فاطمه بختیازی*؛ بازار: مدیریت هر شهر و استانی و حرکت در مسیر پیشرفت و توسعه فرازمندانه، مدیرانی با بورد مطالعاتی بالا و آگاهمند به مسائل جغرافیایی، تاریخی، اجتماعی، مردم شناسی، اقتصادی و فرهنگی می طلبد تا با اشراف بر این اطلاعات و با اتخاذ سیاست های مدیریتی کلان بتوانند استان را بر ریل توسعه و پیشرفت در زمینه های مختلف سوق دهند.
مدیرانی از جنس دغدغه مندی که با تلاش و پشتکار بتوانند چهره شهررا از لوس وجود رکود و رخوت پاک و مبرا سازند که این مهم تا به امروز در شهر و استان همدان اتفاق نیفتاده است و همیشه شهر از وجود مدیرانی که بتوانند توانمندی های استان را سرو سامان بخشند محروم و این ظرفیت ها همچنان مورد غفلت واقع شده است.
متاسفانه طی دهه های اخیر با ندانم کاری مسئولان ظلم و اجحافی بر مردم سرزمین همدانا روا شده که در بیشتر موارد قابل جبران نیست؛ تنها یک نمونه آن وضعیت منابع طبیعی است که وسعت بسیاری از آن را با انگیزه های مختلف سیاسی از دست داده است.
اگر بخواهیم از مجاری دیگر به مبحث رکود و عقب ماندگی همدان از پیشرفت و توسعه بپردازیم باید به عقب برگردیم یعنی به زمان هخامنشیان، زمانی که صنعت طلاسازی در پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین رونق داشت که این مهم از لوح های زرینی که توسط هنرمندان همدانی بر تخت جمشید حک شده قابل درک است.
حکایت صنعت طلاسازی از این قرار است که در دوره هخامنشیان قوم تاجر پیشه یهود در همدان ساکن می شوند و در این شهر به تجارت طلا سازی می پردازند تا آنجا که نخستین بانکداران دنیا همین یهودیان بودند که مهمترین شعبات بانک را در خطه همدان تاسیس کردند.
همدان در دوره سلوکیان هم حائز رتبه های توسعه اقتصادی بوده است؛ در آن زمان داریوش سوم پس از پیروزی در جنگ با اسکندر مقدونی طلاهای به غنیمت رفته از جنگ را از همدان به مناطق دیگر منتقل می کرد و به نوعی در این دوره هم تجارت طلا رونق داشت.
وضعیت اقتصادی همدان با رونق جاده ابریشم بسیار مناسب بود و از همدان ابریشم به سراسر دنیا صادر می شده
اگر از دوره اشکانیان هم یاد کنیم وضعیت اقتصادی همدان با رونق جاده ابریشم بسیار مناسب بود و از همدان ابریشم به سراسر دنیا صادر می شده هرچند اطلاعات وسیعی در مورد توسعه اقتصادی همدان در دوره اشکانیان در دست نیست اما نشانه هایی به دلیل موقعیت جغرافیایی این خطه در آن دوره در دست است.
همچنین به دلیل استعداد خوبی که همدان در حوزه کشاورزی دارد در دوران باستان بیشترین فعالیت اقتصادی در همدان کشاورزی بوده که در آن دوره براساس اطلاعات موثقی که در دست است کشت و کار انجام می شده و حتی از روی نشانه های موثق می توان فهمید که در شهرستان نهاوند زعفران نیز کشت می شده است.
یکی دیگر از فعالیت های پر سود همدان در دوره مادها پرورش اسب بوده که در دوره سلجوقیان گام های توسعه اقتصاد همدان فراتر می رود و به دلیل اینکه در آن زمان همدان پایتخت سلجوقیان عراق عجم بوده تجارت در این شهر به شدت رواج پیدا می کند.
طی اسناد منتشره در همه جا از همدان به عنوان مردمانی مهمان نواز و شهری دارای آب و هوای دبش کوهستانی که در تمام دنیای اسلام مانند این شهر نیست یاد شده و همچنین در اسناد موجود ذکر شده که در دوره اسلام یک کاروانسرای تجاری به قیمت یک میلیون در هم در همدان معامله شده که این معامله حکایت از وجود رونق تجارت در خطه همدان دارد.
مع ذالک کاروانسراهای متعدد که در همدان پس ازاسلام وجود داشته نیز نشان قاطعی بر رونق اقتصادی شهر دارد که این وضعیت پر رونق اقتصاد شهر همدان تا دوره مغولان هم ادامه داشته است.
باید یادآوری کرد که همچنین در دوره صفویه کارگاه های پارچه بافی رونق داشته و در این میان روابط خوب شاه عباس با اروپا سبب شده همدان پیش از پیش مورد توجه قرارگیرد که گواه این موضوع وجود چند کارگاه ابریشم بافی است که در اسناد تاریخی موجود است ضمن اینکه در این دوره از تاریخ ایران، فرشبافی در همدان رونق داشته آنچنان که وقتی شاه سلیمان به همدان سفر می کند به همدانی ها سفارش بافت فرشی برای مسجد ملک عثمانی می دهد که بسیار مورد پسند عثمانی ها قرار می گیرد.
تمام رویاهای اقتصاد ایران با رونق گرفتن فروش نفت بر باد فنا می رود و کشور به فروش نفت وابسته می شود
اما تمام رویاهای اقتصاد ایران با رونق گرفتن فروش نفت که از زمان پهلوی ملعون آغاز شده بر باد فنا می رود و کشور به فروش نفت وابسته می شود و تمام مشاغلی که در طول دوره های مختلف به خصوص در همدان شکل گرفته مورد غفلت قرار می گیرد و مسیر اقتصادی همدان از ریل توسعه منحرف شده و از شکوفایی استعدادهای درونی و طبیعی باز می ماند و آرام آرام این روند با آمد و شد مدیران نابلد به صورت فزاینده ادامه می یابد تا آنجا که همدان امروز نتواند جوابگوی اشتغال جوانان مستعدش باشد.
لازم به گفتن نیست که اوضاع کنونی به نحوی است که بیشتر جوانان مجبور به مهاجرت به شهرهای دیگر می شوند و در حالی حسرت دیدار خانواده و زندگی در شهر و دیار شان بر دل آنها سنگینی می کند که برای کسب درامد مجبور به تحمل شرابط هستند.
تاریخ گواه و شاهدیست بی ادعا و بی‌طرف که ظرفیت ها و پتانسیل های بالقوه و بالفعل اقتصادی بسیاری در همدان وجود داشته و وجود دارد که با بی درایتی نابود شده یا در شرف نابودیست و براستی که پیله های پیشرفت بر دورتا دور همدان تنیده اما همچنان از مسیر پروانه شدن باز ایستاده است.
* فعال رسانه ای
نظر شما