فرش دستباف کرمان چشم انتظار روزهای اوج/ ایجاد بستر لازم برای جهش صادراتی

بازار- گروه استان ها؛ شهرت قالی کرمان به اندازه ای است که رد پای آن را در ضرب المثل ها هم می توان یافت و وقتی می خواهند کیفیت بالای چیزی را بیان کنند از ضرب المثل «مثل قالی کرمان می ماند هر چقدر بیشتر پا بخورد زیباتر می شود» استفاده می کنند. حتی مارکوپولو در سفرنامه خود از قالی کرمان یاد کرده و از نقش و نگار و هارمونی طرح های فرش دستباف کرمان سخن گفته است.

اما سالهاست که مشکلات بر سر راه این صنعت باعث شده فرش کرمان کم کم با روزگار اوج خود فاصله بگیرد و دارهای قالی که روزگاری نگهبان هنر دست قالیبافان بودند رفته رفته کمتر و کمتر شوند.

نبود بازاریابی مناسب، تحریم ها، کپی برداری کشورهای همسایه از طرح قالی کرمان، بیمه قالیبافان تنها بخشی از مشکلاتی است که از سوی فعالان این عرصه مطرح می شود. امروز دیگر قالی کرمان نقش موثری که در ارزآوری در گذشته داشت را ندارد و پسته، خرما و مس از آن پیشی گرفته اند.

طرح های بی بدیل قالی دستباف کرمان توسط کشورهایی نظیر چین، پاکستان و هند به طرز ناشیانه ای کپی برداری شده و عرضه قالی هایی با کیفیت و قیمت به مراتب ارزان تر از قالی کرمان اما با نام قالی ایرانی باعث شده است که این هنر اصیل و دیرینه کرمانی که قدمت آن به قبل از دوران صفویه می رسد ضربه ای سهمناک متحمل شود. تحریم ها هم مزید بر علت شده است اما مسئولان معتقدند با وجود تمامی مشکلات موجود صادرات در حال انجام است و تلاش برای بهبود اوضاع فرش کرمان ادامه دارد.

نماینده مردم کرمان و راور هم کاهش ارزش پول ملی را فرصتی برای صادرات کالاهای داخلی مانند فرش می داند و معتقد است باید از این شرایط برای افزایش میزان صادرات بهره برد.

یکی دیگر از مشکلات بر سر راه صادرات فرش کرمان نبود واحدهای پرداخت و شستشو در استانی که است نامش با فرش گره خورده است؛ اما نبود این واحدها کار صادرات از استان را دشوار کرده و فعالان این عرصه مجبور می کند فرش ها را برای انجام این مرحله مهم به تهران ارسال کرده و سپس صادرات هم از همانجا انجام شود.

واحدهای پرداخت و شستشو حلقه مفقوده صادرات فرش از کرمان

معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت صمت شمال استان کرمان به بازار گفت: در کرمان واحد پرداخت و شستشو نداریم و بسیاری از فرش های ما از سمت شیراز یا استان کرمان به تهران ارسال شده و در نتیجه صادرات از تهران انجام می شود.

خواجویی عنوان کرد: در حال حاضر به دنبال آن هستیم که واحدهای پرداخت و شستشو را در کرمان مستقر کنیم تا صادرات فرش از گمرکات استان کرمان انجام شود.

وی با تایید این مساله صادرات فرش کرمان از سایر استان ها به اقتصاد ضربه می زد، افزود: هماهنگی ها در زمینه راه اندازی این واحدها انجام شده است.

خواجویی با اشاره به ثبت جهانی گلیم شریکی پیچ سیرجان و دارستان سیرجان به عنوان دهکده فرش جهانی افزود: این امر تاثیر بسزایی در میزان تقاضا دارد و بعد از ثبت جهانی به جرات می توان گفت که ۳۰ درصد افزایش تقاضا در داخل و خارج ایجاد شد.

سهم ۱۰ درصدی کرمان در صادرات فرش کشور

وی با بیان اینکه ۱۰ درصد صادرات فرش کشور مربوط به استان کرمان است، افزود: درست است که با تحریم مواجه هستیم اما می توانیم با دور زدن تحریم ها کارمان را به خوبی انجام دهیم.

وی با بیان این مطلب که به هیچ عنوان به محدودیت هایی که دشمنان ایجاد می کنند اعتقاد نداریم، افزود: وظیفه ما این است که کار را تسهیل کنیم؛ بر این اساس کار صادرات در هر شرایطی انجام می شود. درست است که دشمنان با ایجاد مانع کار را سخت می کنند اما ما کار خودمان را انجام می دهیم.

خواجویی گفت: مواد اولیه فرش در استان کرمان دارای بالاترین کیفیت است و به میزان کافی وجود دارد. به عنوان مثال پشم سیرجان از کیفیت بالایی برخوردار است که افزایش نرخ ارز بازار خوبی در این زمینه ایجاد کرده و سایر کشورها این مواد را از ما خریداری می کنند.

وی با افزود: استفاده برخی کشورها از نقش فرش ایرانی و کرمانی و استفاده از مواد اولیه بسیار نامرغوب و در نتیجه عرضه فرش با کیفیت و قیمت پایین در بازار از جمله عواملی است که تاثیر منفی بر صنعت فرش می گذارد. خریداران آگاه فرش دستباف به دنبال رنگ طبیعی و مواد اولیه مناسب هستند و می توانند فرش اصیل را از فرش غیر اصیل تشخیص دهند.

