بازار؛ گروه استانها: همدان از استان‌های مطرح در بخش کشاورزی محسوب می‌شود و تولید سالانه رقمی حدود ۴.۵ میلیون تن محصول کشاورزی در شهرستان‌های این استان گویای آن است که در تولید برخی محصولات حرف برای گفتن دارد.
آنچه مهم است اینکه در این مسیر صنایع تبدیلی می‌تواند شاهراهی برای ورود محصولات باغی و زراعی به چرخه صادرات باشد حال آنکه آنطور که باید به این موضوع توجه نشده است.
همان طور که بارها عنوان شده استان همدان با ۱.۲ درصد وسعت و ۲.۴ درصد جمعیت کشور، ۴.۴ درصد تولیدات بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده تا آنجا که از مجموع ۱.۹۵ میلیون هکتار وسعت استان همدان ۹۰۷ هزار هکتار وسعت منابع طبیعی، ۷۰۸.۵ هزار هکتار سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی و ۲۶۹ هزار هکتار سطح اراضی آیش است.
بخش کشاورزی استان همدان با ۱۱۵ هزار بهره‌بردار و با توان تولید پنج میلیون تُن انواع محصولات کشاورزی ۲۶ درصد از اشتغال مستقیم و ۲۴.۳ درصد از ارزش‌افزوده استان و ۳.۷ درصد از ارزش‌افزوده بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده ضمن اینکه از مجموع ۷۰۸.۵ هزار هکتار سطح زیرکشت استان همدان ۶۳۵ هزار هکتار سطح زیرکشت اراضی زراعی و ۷۳.۶ هزار هکتار سطح زیرکشت باغی است.
باوجود این ظرفیت ها استان همدان همچنان در زمینه بسته بندی، فرآوری، صنایع تبدیلی و تکمیلی و به تناسب آن ورود به بحث گردشگری روستایی و کشاورزی نتوانسته به خوبی وارد عرصه شود.
حال با این وضعیت برآن شدیم تا گفت‌وگویی با مریم نراقی؛ تولیدکننده گیاهان دارویی در شهرستان ملایر استان همدان و خسرو طالبی‌رحیق؛ صادرکننده محصولات کشاورزی، عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی همدان و اتاق ایران، رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات استان همدان در اتاق بازرگانی و رئیس انجمن ملی سیب‌زمینی ایران ترتیب داشته و وضعیت حمایت ها و پیش روی تولید، فروش و صادرات محصولات تولیدی این افراد را در سال «تولید، پشتیبانی ها، مانع زدایی ها» جویا شویم که در ادامه متن این صحبت ها را می خوانید:
به زمین نیاز دارم
مریم نراقی که در سال ۹۸ وارد عرصه نوغانداری شده است، در گفتگو با خبرنگار بازار عنوان کرد: چند سال پیش در عرصه نوغانداری وارد کار شدم اما شکست خوردم چراکه در این عرصه حمایتی نشدم و با ضرر هفت میلیون تومانی در سال ۹۸ تصمیم گرفتم که وارد حوزه دیگری شوم.
مجبورم روی زمین دیگران کار کنم و آنها هم زمانی که فنون را از من یاد می گیرند دیگر نیازی به من ندارند و خودشان کار را پیش می برند
وی با بیان اینکه هم اکنون عطاری دارم و کشت گیاهان دارویی را در ملایر انجام می دهم، اظهار کرد: متاسفانه از آنجا که زمین ندارم با مشکلاتی روبرو هستم به نوعی که مجبورم روی زمین دیگران کار کنم، آنها هم زمانی که فنون را از من یاد می گیرند، دیگر نیازی به من ندارند و خودشان کار را پیش می برند.
این فعال در عرصه گیاهان دارویی در شهرستان ملایر با تاکید بر اینکه هم اکنون به یک هکتار زمین برای کشت دیم گیاهان دارویی نیاز دادم، اظهار کرد: اما زمین به من کارآفرین نمی دهند و کارم حمایت نمی شود.
