مهدی جابری؛ بازار: صنعت آهن و فولاد به خاطر تعامل و ارتباطنزدیک با حوزه‌های دیگر از جمله خودروسازی، ساخت‌وسازهای شهری، پروژه‌های ملی و طرح‌های عمرانی، یکی از مهمترین و حساس‌ترین صنایع کشور محسوب می‌شود. فعالان و تولیدکنندگان آهن می‌توانند برای ساخت دومیلیون واحد مسکونی در سال با نهادهای دولتی تعامل و همراهی داشته باشند اما تحقق این موضوع مستلزم وجود برنامه عملیاتی است.
«محمد آزاد» عضو اتحادیه کشوری آهن‌فروشان که پیشتر ریاست این اتحادیه را عهده‌دار بوده، در گفت‌وگو با خبرنگار بازار به تحلیل وضعیت فعلی بازار آهن پرداخته و از رشد تولید و صادرات آهن خبر داده است. او در این مصاحبه به مقایسه عملکرد دولت‌های فعلی و پیشین در این صنعت پرداخته و از احتمال واقعی شدن قیمت آهن در ماه‌های آینده سخن گفته است.
* وضعیت فعلی بازار آهن در کشور چگونه است و آیا رکودی که در چندماه گذشته از آن صحبت می‌شد همچنان ادامه دارد؟
تولید و مصرف آهن در مقایسه با سال گذشته بیشتر شده است. حتی تولید مازاد بر نیاز داخلی موجب شده است که کارخانجات و تولیدکنندگان آهن، بیشتر از گذشته به فکر صادرات باشند. این یک اتفاق مهم و مثبت محسوب می‌شود که نشان از توان بالای ما دارد. درچندماه گذشته بویژه یک ماه اخیر صادرات خوبی داشتیم و حتی تحریم‌هایی که از قبل وجود داشت نتوانست مانع از پیشرفت این صنعت در تولید و صادرات شود. بنابراین شرایط یک ماه است که بهتر شده. به نظر من این روند امیدبخش می‌تواند تحت شرایطی تداوم داشته باشد.
* منظورتان این است که در چندماه ابتدایی دولت آقای رئیسی، بازار آهن رونق بیشتر و بهتری داشته است؟
واقعیت این است که در دولت آقای روحانی توجه چندانی به صنایع نمی‌شد. حمایت و پشتیبانی هم وجود نداشت. شاید آن دولت سعی می‌کرد صنایع را روی پای خودشان نگه دارد اما به نظر من صنعت به حال خودش رها شده بود. بسیاری از فعالان صنعتی انگیزه‌ای برای کار نداشتند و حمایت واقعی دولت را کنار خودشان احساس نمی‌کردند. الان در دولت آقای رئیسی شرایط متفاوت شده است. دولت فعلی از صنایع حمایت می‌کند و چنانچه یک واحد صنعتی تعطیل شود و به مشکل برخورد کند دولت بلافاصله ورود می‌کند. موارد متعددی داشته‌ایم که دولت حتی برای حل مشکلات برق و گاز صنایع وارد عمل شده و معضل را حل کرده است. این سطح از توجه دولت قطعا موجب دلگرمی صنایع از جمله صنعت آهن است. همین نکته موجب می‌شود که شرایط بهتری برای تولید، صادرات و فعالیت مفید را شاهد باشیم.
کشورهای همسایه بیشترین و بهترین بازار صادرات آهن ایران محسوب می‌شوند؛ از جمله آنها می‌توانم به عراق، افغانستان، پاکستان و شیخ‌نشینان حاشیه خلیح فارس اشاره داشته باشم. همچنین میگرد ایران در کشورهای فیلیپین و تایلند مشتریان خوبی دارد که صادرات به این کشورها نیز در جریان است
* اشاره‌ای به صادرات آهن داشتید. کدام کشورها بازار هدف ما هستند؟
کشورهای همسایه بیشترین و بهترین بازار صادرات آهن ایران محسوب می‌شوند؛ از جمله آنها می‌توانم به عراق، افغانستان، پاکستان و شیخ‌نشینان حاشیه خلیح فارس اشاره داشته باشم. همچنین میگرد ایران در کشورهای فیلیپین و تایلند مشتریان خوبی دارد که صادرات به این کشورها نیز در جریان است.