تحریم ها سهم ۳۵ درصدی آمریکا از صادرات فرش ایران را حذف کرد

رئیس اداره فرش دستباف سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمان هم  در گفتگو با بازار ۱۰ درصد صادرات فرش کشور را مربوط به استان کرمان دانست و اظهار کرد: میزان صادرات فرش در سال گذشته حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیون دلار بود و فرش دستباف کرمان به ۱۲ کشور مانند آمریکا، کانادا، ایتالیا و کشورهای عربی از جمله امارات صادر می شد.

روح الله اسلامی با اشاره به اینکه آمریکا ۳۵ درصد فرش ما را در گذشته مستقیم وارد می کرد، افزود: اکنون به دلیل تحریم ها این میزان به صورت یکجا کم شده است اما با روش هایی در صدد جبران این مساله هستیم.

وی ادامه داد: اختلاف نرخ ارز بین ایران و کشورهای دیگر باعث رونق فرش کرمان شده و قیمت فرش ۳۰ تا ۴۰ درصد بالا رفته است. ما هم با بکارگیری روش های خاص تحریم ها را دور زده و کار صادرات فرش کرمان همچنان ادامه دارد.

اسلامی در خصوص مواد اولیه فرش گفت: نخ و ابریشم مورد نیاز از سایر کشورها وارد می شود البته ابریشم در استان ما کم مصرف می شود و مابقی مواد اولیه از داخل استان و کشور تامین می شود.

وی گفت: در داخل کشور اقبال مردم به مبل و تابلو فرش زیاد است اما برای صادرات فرش بیشتر خریداری می شود.

فرش دستباف کرمان نیازمند برندسازی است

معاون امور اقتصادی استاندار کرمان هم در گفتگو با بازار اظهار کرد: ۲۰۰ هزار نفر قالیباف در استان کرمان مشغول فعالیت هستند و برای آموزش قالیبافان افراد اعتباری برابر یک میلیارد تومان اختصاص یافته است.

محمد علی دهقانی ادامه داد: باید نظام مهندسی برای قالی راه اندازی شود تا از این طریق از ابتدای کار نظارت جدی بر آن اعمال شود.

وی با اشاره به اینکه رونق صنعت فرش باعث ایجاد اشتغال پایدار می شود، گفت: باید برای قالی دستباف کرمان برند تعریف شود.

مزیت های اقتصادی که کاهش ارزش پول ملی ایجاد کرد

نماینده مردم کرمان و راور هم به بازار گفت: در کنار آثار منفی و تورمی که شوک ارزی برای کشور به همراه داشت اما این مساله در برخی حوزه ها مزیت های اقتصادی ایجاد کرد به گونه ای کاهش ارزش پول ملی می تواند باعث رونق صادرات محصولات داخلی شود.

محمدرضا پورابراهیمی ادامه داد: شرایط برای جهش بزرگ فرش در حوزه صادرات فراهم است و باید از این فرصت استفاده کنیم.

در کنار آثار منفی و تورمی که شوک ارزی برای کشور به همراه داشت اما این مساله در برخی حوزه ها مزیت های اقتصادی ایجاد کرد به گونه ای کاهش ارزش پول ملی می تواند باعث رونق صادرات محصولات داخلی شودپورابراهیمی با اشاره به اینکه با تکیه به ظرفیت های فرش کرمان می توان درآمدزایی خوبی برای کشور و استان ایجاد کرد، عنوان کرد: در حال حاضر شاهد توسعه کمی صنعت فرش هستیم، باید در زمینه توسعه کیفی هم به صورت جدی ورود کنیم.

وی بر لزوم عرضه فرش در بورس کالا تاکید کرد و افزود: امکان عرضه فرش در بازار فرعی بورس وجود دارد و باید در این زمینه اقدام جدی انجام شود.

پورابراهیمی خواستار حمایت جدی مرکز ملی فرش از قالی دستباف کرمان شد و افزود: در حال حاضر از دو میلیون نفری که در صنعت قالیبافی فعالیت می کنند ۲۰۰ هزار نفر در استان کرمان هستند و باید برای افزایش تعداد قالیبافان تحت پوشش بیمه اقدام جدی شود.

فرشته دستپاک رئیس مرکز ملی فرش ایران هم چندی پیش در سفر به استان کرمان گفت: قالیبافان می‌توانند از این پس تحت پوشش بیمه عشایری و روستایی قرار گیرند و در بحث درمان هم تحت پوشش بیمه سلامت باشند.

کاهش تقاضای فرش در دنیا، عدم سلیقه‌یابی و استفاده از نقشه‌های قدیمی از جمله مواردی است که می تواند در صادرات فرش تاثیر منفی بگذارد.

افزایش سهمیه بیمه قالیبافان، ثبت آواها و نقشه خوانی فرش کرمان و برندسازی از جمله مواردی است که باید مورد توجه ویژه مسئولان قرار گیرد.

همچنین باید با حمایت از تولیدکنندگان، تولید فرش های دستباف با کیفیت، شرکت در نمایشگاه های بین المللی و شناسایی بازارهای هدف بار دیگر فرش کرمان را به عنوان یکی از بازوهای پرتوان صادرات غیرنفتی به روزهای پررونقش بازگردانیم.