بازار؛ گروه استانها: بازار زعفران در طی سه سال گذشته روزهای سختی را پشت سر گذاشته تا آنجا که پارسال برخی از کشاورزان تربت‌جامی حتی زحمت برداشت این محصول را به خود نداده و درحالی‌که محصول آن‌ها به‌گل‌نشسته بود به نشانه اعتراض با تراکتور محصول خود را شخم زدند.
قیمت زعفران
ابراهیم حسینی یکی از فروشندگان عمده زعفران در بازار رضا(ع) مشهد در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: در طی سه سال گذشته قیمت زعفران رشدی نداشت لذا زعفران کاران برای جلوگیری از ورشکستگی دست به دامان دولت برای خرید تضمینی شدند و دولت نیز در قالب مراکز خرید تعاون روستایی طرح خرید تضمینی را به اجرا گذاشت که به دلیل پرداخت دیر هنگام پول برای زعفران کاران راضی‌کننده نبود.
وی افزود: سال گذشته نیز گل زعفران تا کیلویی ۳۵ هزار تومان هم افت قیمت داشت و این در حالی بود که کشاورز به ازای پاک کردن همان یک کیلو گل باید روزی ۷۰ هزار تومان هزینه کارگر برای پاک کردن گل پرداخت می‌کرد.
وی در خصوص قیمت فروش جزئی در مغازه‌های بازار رضا(ع) نیز به ما گفت: سال گذشته هر مثقال زعفران سر قلم در بازار تا قیمت ۴۵ هزار قیمت‌گذاری می‌شد اما امسال افزایش قیمت‌ها و رسیدن قیمت هر کیلو گل به ۳۰۰ هزار تومان و هر مثقال زعفران به ۱۱۰ تا ۱۳۰ هزار تومان در خرده‌فروشی‌ها موجب شده تا کشاورزان از خرید تضمینی دولت استقبال نکنند.
وی بیان کرد: در حال حاضر قیمت یک مثقال زعفران بسته‌بندی‌شده در برند های مختلف در مشهد از ۹۰ تا ۱۱۰هزار تومان به فروش می‌رسد که به‌طور حتم در سایر شهرستان‌ها باید قیمتی بالاتر داشته باشد.
وی بابیان اینکه قیمت زعفران در مقایسه با سال گذشته در خرده‌فروشی بیش از دو برابر شده است افزود: با توجه به اینکه زعفران به دو نوع محصول «نگین» و «پوشال» تقسیم می‌شود، در سال ۹۸ قیمت نگین در اردیبهشت‌ماه کیلویی ۱۳ میلیون تومان بود و این رقم بعد از گذشت شش ماه یعنی آبان ماه به زیر هشت میلیون تومان رسید و لذا زعفران کاران خاطره خوبی از کاشت محصول در طی دو سال گذشته ندارند.
حسینی بیان کرد: در سال ۹۸ اقدامی توسط دولت مبنی بر خرید حمایتی انجام شد و قیمت‌ها تا حدودی به تعادل رسید و باز به سطح ۱۲ تا ۱۳ میلیون نزدیک شد اما بازهم شاهد تولید کم این محصول به دلیل بی‌انگیزگی کشاورزان، خشک‌سالی، کمبود آب، شرایط کرونا، تورم و افزایش نهاده‌های تولید بودیم.
وی ادامه داد: در همین حال قیمت هر کیلو زعفران نگین که تا سال گذشته کمتر از ۱۷ میلیون تومان توسط تعاون روستایی خریداری می‌شد اما امسال باوجود اعلام آمادگی دولت برای خرید تضمینی آن‌هم به قیمت ۲۰ میلیون تومان اما زعفران کاران حاضر به تحویل محصول خود به تعاون روستایی نیستند چون قیمت در بازار به بیش از ۳۰ میلیون تومان رسیده است.
این عمده‌فروش زعفران اظهار کرد: البته زعفران کاران در این بازار سود آن‌چنانی نصیبشان نمی‌شود زیرا سود در این بازار در جیب دلالان و قاچاقچیانی می‌رود که زعفران را از ما خریداری و به افغانستان حمل می‌کنند تا ازآنجا به هندوستان و یا کشورهای غربی صادر کنند.
خرید تضمینی مشتری ندارد
در همین حال مدیر سازمان تعاون روستایی خراسان رضوی اعلام کرد: میزان کنونی خرید حمایتی زعفران در این استان «صفر» است و کشاورزان زعفران کار تمایلی به فروش محصول خود ندارند.
