بازار؛ گروه بین الملل: «وانگ کوان» مذاکره کننده ارشد چین پنجشنبه شب پس از انجام مذاکرات در هتل کوبورگ که گفت‌وگوهای احیای برجام در آن جریان دارد گفت که مذاکرات رو به جلو و در حال پیگیری است.
میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه هم که بعد از دور اخیر مذاکرات بیان داشت که دست یابی به توافق نهایی تا فوریه امکان پذیر است.
از سوی دیگر «باراک راوید» در «اکسیوس» نوشت: جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در سفر اخیر خود به اسرائیل به مقامات اسرائیلی گفت که تهدید بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل از طریق مکانیسم ماشه باید به عنوان وسیله‌ای برای بازدارندگی ایران از غنی‌سازی اورانیوم با درجه تسلیحاتی مورد استفاده قرار گیرد. سه مقام اسرائیلی که از ماجرا مطلع بودند، این موضوع را به من گفتند.
از طرف دیگر در اسرائیل ارزیابی‌های اطلاعاتی تغییر معناداری یافته و گفته می‌شود رسیدن به توافق هسته‌ای در وین محتمل است. در پایتخت اتریش، مقام‌های کره‌ای با همه طرفین دیدار کرده‌اند تا به موضوع پولهای بلوکه‌شده پایان دهند. شاید گام اعتمادساز برای بازگشت به برجام.
در این جلسه که به درخواست طرف کره‌ای و در محل نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در وین برگزار شد، معاون وزیر خارجه کره جنوبی با اشاره به اهمیت روابط سئول-تهران، توضیحاتی در خصوص پولهای بلوکه‌شده ایران نزد کره جنوبی ارائه و عنوان کرد که این کشور برای بازپرداخت بدهی خود به ایران تلاش می‌کند.
«باقری کنی» مذاکره کننده ارشد ایران در این دیدار تأکید کرد که فارغ از نتایج گفت‌وگوها در وین، دولت کره جنوبی موظف به آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران است و تحریم‌های یکجانبه آمریکا نمی‌تواند توجیهی برای عدم پرداخت بدهی‌ها به ایران باشد.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار مصاحبه ای با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده که در ادامه آمده است.
«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.
مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.
پل پلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه پرینستون است.
کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».
*مطابق اخبار مذاکرات وین رو به جلو و در حال پیشرفت است. طرفهای غربی هم برای اولین از پیشرفت در مذاکرات خبر داده اند. ارزیابی شما چیست؟
همه ما که خارج از مذاکرات هستیم و مستقیماً مذاکرات را رصد نمی‌کنیم، فقط می‌توانیم بر اساس نظرات پراکنده شرکت‌کنندگان و سایر نکاتی که درز می‌کند، استنباط کنیم که در اتاق‌های کنفرانس چه می‌گذرد. اما به نظر می‌رسد که اکنون نسبت به پیش از سال میلادی جدید کمی جای بیشتری برای خوشبینی وجود دارد. من حدس می زنم که کمی بهتر از حتی احتمال اینکه نوعی توافق حاصل شود وجود دارد. یک ماه پیش شاید بدبین تر از آن بودم. در واقع در حال حاضر خوشبینی به توافق بیشتر شده است.
*بر اساس برخی اخبار مذاکرات تا آخر فوریه به سرانجام می رسد. این در حالی بود که با آغاز گفتگوها در دور هفتم شرایط را بغرنج و پیچیده ارزیابی می کردند. چه اتفاقی افتاد که دیدگاههای طرفین به یکدیگر نزدیک شده است؟
زمانی که طرف ایرانی برای اولین بار پس از تحلیف رئیس جمهور رئیسی به مذاکرات پیوست، خواسته هایی را مطرح کرد که موضعی سخت گرفت و سایر هیئت ها را ناامید و شاید حتی شوکه کرد.
