روح اله کهن هوش نژاد؛ بازار: ایالات متحده به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان، بزرگترین تولیدکننده نفت و نیز بزرگترین مصرف‌کننده آن، باید همواره یک طرح الف (Plan A) برای مقابله با بحران‌ها داشته باشد.
تصمیم چند روز پیش بایدن رئیس جمهور آمریکا نشان داد که طرح الف این کشور برای مقابله با بحران کنونی انرژی شکست خورده و وی می‌بایست به طرح جایگرین یا همان طرح ب (Plan B) فکر کند.
رئیس جمهور آمریکا تصمیم گرفت ۵۰ میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک ایالات متحده را آزاد کند تا افزایش قیمت بنزین که به افزایش تورم در این کشور نیز دامن زده، کنترل شود (با همراهی هند و ژاپن این عدد به ۶۰ میلیون بشکه می‌رس) د. این همان طرح الف بود که پس از تزریق ۵۰ میلیون بشکه به بازار و افزایش قیمت نفت، شکست خورد. ترزیق این ۶۰ میلیون بشکه در یک ماه یعنی تزریق روزی ۲ میلیون بشکه در یک بازار ۱۰۰ میلیون بشکه‌ای که به تعبیر مؤسسه گلدمن ساکس، انداختن قطره‌ای در دریاست.
این اتفاق بدین خاطر افتاد که طرح الف بر مبنای اقتصادی استوار نبود و صرفاً یک تصمیم سیاسی بود چرا که آمریکا و سایر کشورهای مصرف‌کننده به نفت نیاز دارند. قیمت نفت بدین خاطر بالا رفته که در شرایط بالا رفتن قیمت زغال سنگ و گاز و نیاز آمریکا و اروپا به این سوخت‌ها برای تولید برق، همگان به سمت طلای سیاه روی آورده‌اند.
حال این سؤال پیش می‌آید که چرا قیمت گاز بالا رفت؟ به دلیل سیاست‌های گذار انرژی برای کاهش انتشار کربن در جهان، سرمایه‌گذاری‌های توسعه‌ای در حوزه نفت و گاز و سوخت‌های فسیلی در سال‌های اخیر کاهش یافته و این مسأله باعث افزایش قیمت گاز شده و با بالا رفتن قیمت‌ها، راه حل سریعی برای برنامه‌ریزی و تعیین مجدد اولویت‌ها وجود ندارد.
سؤال دیگر اینکه چرا پس از اعلام آزادسازی ۵۰ میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک، قیمت بازهم بالا رفت؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت بازار به بشکه‌ها اضافی نیاز نداشته و بالا رفتن قیمت‌ها نتیجه یک بحران ساختاری ناشی از کاهش سرمایه‌گذاری است (البته چند روز بعد قیمت نفت کاهش یافت که دلیل آن اعلام کشف سویه جدید کرونا در آفریقای جنوبی بود و شاید به نوعی این مسأله طرح ب آمریکا برای کاهش قیمت نفت بوده است).
شایان ذکر است که هر میزان که ایالات متحده از ذخایر استراتژیک خود را آزاد کند باید مجدداً به این ذخایر بازگرداند لذا این کشور مجبور خواهد بود سال آینده ۵۰ میلیون بشکه خریداری نماید و این مسأله نیز به نوبه خود باعث افزایش قیمت خواهد شد.
سیاست‌های دوگانه و متناقض دولت آمریکا در بازار نفت سابقه‌ای تاریخی دارد. امروز بایدن دعوت به افزایش تولید برای کاهش قیمت می‌کند و سال گذشته ترامپ دنبال افزایش قیمت نفت بود تا تولیدکنندگان شیل متضرر نشوند. این درحالیست که آمریکایی‌ها سال‌هاست به دنبال تصویب قانونی موسوم به نوپک بوده‌اند تا اعضای اوپک را به دلیل انحصارطلبی و در دست گرفتن بازار نفت تحت پیگرد قانونی قرار دهد و ادعای غرامت داشته باشد و همواره عنوان کارتل را به این سازمان می‌دهند.
باب مک‌نالی، که اکنون در کسوت رئیس شرکت مشاوره راپیدان انرژی از اوپک پلاس تقاضای افزایش تولید می‌کند، ۲۰ سال پیش نیز در مقام مشاور جورج دبلیو بوش همین تقاضای افزایش تولید را از اوپک داشت. اما آن زمان اوپک تولیدکننده به اصطلاح تعادلی بود که می‌توانست با افزایش یا کاهش تولید، تأثیر معناداری بر قیمت داشته باشد اما اکنون که چند سالیست نفت شیل وارد عرصه شده، ایالات متحده برای کاهش قیمت نفت می‌بایست به سراغ تولیدکنندگان داخلی خود برود و به آنها فشار بیاورد.
نظر شما