بازار؛ گروه استانها: همه‌ساله در آستانه شب عید دولتمردان با ذخیره‌سازی پرتقال و سیب سعی می‌کنند تا نیاز شهروندان را برای تأمین میوه پاسخ دهند اما افزون بر دو سال است که این موضوع و چانه‌زنی بر سر قیمت‌ها قبل از توزیع میوه به افزایش قیمت‌ها دامن زده و چالش ساز شده است.
زمستان سال گذشته با جهش قیمت‌ها و افزایش ناگهانی میوه بسیاری از سرخانه داران و دلالان برای اینکه بتوانند قیمت‌ها را بالا نگاه‌دارند لذا از توزیع میوه خودداری کردند و از طرفی چانه‌زنی و تصمیم برای میوه شب عید به‌گونه‌ای رقم خورد که این میوه‌ها با کمترین مشتری روبرو شد و لذا بخش زیادی از این میوه‌ها ضایع شدند.
میوه ازجمله کالاهایی است که قیمت آن را عرضه و تقاضا تعیین می‌کند و دولت فقط شب عید برای جلوگیری از افزایش قیمت‌ها برای میوه‌های تنظیم بازاری، نرخ تعیین می‌کند.
سال گذشته ارزانی میوه سردرخت‌ها باعث شد بسیاری از تجار میوه‌ها را بخرند و روانه سردخانه کنند. این اتفاق سبب شد تنظیم بازار میوه به دست دلالان و سردخانه داران میوه بیفتد به‌طوری‌که بعد از آزادسازی صادرات، میوه ناگهان در بازار میوه و تره‌بار کم شد و قیمت‌ها به ۲۵ تا ۳۵ هزار تومان افزایش یافت و البته این گرانی سیب و مرکبات با افزایش قیمت موز هم‌زمان شد.
هرچند که صادرات به‌سرعت متوقف شد، اما همین صادرات دوهفته‌ای باعث شد میوه قطره‌چکانی به بازار عرضه شود، زیرا دلالان ترجیح می‌دادند قیمت را بالا نگه‌دارند و از ورود میوه به‌صورت انبوه و فراوان خودداری می‌کردند.
امسال نیز در آستان فرارسیدن نوروز درحالی‌که پرتقال تامسون در بازار به کیلویی ۸ هزار و ۵۰۰ تومان در اختیار مصرف‌کننده قرار داشت اما به‌یک‌باره سخن از خرید میوه شب عید آن‌هم به قیمت ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان موجب شد تا بازار برای مدتی دچار تنش شود و لذا بنا بر اظهارات بسیاری از مردم این خرید گران به‌طور حتم یا قیمت میوه را افزایش می‌دهد و یا درنهایت با نبود مشتری موجب فاسدشدن میوه هم چون سال گذشته می‌شود.
برای بررسی نحوه توزیع و قیمت‌های احتمالی با حیدر برجی ساکت رئیس بارفروشان مشهد مقدس به گفت‌وگو نشستیم.
* با توجه به اینکه گفته می‌شود دولت پرتقال را به کیلویی ۱۳ هزار تومان برای شب عید خریداری کرده است پیش‌بینی شما برای قیمت میوه شب عید چقدر است؟
با این خبر متأسفانه قیمت میوه‌ها دچار تنش و افزایش قیمت شدند. البته قیمت سیب کمتر تأثیر گرفت اما پرتقال بشدت دچار تنش و باعث افزایش قیمت‌ها شد بنابراین قابل پیش‌بینی نیست چرا که افزایش‌ها به دست دولت انجام می‌شود و متأسفانه پس‌لرزه این خرید و این قیمت‌ها هم به اصناف و هم به مردم می رسد.
درحالی‌که پرتقال باکیفیت حدود قیمتی ۸ تا ۱۰ هزار تومان تا قبل از اعلام رسمی خریدوفروش می‌شد اما بعد از اعلام قیمت سیب و پرتقال و مشخص کردن قیمت‌ها ، بیش از ۵۰ درصد در میدان‌ها افزایش قیمت سیب و پرتقال را تجربه کردیم.
باید اذعان کرد این سیاست‌های غلط و اشتباهات مکرر هرساله در حال اتفاق افتادن است و لذا هرساله مقدار زیادی از بودجه که باید در قسمت‌های مهم‌تری هزینه شود صرف این بخش می‌شود و هیچ بازخورد مثبتی هم ازنظر ما که در این صنف هستیم ندارد.
* چرا سال گذشته از میوه‌های شب عید با نرخ مصوب استقبال چندانی نشد؟
در این خصوص از ما به عنوان بخش خصوصیمشورت خواسته شد تا نرخی حرفه‌ای را اعلام کنیم لذا این موضوع موجب شد تا بر اساس همراهی بخش خصوصی خریداری و ذخیره سازی میوه شب پیاده‌سازی شود و لذا در استان بهترین جذب و کمترین ضایعات را داشتیم و به‌خوبی هم استقبال شد و قریب به‌اتفاق میوه‌ها خریداری شد.
این عدم استقبال البته در استان‌های دیگر خیلی قابل‌لمس بود که آن‌هم به دلیل سیاست‌گذاری‌ها و کارگزاری‌ها به‌اشتباه قیمت‌گذاری کرده بودند و بخش عمده‌ای از میوه‌ها بر روی دست صاحبان و خریداران ماند و فاسد شد.