* دولت اخیرا اعلام کرده است که برای ساخت سالیانه یک میلیون واحد مسکونی برنامه دارد. اتحادیه آهن فروشان در این باره چگونه با دولت همراهی می‌کند؟
البته برنامه‌های دولت برای ساخت‌وساز تفاوت زیادی با برنامه‌های عامه مردم در این حوزه دارد. به این معنا که مردم از کانال فروشندگان آهن که در بورس کالا فعال هستند برای تامین آهن مورد نیازشان اقدام می‌کنند اما دولت این تعامل را به طور مستقیم با کارخانجات برقرار می‌کند. با این حال ما آمادگی داریم که سالیانه برای تامین آهن مورد نیاز در ساخت دو میلیون واحد مسکونی با دولت همکاری و تعامل داشته باشیم. این تعامل قطعا در رونق کسب و کار این صنف تاثیر بسزایی خواهد داشت و بخشی از توان ما در صادرات را معطوف به تامین نیازهای داخلی می‌کند. بنابراین ما فقط مقداری از صادرات‌مان را کاهش می‌دهیم و به جای آن برای تامین بیشتر نیاز کشور فعالیت می‌کنیم.
هیچ‌کس نمی‌خواهد آهن را دپو کند. بنابراین به نظر من قیمت آهن همچنان در مسیر تعادل و کاهش خواهد بود تا جایی که به قیمت واقعی نزدیک می‌شود. واقعیت این است که قیمت آهن باید خیلی کمتر از اینها باشد
* در صحبت‌هایتان گفتید که بازار آهن در چندماه گذشته شرایط بهتری را از نظر تولید و صادرات تجربه کرده است. با توجه به این شرایط، چه تغییراتی را در قیمت آهن شاهد خواهیم بود؟
نخستین عاملی که در قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد، قیمت‌های جهانی است و البته نرخ ارز را هم نباید نادیده بگیریم. خوشبختانه در یک ماه گذشته شاهد کاهش ۱۰درصدی قیمت آهن بوده‌ایم. چراکه عرضه آهن فراوان است و هیچ‌کس نمی‌خواهد آهن را دپو کند. اصلا دپو کردن آهن در این شرایط به صلاح نیست. بنابراین به نظر من قیمت آهن همچنان در مسیر تعادل و کاهش خواهد بود تا جایی که به قیمت واقعی نزدیک می‌شود. واقعیت این است که قیمت آهن باید خیلی کمتر از اینها باشد. درحال حاضر آهن‌آلات پایین‌دستی در حد وفور است و حتی مقداری از مواد اولیه صادر می‌شود.
* در چه شرایطی قیمت آهن به تعبیر شما «واقعی»خواهد شد و کاهش می‌یابد؟
اگر جلو صادرت مواد اولیه گرفته شود و به تعبیری خام‌فروشی نکنیم، همچنین اگر سنگ آهن و آهن اسفنجی را صادر نکنیم و در کنار آن ظرفیت تولید شمش را بالا ببریم، قطعا قیمت آهن کاهش بیشتری خواهد داشت و به قیمت واقعی نزدیک می‌شود.
* درباره فولاد صحبت کنیم. آیا در حال حاضر تولید و عرضه فولاد هم مانند آهن شرایط خوبی را تجربه می‌کند؟
الان کارخانجات فولاد کشور با حدود ۶۰درصد ظرفیت‌شان کار می‌کنند. یعنی ۴۰درصد از این ظرفیت غیرفعال است. اگر دولت در بخش فولاد هم حمایت‌های لازم را داشته باشد شاهد رشد و شکوفایی آن به نفع اقتصاد کشور خواهیم بود. میزان تولید سالانه فولاد ما در حال حاضر تقریبا ۲۷ میلیون تن است در صورتی که باید ۳۵ میلیون تن باشد. طبق برنامه‌ریزی‌ها از سال ۱۴۰۴ به بعد هم باید بتوانیم سالانه بیش از ۵۵ میلیون تن فولاد تولید کنیم. علت عقب ماندن ما در حوزه فولاد این است که برخی کارخانه‌هایمان تعطیل یا نیمه‌تعطیل هستند و باید با حمایت دولت احیا شوند. به نظر من می‌توان در این زمینه هم امیدوار به حمایت دولت بود. چون این دولت برخلاف دولت قبل اعتقاد واقعی و فراوان به صنایع دارد و از هیچ اقدام و برنامه‌ای برای حمایت از صنایع دریغ نمی‌کند. اگر رسانه‌ها در این بخش فعال‌تر باشند و مشکلات و مسائل حوزه فولاد را به خوبی منعکس کنند حتما شاهد ورود موثر دولت خواهیم بود. به نظر من فضا و ظرفیت ارتقا در بخش فولاد وجود دارد و می‌توانیم به شرایط بهتر از امروز برسیم.
نظر شما