بازار؛ گروه استانها: سال‌ها است که موضوع رفع قاچاق کالا و ارز در کشورمان مطرح می‌شود آن هم مقوله‌ای که ۲۷ دستگاه بعلاوه مجلس، قوه قضائیه و نیروی انتظامی و همچنین ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز در آن دخیل هستند، پدیده‌ای شوم که سالانه میلیون ها دلار به اقتصاد کشور ضربه می زند و توان کار را از تولیدکننده داخلی گرفته است.
بزرگ بودن بیش از اندازه دولت یکی از مسائلی است که سبب شده تا مبارزه با قاچاق هم پیچیدگی‌هایی را داشته باشد و حتی بدتر از آن عزمی برای مقابله با این پدیده که تولیدکننده داخلی را متضرر می‌سازد، وجود نداشته باشد. مسئولان در یک دهه اخیر دست کم، بارها و بارها درباره مقابله با این پدیده صحبت کرده‌اند اما علی رغم عزم حاکمیت، دولت‌ها نتوانسته‌اند در این زمینه موفق عمل کنند.
عمده موضوع مقابله با قاچاق کالا و ارز در واقع برخورد با لنج‌ها و خودروهای مرزنشینان است که برای ارتزاق شأن مانند کولبران فعالیت دارند اما آیا با دانه درشت‌ها و کسانی که در رأس کار بوده اند و ترک فعل‌هایشان همیشه نگذاشت تا قاچاق کالا و ارز به صورت جدی برچیده شود نیز مبارزه شده است؟
سوال اساسی دیگر این است که آیا واقعاً آن‌طور که اعلام می‌شود قاچاق کالا و ارز یک میلیون شغل را از جوانان کشورمان دریغ کرده؟ و توانسته تا این حد به اقتصاد کشورمان لطمه بزند؟ سید حسن حسینی شاهرودی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس دهم و همچنین دبیرکل انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی کشور در این باره به پرسش‌های خبرنگار بازار، پاسخ می‌دهد:
* نهاد مبارزه کننده با قاچاق کالا بالاخره کجا است؟
این امر محصور به یک دستگاه و یک کالای خاص نیست بلکه معلول تعامل پیچیده در زمینه‌های مدیریتی، حقوقی و … است که باید همه آنها را دید لذا به تنهایی نمی‌توان گفت که ناجا، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و یا دیگر ارگان‌ها به تنهایی مقصر هستند اما برای اصلاح آن راهکارهای مختلفی وجود دارد که برای مثال می‌توان به اصلاحیه قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز اشاره کرد که شهریورماه ۹۸ مصوب شد اما هنوز از فیلترهای مجلس عبور نکرده است.
* چرا تاکنون کاری نشده است؟
این اصلاحیه قانون توسط مجلس دهم مصوب شد و به شورای نگهبان رفت و سه بار ایراداتی به طرح گرفته شد و مجدداً به مجلس بازگشت تا در نهایت ایرادات برطرف شد اما یکسال و نیم از مجلس یازدهم گذشته و هنوز این طرح ابلاغ نمی‌شود در حالی که اولویت اساسی بود. یکی از مسائل در زمینه قاچاق، قانون قدیمی بود که مشکل داشت و البته باید دید در نهایت تکلیف این قانون چه می‌شود.
امروز ما می‌پرسیم که رئیس جمهور در دولت یازدهم و دوازدهم آیا یک بار ستاد قاچاق را تشکیل و یک مصوبه را اجرا کرد؟ که بیان می‌شود زور دولت به وزیر و استانداران و … نرسیده است؟ دولت تنها توانست زور خود را بر لنج‌ها و مرز دارها و کولبرها تحمیل کند
روی دیگر این سکه اما دولت است، امروز ما می‌پرسیم که رئیس جمهور در دولت یازدهم و دوازدهم آیا یک بار ستاد قاچاق را تشکیل و یک مصوبه را اجرا کرد؟ که بیان می‌شود زور دولت به وزیر و استانداران و … نرسیده است؟ دولت تنها توانست زور خود را بر لنج‌ها و مرز دارها و کولبرها تحمیل کند.
در چهار سال مجلس دهم چالش‌های بسیاری در خصوص ستاد قاچاق کالا و ارز وجود داشت و جلسات متعددی گذاشته شد اما بحث این است که اصلاً اراده‌ای تا امروز نبوده تا بتوانیم جلوی قاچاق ارز و کالا را بگیریم. به تازگی رئیس جمهور اعلام کرده که من در این زمینه مبادرت به اقدام عاجل خواهم کرد ما منتظر هستیم که بالاخره حکومت وارد عمل شود چرا که حاکمیت اراده کافی و عزم داشته اما باید از دولت هم گامی مثبت دیده شود. رهبر معظم انقلاب اسلامی در سیاست‌های ابلاغی اقتصادی ۴۰ بار از تولید داخل و ۲۳ بار در خصوص قاچاق سخن گفتند پس حاکمیت می‌خواهد اما دولت نخواسته است.