نراقی ادامه داد: با داشتن یک هکتار زمین می توانم برای پنج نفر اشتغال پایدار ایجاد کنم و دوست دارم برای بانوان اشتغال زایی کنم.
وی با بیان اینکه، هم اکنون چند سالی است که در حوزه کشت دیم زیره فعالیت دارم، اظهار کرد: این روند به صورت شراکتی با کشاورزان انجام می شود و در نهایت، چون زمین از آنها است ما را کنار می زنند.
حمایت ها در حد تشویق بود! آن هم تشویق زبانی!
این بانوی کارآفرین با تصریح بر اینکه هیچ حمایتی از ما تا کنون نشده است و تنها حمایتی که بوده در حد تشویق و آن هم تشویق زبانی بوده است، عنوان کرد: برای برداشت زیره های دیم ۱۵ نفر از بانوان را به کار می گیرم، اما برای فرآوری و بسته بندی این گیاه دارویی مشکل دارم.
نراقی یادآور شد: در صورت حمایت می توانم مکانی را به این فرایند اختصاص دهم و در عرصه فراوری و بسته بندی گیاهان دارویی وارد کار شوم.
زیره ها را خشک کرده و به دلالان می فروشیم و در این عرصه سود زیادی عاید ما نمی شود
وی در خصوص وضعیت فروش گیاهان دارویی تولیدی خود به فروش آن ها به دلالان اشاره کرد و گفت: زیره ها را خشک کرده و به دلالان می فروشیم و در این عرصه سود زیادی عاید ما نمی شود.
این بانوی ملایری مطرح کرد: سرمایه ای ندارم تا بتوانم در عرصه بسته بندی و فراوری وارد کار شوم اما در صورت حمایت می توانم زمینی برای کشت بیشتر این محصول به صورت دیم فراهم کرده و اشتغال زایی داشته باشم و تولیدات مربوطه را نیز در عرصه فرآوری و بسته بندی وارد کار کنم.
می توان با حمایت از این کشت، در مسیر مدیریت مصرف آب نیز پیش رفت
نراقی با بیان اینکه میزان تولید ما در هر هکتار برابر ۳۰۰ کیلو زیره است، اظهار کرد: این روند در زمین دیم انجام می شود و زیره گیاهی کم آب بر است بدین ترتیب می توان با حمایت از این کشت، در مسیر مدیریت مصرف آب نیز پیش رفت.
این بانوی ملایری در بخش پایانی صحبت های خود با گلایه مندی عنوان کرد: حتی از سوی ارگان های دیگر به جز جهادکشاورزی هم حمایت نشده ام، عضو بسیج فعال هستم اما تاکنون از ما حمایتی برای پیش روی تولیدمان نشده است.
فرآوری ناچیز، صادرات محدود
خسرو طالبی رحیق نیز که در زمینه کشت سیب زمینی صاحب نظر است در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه این روزها در زمینه محصول سیب زمینی همدان شاهدیم که صادرات بسیار محدود و ضعیف شده است، اظهار کرد: عموم صادراتمان به کشورهای ترکمنستان، عراق، افغانستان، شوری و آذربایجان است اما اینها عمده کشورهایی هستند که خودشان در این فصل محصول سیب زمینی دارند.
این صادرکننده محصولات کشاورزی با بیان اینکه پیش بینی می شود که ۱۵ مردادماه روند صادرات سیب زمینی همدان جان بگیرد، گفت: استان همدان باید در زمینه فرآوری، بسته بندی و صنایع تبدیلی وتکمیلی برای بسیاری از محصولات باغی و کشاورزی خود قدمی بردارد.
وی در این راستا به محصول سیب زمینی اشاره کرد و افزود: متاسفانه فرآوری محصولات باغی و کشاورزی آنطور که باید و شاید در استان همدان نیست.
عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی همدان و اتاق ایران در ادامه گفتگو با تصریح بر اینکه در این راستا باید در استان فکری کرد، اظهار کرد: زمان آن رسیده تا در مسیر فرآوری و صنایع تبدیلی و تکمیلی در استان همدان قدم هایی برداشته شود.
طالبی رحیق با تصریح بر اینکه اقداماتی در این عرصه صورت گرفته اما به حد کامل نرسیده است، ادامه داد: جای فرآوری محصولات کشاورزی در استان همدان به ویژه در زمینه سیب زمینی خالی است.
رئیس انجمن ملی سیب‌زمینی ایران در ادامه صحبت های خود عنوان کرد: واحد نشاسته الوند در سال ۹۹ و اوایل ۱۴۰۰ حرکت خوبی در این عرصه داشته و سیب زمینی های مازاد را به نشاسته تبدیل می کند اما نیاز است تا واحدهای بیشتر و ورود مناسب تری در این عرصه در استان همدان شاهد باشیم.
اگرچه استاندار همدان تاکید و تلاش دارد تا این صنعت در استان راه بیفتد اما مسئولان پایین دستی سنگ اندازی هایی در این عرصه دارند
رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات استان همدان در اتاق بازرگانی با بیان اینکه اگرچه استاندار همدان تاکید و تلاش دارد تا این صنعت در استان راه بیفتد اما مسئولان پایین دستی سنگ اندازی هایی در این عرصه دارند، عنوان کرد: بنده پروژه سردخانه، سورت و بسته بندی محصولات کشاورزی داشتم و می خواستم برای محصولاتی چون سیر، سیب زمینی و پیاز همدان اقداماتی داشته باشم تا در کنار تولید، صادرات محصولات کشاورزی را نیز در پیش بگیرم اما مانع تراشی های بسیاری در این عرصه صورت گرفت.
اوایل سال جاری بود که عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی به گذر از هفت خوان رستم در ایجاد کسب و کار و کارگاه‌های تولیدی و مجوزها اشاره کرد و آن را عاملی دانست که مانع از جهش تولید در سال گذشته شده است.
محسن زنگنه با اشاره به اینکه سال ۱۴۰۰ سومین سالی است که دستور کار سیاست‌گذاران و مردم، پشتیبانی از تولید کنندگان تعیین می‌شود، گفت: امسال رهبر معظم انقلاب در تعیین شعار سال، روی نقاط ضعف و موانع تحقق شعارهای سال‌های قبل تمرکز کردند.
وی با تصریح بر اینکه دو مانع مهم بر سر راه تولید در کشور وجود دارد که نبودِ «پشتیبانی»اصلی‌ترین عامل است، افزود: پشتیبانی نشدن در زمینه بخشنامه‌ها و سیاست گذاری‌های تولید از نقاط ضعف ما است.
صحبت های فعالین عرصه کشاورزی همدان نشان از یک موضوع دارد که آن ها حمایت می خواهند نه شعار! تا بتوانند تولیدات خود را به لحاظ کمی و کیفی ارتقا داده و قدم در مسیر بازاریابی، صادرات، درآمدزایی، اشتغال زایی، فروش و غیره بردارند
اما حال با این تفاسیر و با تاکیدات مقام معظم رهبری بر مقوله های اساسی که به کشاورزی می توان آن ها را نیز پیوند خورده دانست؛ می بینیم اگرچه امسال آمیخته به شعار«تولید، پشتیبانی ها، مانع زدایی ها» است اما صحبت های فعالین عرصه کشاورزی همدان نشان از یک موضوع دارد که آن ها حمایت می خواهند نه شعار! تا بتوانند تولیدات خود را به لحاظ کمی و کیفی ارتقا داده و قدم در مسیر بازاریابی، صادرات، درآمدزایی، اشتغال زایی، فروش و غیره بردارند.
نظر شما