طاهر خیری*؛ بازار: کشاورزی کشور و به تبع آن کشاورزی آذربایجان شرقی نیز نیاز مبرم دارد تا به سمت کشاورزی دانش محور حرکت نماید. محدویت منابع خاکی و آبی و ضرورت تولید بیشتر از زمین های زراعی محدود و تامین نیاز غذایی رو به رشد استان این نیاز را طی سال های اخیر به صورت ملموس قابل مشاهده کرده است.
کشاورزی استان ظرفیت های فراوانی از جمله نیروی انسانی متخصص و تحصیل کرده کشاورزی و زمین های حاصل خیز دارد که اگر از این ظرفیت ها به درستی و هدفمند استفاده شود می توان به سمت توسعه کشاورزی دانش محور گام برداشت.
اکنون حدود ۵۰ درصد از فارغ التحصیلان رشته کشاورزی یعنی ۱۳ هزار نفر در استان بیکار هستند که با به کارگیری این نیروی انسانی در بخش کشاورزی هم معضل بیکاری آنان حل می شود و هم با تولید بیشتر محصولات، خودکفایی کشاورزی در آذربایجان شرقی اتفاق می افتد.
آذربایجان شرقی دارای یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی است که از این میزان ۸۰۰ هزار هکتار بصورت دیم و ۳۰۰ هزار هکتار به طور آبی کشت می شوند که ۱۰۵ هزار هکتار آن مربوط به باغات بوده و مابقی در حوزه زراعت قرار دارد.
اگر تلاش شود کشت اراضی کشاورزی به صورت آبی باشد مهمترین قدم برای کشاورزی دانش محور برداشته شده است. می طلبد که مسئولان ذی ربط در استان با تدوین نقشه راه آینده کشاورزی و هدف گذاری در این زمینه عزم شان را برای داشتن کشاوری دانش محور جزم کنند.
در همین حال علیرغم پیشتازی آذربایجان شرقی در تولید اغلب محصولات کشاورزی، سهم صادرات محصولات کشاورزی استان طی چندین سال گذشته برابر ۴.۵ درصد از کل صادرات بخش کشاورزی کشور بوده است. به طوریکه میزان صادرات کشاورزی استان در سال گذشته بالغ بر ۲۸۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود.
این حجم از صادرات به هیچ وجه تناسبی با میزات تولید محصولات کشاورزی در استان ندارد و به نظر می رسد در صادرات این محصولات به بازار های هدف به خصوص بازار کشورهای همسایه اقدام اساسی صورت گیرد. صادرات محصولات هم باید در راستای کشاورزی دانش محور باشد. یعنی کشت به صورت آبی و مکانیزه انجام شود و از همه مهمتر محصول تولید شده مطابق با استاندارد های بین المللی بسته بندی گردد.
بازارهای هدف صادرات محصولات کشاورزی استان به بیش از ۴۵ کشور جهان از جمله کشورهای عراق، افغانستان، پاکستان، روسیه، هند، ترکیه، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان و امارات متحده عربی را شامل می شود. بازارهایی مهم و با ارزش که اگر تولیدات کشاورزی در استان به سمت دانش محوری حرکت کند می تواند سکوی پرتابی به بازارهای دیگر باشد.
ایجاد کشت و صنعت های کوچک در آذربایجان شرقی راهکار دیگر برای داشتن کشاورزی دانش محور است. همانطور که عنوان شد زمین و نیروی انسانی متخصص در استان وجود دارد و با به کارگیری این ابزارها می توان بهتر و سریعتر به هدف کشاورزی دانش محور دست یافت. به شرطی که تسهیلات قرض الحسنه اشتغال به افراد متخصص این حوزه پرداخت و از این کارافرینان حمایت شود.
با ایجاد کشت و صنعت های کوچک در جای جای استان فرایند کسب و کار رونق می گرد و جوانان تحصیل کرده رشته کشاورزی انگیزه پیدا می کنند و وارد این عرصه می شوند. از طرف دیگر در کشت و صنعت های کوچک با کشت محصولات متنوع نیاز بازار داخل استان تامین و حتی صادر می شود.
*روزنامه نگار
نظر شما