بازار - فرشید شکرخدایی رئیس کمیسیون توسعه پایدار اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با بازار با بیان اینکه ۹۰درصد بودجه کشور صرف بودجه جاری می‌شود که قرار است حقوق و دستمزد ۵ میلیون نفر کارمند دولت را پرداخت کند، افزود: برخی می‌گویند دولت باید کوچک شود؛ اما تا وقتی که پول داریم دولت بزرگ می‌ماند. تجربه ثابت کرده در سال‌هایی که درآمدهای نفتی افزایش پیدا کرده، سهم دولت در اقتصاد بزرگتر شده است. در مقابل در سال‌هایی که به دلیل تحریم‌ها خبری از درآمدهای نفتی نیست دولت به سراغ بخش خصوصی می‌آید و می‌خواهد امور اقتصادی را به بخش خصوصی بسپارد.
به گفته این فعال اقتصادی، جهش تولید بدون کوچک سازی دولت و کاهش هزینه‌های آن امکان پذیر نیست.
او که معتقد است حذف درآمدهای نفتی به اجبار، در دراز مدت منجر به بهبود وضعیت اقتصاد ایران می‌شود، ادامه داد: باید خیلی قبل تر به سراغ این مساله می‌رفتیم. اما دولت‌های مختلف به دلیل فواید ظاهری که پول قدرتمند نفت برای آنها داشت هیچ گاه به این اصل که در برنامه‌های توسعه ای هم مورد تاکید قرار گرفته بود، توجهی نمی‌کردند. حالا تحریم‌های اقتصادی علیه ایران این شرایط را برای ما فراهم کرد است.
دور باطل مخارج اضافه کارمندان دولت
این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه ثروتی که متعلق به نسل آینده است را می‌فروشیم و تحت عنوان درآمد نفتی آن را خرج می‌کنیم، در توضیح گفته‌های خود گفت: کسی که منزل و مأوای خود را می‌فروشد، نمی‌تواند بگوید که من در حال کسب درآمد هستم. هیچ کس اسم فروش طلاهای خانه اش را درآمدزایی نمی‌گذارد. سوال من این است که آیا باید نفت را به‌عنوان ثروت بشناسیم و معرفی کنیم یا به‌عنوان دارایی جاری؟ متاسفانه سالها در کشور ما دیدگاه دوم حاکم بوده است.
نایب رئیس هیات مدیره انجمن مدیریت کیفیت ایران با بیان اینکه مطابق با برنامه ششم، باید هر سال ۸ درصد رشد اقتصادی داشته باشیم، ادامه داد: اما متاسفانه کشور ما در دور باطل مخارج کارمندان افتاده است و هرسال پول نفت و مالیات به جای آنکه صرف توسعه زیرساخت‌ها شود، صرف مخارج و یارانه کارمندان و بازنشستگان دولت می‌شود.
به باور شکرخدایی، در حاکمیتی که قدرت اصلی از منبعی غیر از مردم(درآمدهای نفتی) دریافت می‌شود و از منابع طبیعی تغذیه می‌کند، در طول زمان به بیراهه خواهد رفت و هیچ گاه به توسعه اقتصادی دست پیدا نمی‌کند مگر اینکه در نحوه هزینه کرد درآمدهای نفتی خود تجدید نظر کند.
اقتصاد رانتی خصلت کشورهای نفت خیز
به گفته رییس کمیسیون توسعه پایدار اتاق بازرگانی ایران، اقتصاد رانتی، خاصیت بسیاری از کشورهای نفت‌خیز است. اقتصادهای نفتی به دلیل آنکه نیازی به مردم نمی‌بینند، پس رانت را هرجور که دل‌شان بخواهد توزیع می‌کنند و به بهانه اینکه توان مالی بخش خصوصی پایین است می‌خواهند تمام پروژه‌های اقتصادی را خود دست بگیرند.
او ادامه داد : پول قدرتمند نفت در سال‌های گذشته موجب شده که دولت‌ها برای کسب محبوبیت یارانه پرداخت کنند، هزینه‌های اضافی داشته باشند وخیلی راحت و بدون توجه به هزینه مالی پروژه‌های اقتصادی، مدام در حال آزمون و خطا باشند. این آزمون و خطاها در سال‌های گذشته هزینه‌های سنگینی را به اقتصاد ایران تحمیل کرده اما از آنجاییکه هیچ مدیری بابت با سوءمدیریت در کشور ما بازخواست نمی‌شود، این اشتباهات همچنان هم ادامه دارد.
دولت حلال مشکلات نیست
این فعال بخش خصوصی با بیان اینکه درآمد نفتی کشور باید صرف ایجاد توسعه البته توسط بخش خصوصی شود، گفت: دلیلی ندارد دولت رأساً برود کارخانه و مسکن بسازد، نفت صادر کند یا خط تولید فلان محصول را راه بیندازد. به همه ما ثابت شده که دولت نه تنها نمی‌تواند به خوبی از پس پروژه‌های توسعه بربیاد بلکه خیلی گران هم توسعه می‌دهد. مسکنی که بخش خصوصی بسازد A تومان تمام می‌شود اما ساخت مسکن توسط دولت ۵A آب میخورد و در نهایت هم می‌شود مسکن مهری که هیچ کس از آن راضی نیست.
او با اشاره به این نکته که دخالت‌های دولت مثل یک سم فضای کسب و کار را آلوده می‌کند، ادامه داد : اما متاسفانه این مفاهیم منسوخ چنان در ذهن مسئولان و مردم نهادینه شده که انگار دولت حلال همه مشکلات است، در حالی که اساساً مشکل اقتصاد ما وجود همین تفکرات در بین جامعه و بویژه مسئولان است، حتی بخشی از لایه‌های بخش خصوصی ما هم گاه درگیر این تفکرات هستند.
رییس کمیسیون توسعه پایدار اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه حدود ۸۵ درصد اقتصاد کشور در اختیار بخش دولتی و شبه دولتی است، ادامه داد : ما از دولت هیولایی بسیار عظیم درست کرده ایم که در تمام ارکان کشور ریشه دوانده است. این مبحث «دولت باید» که در تمام امور ما حضور پر رنگ دارد منجر به بزرگ شدن دولت می‌شود. هر بار که از عبارت «دولت باید» استفاده می‌شود یک نهاد به تعداد ارگان‌های دولتی اضافه می‌شود و فضای کسب و کار یک پله به عقب برمی‌گردد.
شکرخدایی که معتقد است دیر یا زود تحریم‌های نفتی علیه ایران برداشته می‌شود، گفت:امیدواریم بعد از برداشته شدن تحریم‌ها، پول نفت مجددا وارد بوجه نشده و در صندوق ذخیره ارزی پس انداز و صرف کارهای توسعه ای شود.
نظر شما