میزان کنونی خرید حمایتی زعفران در خراسان رضوی «صفر» است و کشاورزان زعفران کار تمایلی به فروش محصول خود به مراکز تعاون روستایی ندارند
ایرج ناصری‌مقدم در این رابطه افزود: خرید حمایتی زعفران در استان از اواخر مهرماه آغاز شد که در همان روزهای نخست سه کیلوگرم زعفران تحویل یکی از مراکز شد اما به‌مرور با بالا رفتن قیمت زعفران در بازار با توجه به قطعی نبودن قرارداد خرید، کشاورزان مالک، محصول خود را باز پس گرفتند.
وی به فعالیت ۱۴ مرکز خرید حمایتی زعفران در خراسان رضوی افزود: هدف از اجرای طرح خرید حمایتی جلوگیری از کاهش قیمت محصول در بازار و حمایت از کشاورزان است و با توجه به اینکه هم‌اکنون شاهد قیمت مناسب و بالای محصول زعفران در بازار هستیم استقبالی از سوی کشاورزان نمی‌شود.
مشکلات پا برجاست
درحالی‌که قیمت زعفران افزایش بسیار زیادی داشته است اما بنا بر اظهارات یکی از زعفران کاران خراسانی امسال بسیاری از زمین‌ها زیر کشت نرفتند و یکی از دلایل گرانی هم کاهش تولید است.
حسین عباسی یکی از زعفران کاران تربت‌حیدریه در گفت‌وگو با بازار اظهار کرد: متأسفانه خشک‌سالی و کمبود آب و نیز هزینه‌های کارگری امسال بسیاری از زعفران کاران را از کشت زعفران منصرف کرد.
این زعفران کار بابیان اینکه دولت آب را توسط کنتورهای هوشمند به کشاورز می‌فروشد و عده‌ای از زعفران کاران در سطح اندک نیز با خرید آب و توسط تانکر اراضی خود را آبیاری می‌کنند ادامه داد: گرانی آب و خاموشی بسیاری از چاه موتورهای مجاز و غیرمجاز بسیاری از زعفران کاران را به دلیل همین دلایل از گردونه تولید خارج کرد.
وی بابیان اینکه بیش از ۵ سال است که هنگام فروش گل با مشکل مواجه هستیم و در این فصل به دلیل ازدیاد برداشت مشتری چندانی نداشتیم بیان کرد: بسیاری از زعفران کاران بازار امسال برایشان قابل پیش‌بینی نبود و لذا سال گذشته مزارع خود را رها کردند.
وی بابیان اینکه سرمای زمستان سال گذشته و هم‌چنین گرمای هوای امسال آسیب زیادی به پیاز زعفران زد افزود: امسال به دلیل گرمای هوا و خشک‌سالی با کاهش تولید هم روبرو بودیم چون پیاز زعفران از دمای بالا آسیب می‌بیند و لذا محصول امسال ما هم چون سال گذشته نبود.
این تولید کننده افزود: هرچند زعفران نیاز آبی کمی دارد اما به علت مشکلات به وجود آمده و ثابت ماندن قیمت این محصول در ۱۰ سال گذشته، کاشت و حتی برداشت آن برای کشاورز توجیه اقتصادی نداشته است.
افزایش ۲ برابری قیمت زعفران
نایب‌رئیس شورای ملی زعفران در گفت‌وگو با بازار علت گرانی زعفران را به کاهش محصول در سال جاری ربط می‌دهد.
غلامرضا میری به ما می‌گوید: قیمت زعفران پارسال از ۸میلیون شروع می‌شد که همان قیمت امسال از پایه ۲۰ میلیون تومان آغاز و تا ۳۲میلیون تومان رسیده است.
وی در خصوص افزایش قیمت زعفران به ما می گوید: قیمت زعفران «سرگل» امسال به ۲۶میلیون تومان و نگین زعفران که پارسال کیلویی ۱۳ تا ۱۷میلیون تومان بود در حال حاضر به رقم ۳۲میلیون تومان رسیده و در بازار در حال خرید فروش است.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران خراسان با اشاره به اینکه در حال حاضر محصول کشاورز به همین قیمت‌هایی که اعلام شد در حال خریداری است اذعان می‌کند: قیمت جهانی زعفران نیز با دلار محاسبه می‌شود و چیزی بین دو تا۵درصد بیشتر است.
وی در پاسخ به این سؤال که دلیل افزایش دو برابری قیمت تنها به کاهش محصول می‌توان ربط داد یا دست دلالان نیز در کار است به ما می‌گوید: علت افزایش قیمت زعفران هم به این دلیل است که تولید محصول در سال جدید کاهش داشته است و خرید افراد غیر صنفی نیز در بازار بر افزایش بی تاثیر نبوده است.
بازار جهانی را از دست می‌دهیم
رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران هم‌چنین در پاسخ به سؤال ما مبنی بر اینکه در مسیر صادرات زعفران با چه مشکلاتی روبرو هستیم نیز توضیح می‌دهد: مشکلات عمده که در داخل داریم عدم ثبات قیمت است که این موضوع موجب می‌شود مشتریان جهانی را از دست بدهیم.