* بالاخره چه کسی باید کار را در دست بگیرد؟
تولیدکننده که نمی‌تواند با قاچاق مبارزه کند امروز ۲۷ دستگاه هستند که باید دور یک میز نشسته و به ریاست رئیس جمهور به مقوله قاچاق کالا و ارز بپردازند تا این اتفاق رخ نداده نمی‌توانیم بگوییم که با قاچاق مبارزه شده است در نتیجه ما معتقد هستیم که مسائلی مانند شوتی ها و ته لنجی ها و … بهانه‌هایی بیش نیستند در نتیجه باید به مسائل بالادست پرداخت.
کمیسیون اقتصادی در سال ۹۸ به یکی از بنادر جنوبی کشور سفری داشت در آن سفر لنجی مملو از کالای خارجی از عربستان سعودی که با ایران ارتباطی ندارد، دیده شد آن هم در گمرکی که فقط مسئولیت صادرات داشته و نه مسئولیت واردات؛ در نتیجه باید پرسید آیا تولیدکننده داخلی باید جلوی این کار را بگیرد؟
* ستاد در این بین چه نقشی دارد؟
ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز واقعاً تشریفاتی شده چرا که اختیارات به آن از سوی رئیس جمهور تفویض نشده است و در نتیجه رئیس ستاد نمی‌تواند به ۲۷ دستگاه مرتبط تحکم کند که چه کاری را صورت دهند تا جلوی قاچاق گرفته شود و از سوی دیگر بعضاً نه تنها اراده‌ای هم برای مقابله با قاچاق نبوده که گاهی اختیار هم در این زمینه دیده شده چرا که عرضه ما در کشور با مشکل روبرو بوده است.
اگر بپذیریم که در این سال‌های اخیر طبق آمارها ۲۲ میلیارد دلار کالای قاچاق به کشور وارد شده، یک میلیون فرصت شغلی از کشورمان گرفته شده که میزان قابل توجهی از جوانان ایرانی را شامل می‌شود
۳۰ درصد لوازم خانگی کشور قاچاق است که ارزش آن تقریباً دو میلیارد دلار برآورد می‌شود البته به صورت رسمی این میزان یک و نیم میلیارد دلار و غیر رسمی چهار و نیم میلیارد دلار نیز عنوان شده است اما به صورت رسمی از منابعی مانند ترید مپ می‌توان آن را نزدیک به دو میلیارد دلار عنوان کرد.
* و این مهم چه ضربه‌ای را به اقتصاد زده است؟
وقتی یک سوم کالای بازار قاچاق باشد، قطعاً تولیدکننده ضررخواهد دید چرا که انبارهای ما مملو از اجناس تولیدی داخل کشور است آن هم کالاهایی که کیفیت خیلی خوبی دارند. از سوی دیگر ۱۰۰ هزار شغل را در این صنعت در سطح کشور از دست رفته است از سوی دیگر اگر بپذیریم که در این سال‌های اخیر طبق آمارها ۲۲ میلیارد دلار کالای قاچاق به کشور وارد شده، یک میلیون فرصت شغلی از کشورمان گرفته شده که میزان قابل توجهی از جوانان ایرانی را شامل می‌شود.
* در خصوص تولید داخل بگویید
در سال ۹۷ سران قوا تصمیم گرفتند که واردات کالای ساخت شده در کشور ممنوع شود زیرا تحریم بودیم و کمبود ارز و … وجود داشت در نتیجه برندهای خارجی از کشورمان رفتند حال آنکه ۷۰ درصد از حجم بازار ما در اختیار این شرکت‌ها بود در نتیجه به یکباره با یک مشکل عظیم برخوردیم در نتیجه رانت و دلالی و فساد و… پیش آمد.
این فرصت برای تولیدکنندگان پدید آمد تا با عزم جهادی تولید را از هشت میلیون قطعه در سال ۹۸ به ۱۵ میلیون قطعه رساندند اما هنوز تا سقف ۲۰ میلیون که سقف نیاز کشور است فرصت باقی است که البته فعلاً این میزان توسط قاچاق تامین می‌شود اگر ما ساز و کار لازم را برای مقابله با قاچاق را داشته باشیم تولیدکننده می‌تواند ظرفیت نیاز کشور را تامین کند لذا امیدواریم در این دولت شاهد رقم خوردن اتفاقات خوبی باشیم.
نظر شما