بازار- تحلیلگران تخمین زده‌اند که به دلیل شیوع ویروس کرونا، تقاضا برای نفت احتمالاً تا ۲۵ میلیون بشکه در روز یا حدود یک‌چهارم از مصرف زمان‌های عادی کاهش یابد. حالا اگر تولیدکنندگان بر سر کاهش تولید به توافق نرسند، احتمالاً بسیاری از شرکت‌ها و پالایشگاه به‌طور داوطلبانه تعطیل خواهند شد و قیمت نفت به ۱۰ دلار در هر بشکه سقوط کند. با این وجود روح اله کهن‌هوش‌نژاد که احتمال افت قیمت نفت به ۱۰ دلار را بعید می داند، به بازار می‌گوید: قیمت نفت به کف خود رسیده و اگر قرار باشد روند نزولی قیمت‌ها در بازار ادامه پیدا کند و قیمت نفت کمتر از هزینه استخراج آن باشد، با بحران کمبود عرضه در دنیا مواجه می شویم.
او معتقد است که نشست اوپک و توافق بر سر کاهش ۱.۵ میلیون بشکه‌ای تولید نفت در روزهای آینده نمی‌تواند تاثیر زیادی روی بهبود قیمت‌ها داشته باشد. متن کامل گفتگوی بازار کهن هوش نژاد کارشناس انرژی را در ادامه می‌خوانید:
نگرانی‌ها نسبت به وضعیت قیمت نفت دوباره اعضای اوپک را وادار کرده نشست اضطراری برای کاهش تولید نفت برگزار کنند. با توجه به افت شدید تقاضای نفت در بازارهای جهانی و به تبع آن روند کاهشی قیمت نفت، چقدر احتمال توافق بر سر کاهش ۱.۵ میلیون بشکه‌ای نفت را جدی می‌دانید؟
جدای از بحث‌های سیاسی و توافقاتی که ممکن است پشت پرده بین روسیه و عربستان رخ دهد، تجربه سال‌های گذشته نشان داده که اعضای اوپک و اوپک پلاس خیلی به توافقات خود پایبند نبوده اند. به عنوان مثال اواخر سال ۲۰۱۹ بود که قرار شد تولید اعضای اوپک و روسیه ۱.۷ میلیون بشکه کاهش یابد. عربستان هم به صورت داوطلبانه اعلام کرد که ۴۰۰ هزار بشکه از تولیدات خود را کاهش خواهد داد تا سقف تولیدات ۲.۱ میلیون بشکه افت کند. اما عملا این توافق هیچ گاه اجرایی نشد تااینکه موعد برگزاری اجلاس قبلی اوپک و اوپک پلاس رسید. در نشست قبلی قرار براین بود که ۱.۵ میلیون بشکه دیگر از حجم تولید نفت کاسته شود. اما به دنبال مخالفت‌های روسیه بااین تصمیم، اعلام شد که از ماه آوریل کشورهای تولید کننده عضواوپک و غیر اوپک مجاز به تولید هر میزان نفت خواهند بود. به دنبال‌این توافق روند نزولی نفت با شدت بیشتری دنبال شد و عربستان تخفیف‌های بیشتری را برای حفظ سهم خود از بازار به مشتریانش ارائه داد. اما با افت شدید نفت نگرانی دیگر اعضای اوپک همچون عراق و کویت که بودجه‌ای وابسته به نفت دارند، بیشتر شد و تلاش‌ها برای اجماع بر سر کاهش تولید قوت گرفت. دراین میان البته بعید می‌دانم که عربستان به کاهش تولید تن دهد. سیاست‌های سعودی در هفته‌های گذشته نشان داده که‌این کشور که همواره بار کاهش تولید را به دوش می‌کشیده و این روزها به دنبال حفظ سهم خود از بازار است.
کهن‌هوش‌نژاد: جدای از بحث‌های سیاسی و توافقاتی که ممکن است پشت پرده بین روسیه و عربستان رخ دهد، تجربه سال‌های گذشته نشان داده که اعضای اوپک و اوپک پلاس خیلی به توافقات خود پایبند نبوده اند
اگر اعضای اوپک در رابطه با کاهش عرضه نفت به اجماع برسند، چه اتفاقی در بازارهای جهانی رخ می‌دهد و قیمت‌ها چقدر بهبود پیدا کنند؟
نشست اوپک تاثیر چندانی روی بازار و قیمت‌ها داشته باشد. اگر هم تاثیری بر قیمت‌ها داشته باشد، خیلی اندک و ناچیز خواهد بود.
