد چرا که سیلوهای خصوصی با ظرفیت مناسب و انبار برای ذخیره سازی در گلستان مهیاست و از این نظر بازار گلستان مشکلی ندارد.
نگرانی از ورود دلالان به بازار خرید گندم و تهدید پایداری تولید این محصول در قطب تولید آن در شرایطی وجود دارد که دولت همچنان به تکرار برنامه‌های گذشته خود ادامه می‌دهد بی آنکه به هشدارهای کشاورزان و کارشناسان توجه کند.
نظر شما