* گرانی تا چه میزان بر روی فروش میوه تأثیر گذاشته است؟
بخش زیادی از گرانی‌های میوه مربوط به گرانی‌های عمومی در سطح جامعه است و در بخش عوامل تولید، مراقبت، پخش و توزیع تأثیر می‌گذارد.
تمام هزینه‌های مربوط به حمل و نقل، عوارض، کارگر، بسته بندی افزایش پیداکرده‌اند و لذا همه این موارد روی این پروسه قیمت گذاری تأثیر می‌گذارد بنابراین کاهش ارزش پول یا گرانی در همه حوزه‌ها در این بخش هم اثرگذار بوده است.
میوه و تره‌بار با ساختاری عالی در کشور به فروش می‌روند و کشف قیمت در میدان‌ها بر اساس عرضه و تقاضاست یعنی با زیادشدن عرضه قیمت‌ها بشدت افت می‌کند.
* چرا این قیمت‌گذاری هنوز به‌صورت سنتی و متزلزل انجام می‌شود؟
چون هدف‌گذاری‌ها از یک برنامه‌ریزی و ساختار درست و علمی برخوردار نیست و دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های خلق‌الساعه بسیار تغییرپذیر است.باید قبول کنیم بخشی از مشکلات ما به مسائل سیاسی و تحریم‌ها مربوط می‌شود و لذا بر روی تلاطم قیمت‌ها و روند افزایش و کاهش محصولات تأثیر می‌گذارد.
* آیا تصمیمی برای تأمین میوه شب عید و یا توزیع آن در سطح شهر توسط اتحادیه گرفته‌شده است؟
در تمام زمان‌های که مصرف میوه بیشتر است مانند عید و شب یلدا،با اعضا در تعامل هستیم و سعی می‌شود از طریق عرضه بیشتر جلوگیری از افزایش قیمت‌ها را داشته باشیم.
همکاران ما در تلاش برای فروش بیشتر و کسب منفعت هستند و چون به‌صورت حق‌العمل‌کاری و نمایندگی فروش برای تولیدکنندگان و کشاورزان هستند سعی می‌کنند قیمت بهینه و مطلوب را برای حداکثر فروش داشته باشند.
اصلی‌ترین راه برای حداکثر کردن فروش کاهش قیمت‌ها برای جذب بیشتر است و هدف تمام اتحادیه‌ها عرضه بیشتر برای خرید راحت‌تر مردم و فروش بیشتر اعضا است.
* نقش اتحادیه‌ها در قیمت‌گذاری میوه شب عید چقدر تأثیرگذار است؟
نقش اتحادیه کنترل قیمت‌ها بر اساس قیمت‌های واقعی بازار تحلیل می‌شود و در صورت وجود قیمت‌های غیرعادی و بالاتر از حد میانگین با دقت نظر در نوع و کیفیت کالا برخورد می‌شود تا اجحافی در حق مصرف‌کننده و کشاورز نشود.
اتحادیه‌ها صفرتا صد در بازار مصرف نقش دارند چراکه متولی آن صنف هستند و قطعاً در جایی که اجحافی به‌حق مصرف‌کننده شود ورود کرده و از افزایش کاذب قیمت‌ها از طرق مختلف جلوگیری می‌کنند.
این ورود به این شکل است که زمان عرضه زیاد تذکراتی را به دولت برای جلوگیری از دامن زدن به کاهش بیش‌از حد قیمت‌ها می‌دهیم اما این موضوع بسته به آن دارد که چقدر ازنظر دوستان قابل‌قبول باشد و در سیاست‌ها اعمال شود.
* در آستانه شب عید ظاهرا قیمت میوه افزایش‌یافته است؟
قیمت میوه در خراسان رضوی بعد از شب یلدا به‌شدت افت کرده است. البته از قبل نیز پیش‌بینی می‌شد که هم در شب یلدا و هم بعدازآن با کاهش قیمت میوه مواجه خواهیم شد. درمجموع در حال حاضر میوه و تره‌بار دچار کاهش قیمت شده است.
کاهش مصرف میوه و تره‌بار علت اصلی کاهش قیمت این اقلام است تا زمانی که از مجموعه عمده‌فروشی میدان‌ها بار خرید نشود و تقاضا کم باشد، قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند.
البته مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم از عمده دلایل کاهش مصرف میوه و تره‌بار است و از دیگر دلایل کاهش مصرف میوه می‌توان به سرد شدن هوا اشاره کرد.
* آیا مشکلی برای ذخیره‌سازی میوه‌داریم یا خیر؟
بنا بر اعلام مدیریت تعاون روستایی استان ذخیره‌سازی حدود ۱۰۰ درصد سهمیه سیب و هم‌چنین بخشی از پرتقال تنظیم بازار شب عید در خراسان رضوی انجام‌شده است.
* آیا قیمت میوه‌های تنظیم بازار مشخص است؟
در حال حاضر قیمت و زمان توزیع میوه تنظیم بازار شب عید استان از طرف ستاد تنظیم بازار کشور اعلام‌نشده و پس از اعلام از طریق رسانه‌ها اطلاع‌رسانی خواهد شد.
نظر شما