چرا با وجوداینکه روسیه یکی بزرگترین تولیدکنندگان و البته صادر کنندگان نفت است نگران شدیدی از افت قیمت‌ها در بازارهای جهانی نداشته و تمایلی برای کاهش تولید از خود نشان نمی‌دهد؟
براساس بررسی‌های انجام شده تقاضای نفت در هفته‌های آتی حدود ۲۰ میلیون بشکه دیگر کمتر خواهد شد واز ۱۰۰ میلیون بشکه در روز به ۸۰ میلیون بشکه کاهش خواهد یافت. اعتقاد روسیه براین است که کاهش ۱.۵ میلیون بشکه‌ای نفت در چنین بازاری همانند قطره‌ای در دریاست و خیلی نمی‌تواند روی قیمت‌ها تاثیر گذار باشد و به بهتر شدن قیمت نفت کمک کند. از طرفی روسیه کشور نفتی نیست، نقطه سربه سر قیمت نفت در بودجه‌این کشور ۴۰ دلار تعیین شده و افت قیمت‌ها در بازارهای جهانی تاثیر زیادی روی بودجه آن نخواهد داشت.
بااین وجود آمریکایی به شدت دنبال قانع کردن‌این کشور برای کاهش تولید است وحتی برخی منابع خبری از تماس دونالد ترامپ با همتای روسی خود خبر می‌دهند.
نباید فراموش کرد که نفت شیل بیش از سایر تولید کنندگان از کاهش قیمت نفت متضرر شده‌اند. همچنین از آنجایی که که تولید نفت شیل در منطقه تگزاس که منطقه سرنوشت سازدر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا محسوب می‌شود، ترامپ به شدت دنبال بهبود قیمت نفت و خروج از این بحران خواهد بود.
برخی از تحلیل گران بازار براین باورند که در صورت طولانی تر شدن بحران کرونا روند نزولی قیمت نفت ادامه خواهد داشت و ممکن است بهای هر بشکه نفت به ۱۰ دلار هم سقوط کند. چقدراین احتمال را قوی می‌دانید؟
به نظر می‌رسد که قیمت نفت به کف خود رسیده و احتمال افت بیشتر ازاین بعید است. باید توجه داشت که اگر قیمت نفت از هزینه استخراج آن کمتر شود با بحران عرضه در جهان مواجه می‌شویم که برای بازار نفت به شدت خطرناک است. بنابراین کشورها خود اجازه نمی‌دهند که قیمت نفت از یک حدی پایین تر رود.
با توجه به تعطیلی بسیاری از کسب و کارها تقاضای نفت در بازارهای جهانی به شدت افت کرده و برخی براین باورند که در صورت طولانی شدن بحران کرونا ممکن است تقاضای نفت به حدود ۲۰ میلیون بشکه برسد؟
برای بحران ویروس کرونا دو تعبیر وجود دارد. اول‌اینکه گفته می‌شود که بحران‌این ویروس بدتر از بحران ۲۰۸۸ میلادی خواهد بود. اما تعبیر دوم‌این است که بحران کرونا بزرگترین بحران اقتصادی دنیا بعد از جنگ جهانی دوم است. که تقاضا را به طور قطع کاهش خواهد داد. بااین وجود کاهش ۸۰ درصدی تقاضا کمی‌بعید به نظر می‌رسد. باید توجه داشت که در حال حاضر حدود ۶۰ درصد انرژی دنیا از نفت و گاز تامین می‌شود. در واقع اگر قرار باشد چنین کاهشی رخ دهد به معنای تعطیلی کامل کل دنیاست که با توجه به تغییراتی که در وضعیت چین به وجود آمده کمی‌بعید است.
در حال حاضر برخی از کشورها همچون چین از شرایط پیش آمده در بازار نهایت استفاده را کرده و به دنبال افزایش ذخایر استراتژیک نفتی خود هستند. افزایش ذخایر کشورهای مصرف کننده دنیا چقدر می‌تواند تقاضا را بالا ببرد؟
به هر حال ذخیره سازی هم ظرفیتی دارد. ظرفیت ذخیره سازی جهانی نفت حدود ۱.۵ ملیارد بشکه است. در حالیکه نفتی که در نیمه ۲۰۲۰ با همین وضعیت وارد بازار خواهد شد نزدیک به ۲ میلیارد بشکه تخمین زده شده است. در واقع تولید و عرضه نفت حداقل ۵۰۰ هزار بشکه بیشتر از ظرفیت ذخیره سازی است.جدای از اینکه در حال حاضر بسیاری از کشورها منابع مالی خود را صرف خسارت های مالی ناشی از ویروس کرونا کرده اند.
نظر شما