تهمینه غمخوار؛ بازار: سطح مناسبات و حوزه همکاری های فعلی ایران و روسیه بسیار فراتر از دهه های گذشته است. حمایت روسیه از ایران در جریان عضویت دائمی در سازمان همکاری شانگهای و حضور پررنگ در اتحادیه اقتصادی اوراسیا به همراه نگرش مصالحه‌آمیز دولت رئیسی نسبت به روسیه نشان می دهد که همکاری های طرفین عمیق‌تر و معنادارتر شده و ظرفیت‌های زیادی در روابط دو کشور وجود دارد که باید در قالب برنامه جامع همکاری ها به آنها پرداخته شود.
درحالی که تلاش ها برای احیای برجام جریان دارد، پیش‌بینی می شود که در دوران ریاست جمهوری رئیسی شاهد تقویت روابط روسیه و ایران باشیم. بر همین اساس، مقامات عالی رتبه دو کشور با نظرگرفتن افق همکاری های آینده، در رابطه با انعقاد قرارداد بلند مدت همکاری های مشترک و همه جانبه ایران و روسیه عزم جدی دارند به طوری که سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان این که نقشه راه همکاری ۲۰ ساله با روسیه تقریبا نهایی شده، در روز شنبه اعلام کرد که در روزهای آتی در حوزه خنثی‌سازی تحریم‌ها خبرهای خوبی در راه است.
وی افزود: برنامه جدیدی را در وزارت امور خارجه آغاز کردیم که به عنوان نقشه راه و سندهای ۲۰ ساله با کشورهای همسایه است. این برنامه با روسیه تقریبا نهایی شده و ما مجوز آن را از هیأت دولت اخذ خواهیم کرد تا مذاکرات را انجام دهیم و مانند نقشه راه ۲۵ ساله‌ای که با چین تدوین کردیم، با کشورهای عمده همسایه نیز بتوانیم اینها را انجام دهیم.
از طرفی، از آن جایی که اولویت سیاست خارجی ابراهیم رئیسی تعامل و توسعه مناسبات با کشورهای همسایه و همچنین قدرتهایی مثل روسیه و چین است، چندی پیش، رئیس جمهور در گفتگوی تلفنی با ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، بیان کرد که ما آماده تکمیل سند همکاری های بلندمدت و همه جانبه دو کشور هستیم. وی همچنین با بیان اینکه تهران و مسکو در بسیاری از موضوعات بین المللی همگرایی و هم افزایی دارند، اظهار داشت که مقابله با یکجانبه گرایی و تحکیم چندجانبه گرایی از جمله وجوه مشترک دو کشور است.
در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع، خبرنگار بازار گفتگویی را با «اندرو کوریبکو»، نویسنده، تحلیل‌گر ارشد سیاسی و عضو هیئت علمی موسسه مطالعات استراتژیک و آینده‌پژوهی دانشگاه دوستی روسیه در خصوص توافق بلندمدت میان ایران و روسیه انجام داده است.
حوزه‌های پژوهشی کوریبکو، این نویسنده آمریکایی ساکن روسیه سیاست خارجی و ژئوپلیتیک روسیه، استراتژی ایالات‌متحده در اوراسیا، تاکتیک‌های تغییر رژیم، انقلاب‌های رنگی و جنگ های نامتعارف است. کتاب او «جنگ‌های ترکیبی: رویکرد غیر مستقیم انطباقی برای تغییر رژیم» اوضاع سوریه و اوکراین را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد و از الگوی جدیدی از جنگ استراتژیک توسط ایالات‌متحده پرده برمی‌دارد.
مشروح مصاحبه در ادامه آمده است:
* در خصوص توافق ۲۰ ساله میان ایران و روسیه که دو روز پیش سخنگوی وزارت خارجه خبر از نهایی شدن نسبی آن را داد، سوال من این است که چرا این توافق به صورت بلند مدت تنظیم شده است؟ مزایای این طولانی مدت بودن چیست؟
مدت زمان تداوم توافق جدید میان دو کشور، همان دو دهه است که مدت زمان زیادی است و حکایت از قصد و تصمیم ایران و روسیه برای توسعه همه جانبه روابط به روش استراتژیک دارد. این تفاهم نامه، احتمالاً شامل ابعاد ارتباطی، اقتصادی، انرژی، مالی و شاید حتی درجاتی از ابعاد نظامی خواهد بود. دستیابی به چنین توافقی منافع هر دو کشور را ارتقاء خواهد داد.
انتظار می‌رود که توافق همکاری میان ایران و روسیه، همکاری های اقتصادی را تقویت کند و بر همین اساس، توافق تجاری کوتاه‌مدت ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا به رهبری روسیه انجام شود
* «لوان جاگاریان» سفیر روسیه در ایران به تازگی اعلام کرده اعلام کرده که توافق جدید میان ایران و روسیه در قالب یک پکیج یعنی شامل موارد مختلف است به طوری که روابط در حوزه های مختلف به یکدیگر پیوند می خورد، ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
هیچ جزئیاتی در مورد توافق به جز مدت زمان پیشنهادی آن فاش و گزارش نشده است، بنابراین نمی توان با اطمینان در مورد محتوای آن صحبت کرد. با این وجود، می توان این مسئله را مسلم دانست که ما شاهد یک پیمان ۲۰ ساله شامل زمینه های مختلف همکاری خواهیم بود. اگر جزئیات دقیق رسماً فاش شود، جالب است که ببینیم دقیقاً بر سر چه موضوعاتی دو کشور توافق دارند.
با توجه به پلتفرم پیشنهادی علی اف مبنی بر همکاریهای شش گانه، به نفع همه است که در منطقه قفقاز به همکاری بیشتری به ویژه از نظر اقتصادی و با توجه به بازسازی آن منطقه آزاد شده، بپردازند
* این توافق چه کمکی می تواند به روابط دو کشور در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا و حضور پررنگ ایران در شانگهای ارائه کند؟
بار دیگر باید بگویم که فقدان گزارش در مورد جزئیات توافق، بحث با اطمینان در خصوص محتوای آن را غیرممکن می‌کند، اما به طور کلی، انتظار می‌رود که این توافق همکاریهای اقتصادی را تقویت کند و بر همین اساس، توافق تجاری کوتاه‌مدت ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا به رهبری روسیه انجام شود. از طرفی، هر دو کشور احتمالاً با هماهنگی سیاست های خود در مجامع بین المللی مانند سازمان همکاری شانگهای موافقت خواهند کرد.
* این توافق چه تاثیری بر توسعه حضور ایران در منطقه قفقاز دارد؟
الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان یک سال پیش و پس از پیروزی کشورش در جنگ قره باغ، پلتفرم همکاری شش کشور را پیشنهاد کرد. بنابراین، به نفع همه است که در این منطقه به همکاری بیشتری با یکدیگر بپردازند؛ به ویژه از نظر اقتصادی و با توجه به بازسازی آن منطقه آزاد شده.
بنابراین، ایران می تواند در این منطقه در کنار روسیه نقش مهمی را ایفا کند.
نظر شما