میری در این رابطه می‌گوید: کشورهایی که از ما زعفران خریداری می‌کنند معمولاً به مدت یک سال این محصول را نگهداری کرده و منتظر می‌مانند تا قیمت‌ها ثابت شود و سپس زعفران را در بازار عرضه می‌کنند و این در حالی است که ما نمی‌توانیم برای یک هفته هم که شده قیمت را ثابت نگاه‌داریم.
نایب‌رئیس شورای ملی زعفران با اشاره به این که قیمت این محصول در داخل کشور امروز با دیروز فرق دارد می‌افزاید: در حال حاضر با توجه به رقبایی که در خارج از کشور داریم این افزایش قیمتی طبیعی است و لذا از همین منظر است که دولت باید از تاجر حمایت کند تا او بتواند به‌جای اینکه خارجی‌ها زعفران ما را بخرند و یک سال پس از ثابت شدن قیمت‌ها آن را بفروشند این کار را خود ما انجام بدهیم و این امتیاز برای ما در جهان محفوظ باشد.
میری اذعان می‌کند: در این راستا باید قیمت منطقی که برای کشاورز هم مقرون‌به‌صرفه باشد اعلام شود تا محصول کشاورزان خریداری و پس از ثابت شدن بازار این محصول را به جهان ارائه کنیم.
نایب‌رئیس شورای ملی زعفران اذعان می‌کند: به‌طور مثال مشاهده کنید که کشاورزان‌محصول خود را امسال به تعاونی روستایی تحویل نمی‌دهند چون بالاترین قیمتی که تعاونی روستایی اعلام کرده است ۲۰میلیون و ۵۰۰هزار تومان است درحالی‌که ما الآن همان زعفران راداریم از کشاورز ۳۲ میلیون تومان خریداری و صادر می‌کنیم.
صادر کننده ضرر می‌دهد
وی برگشت ارز حاصل از صادرات را یکی دیگر از موانع سد راه صادرات این محصول دانسته و می‌گوید: چون کالاها و محصولات دیگر حجیم است لذا کمتر قاچاق می‌شوند اما ازآنجاکه زعفران هم‌ارزش بالایی دارد هم حمل آن راحت‌تر است لذا با پدیده قاچاق این محصول در کشور روبرو هستیم.
قاچاقچی زعفران را به‌راحتی از کشور خارج کرده و سود آن بدون یک ریال کم و کاستی در جیبش می‌گذارد اما صادرکننده ما با این ریسک بالا و هزینه۳تا۸ درصد ارز را وارد کشور می‌کند و مجبور است که آن را به سامانه نیما بفروشد لذا در این پروسه مجبور است برای هر دلار ۲۵۰۰ تومان کمتر از قیمت پول بگیرد
وی اذعان می‌کند: قاچاقچی زعفران را به‌راحتی از کشور خارج کرده و سود آن بدون یک ریال کم و کاستی در جیبش می‌گذارد اما صادرکننده ما با این ریسک بالا و هزینه۳تا۸ درصد ارز را وارد کشو می‌کند و مجبور است که آن را به سامانه نیما بفروشد لذا در این پروسه مجبور است برای هر دلار ۲۵۰۰تومان کمتر از قیمت پول بگیرد لذا این موضوع برای صادرکننده زیان‌آور است و از طرفی هم باعث می‌شود که به این شکل راه قاچاق را هموار کنیم.
وی با اشاره به اینکه بازار زعفران پتانسیل زیادی برای اشتغال‌زایی و کسب درآمد دارد می‌افزاید: مشکل صادرکنندگان در خصوص صادرات زعفران این است که اگرچه اکنون کشور در شرایط تحریم به سر می‌برد، اما آن‌ها بازهم ریسک کرده و زعفران را صادر کرده و ارز حاصل از صادرات را نیز دریافت می‌کنند اما در مقابل، انتظار دارند از آن‌ها حمایت شود و این در حالی است که متأسفانه نه‌تنها حمایتی صورت نمی‌گیرد بلکه بیشتر مانع فعالیت صادرکنندگان می‌شوند.
نایب‌رئیس شورای ملی زعفران اذعان می‌کند: برای ارزآوری و مطرح‌شدن در سطح بین‌المللی باید تا می‌توان مسیرها را تسهیل کرد اما برخلاف این موضوع ما شاهد آن هستیم که تمرکز دولتمردان تاکنون بر روی ایجاد محدودیت‌های بازدارنده و صدور انواع و اقسام بخشنامه‌ها بوده است تا رونق تولید و صادرات!
نظر شما