بسیاری متعجب بودند که آیا این مطالبات بیانگر موضع قاطعانه ای است یا بیشتر ماهیت موضعی باز است که طرف ایرانی بعداً از آن امتیاز می گیرد. شاید این موضع بیشتر مورد دوم بوده است و طرف ایرانی پس از بیان موضع قوی خود این موضع را ملایم کرده است. اگر چنین بود، دیگر شرکت کنندگان در گفتگوها می توانستند با تعدیل مواضع خود واکنش نشان دهند.
*بر اساس خبری که آکسیوس منتشر کرده است جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، در سفر اخیر خود به اسرائیل به مقامات اسرائیلی گفته است که تهدید بازگشت تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل از طریق مکانیسم ماشه باید به عنوان وسیله‌ای برای بازدارندگی ایران از غنی‌سازی اورانیوم با درجه تسلیحاتی مورد استفاده قرار گیرد. یعنی آمریکا در نظر دارد در صورتی که ایران غنی سازی ایران بالا برود مکانیسم ماشه را فعال کند. این در حالی است که محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرده که حتی در صورت شکست مذاکرات هم ایران غنی سازی بالای ۶۰ درصد انجام نمی دهد. دلیل تهدید آمریکا به فعال کردن مکانیسم ماشه چیست؟
هدف از مکانیسم ماشه این است که بتواند به هرگونه تخلف احتمالی ایران در آینده پاسخ دهد. مسئله این نیست که صحبتهای مقامات ایرانی را بپذیریم و فرض کنیم که چنین تخلفاتی رخ نخواهد داد. در هر صورت، غنی‌سازی 60 درصدی از محدودیت‌های مجاز برجام فراتر رفته است،
بنابراین اینکه ایران در 60 درصد باقی بماند یا از آن عبور کند، به موضوع مکانیسم ماشه ارتباطی ندارد. البته ایران به این نکته اشاره خواهد کرد که زمانی که ایالات متحده تعهدات خود در برجام را نقض کرد، ایران دیگر تعهدی به رعایت محدودیت های برجام نداشت. در مورد نیت اظهارات سالیوان، هم برای اطمینان دادن به مخاطبان اسرائیلی و هم تلاش برای استفاده از چنین تهدیدی به عنوان فشار برای ترغیب ایران به دادن امتیازات بیشتر در مذاکرات بود.
*اسرائیل که از مخالفان هر گونه توافق هسته ای بود، مواضع خود را تغییر داده است و اعلام کرده است که توافق با ایران بهتر از عدم توافق است. دلیل تغییر مواضع اسرائیل و پذیرش احیای برجام از سوی آن چیست؟
دولت اسراییل به طور رسمی موضع خود را تغییر نداده است، اگرچه به اندازه دولت قبلی خود تلاش نمی کند تا دیپلماسی در مورد برجام را خراب کند. یکی از دلایل این است که برخی از حقایقی که بسیاری از مقامات امنیتی سابق اسرائیل از مدت‌ها پیش بیان کرده‌اند - اینکه برجام برای امنیت اسرائیل بهتر از نداشتن برجام دارد - در حال رسوخ در رهبری سیاسی است. (و بسیاری از آن مقامات امنیتی سابق اخیراً به طور فزاینده ای در مورد این موضوع صحبت کرده اند.) یکی دیگر از عواملی که دولت بنت فعالانه دیپلماسی را خراب نمی کند این است که خواهان رابطه بهتر با رئیس جمهور دموکرات در واشنگتن نسبت به روابط متخاصم نتانیاهو با اوباما است.
*معاون وزیر خارجه کره جنوبی به وین سفر کرده تا در خصوص آژادسازی پولهای بلوکه شده ایران تصمیم گیری صورت گیرد. ارزیابی شما از سفر وی به وین در خلال مذاکرات چیست؟
این به خوبی می تواند به امتیازات آزمایشی ایالات متحده در رابطه با آزادسازی سرمایه های بلوکه شده ایران مرتبط باشد که بخشی از توافق حاصل از مذاکرات وین خواهد بود.
نظر شما