بازار؛ گروه استانها: پایین بودن خلاقیت، نوآوری و ضعف فناوری در بنگاه‌های اقتصادی موجب افزایش وابستگی صنعت و اقتصاد کشور به فناوری‌های خارجی شده است و این برای کشور ما که از منابع سرشار اقتصادی برخوردار است یک ضعف مهم به شمار می‌رود.
شرکت‌های دانش‌بنیان با توجه به دارا بودن ظرفیت‌هایی نظیر اقتصاد مبتنی بر دانش بومی و اتکا به توان علمی و پژوهشی داخلی از ارکان بسترساز توسعه در چارچوب اقتصاد به شمار می‌روند.
هرچند کاهش وابستگی‌های اقتصادی کشور به خارج و ضرورت افزایش بهره‌وری تولید، دغدغه عمومی جامعه و مسئولان است اما هنوز شرایط برای حضور فعال و قابل‌رقابت برای دانش‌بنیان‌ها میسر نشده است.
برای آشنایی با تلاش‌هایی که توسط شرکت‌های دانش‌بنیان در راستای خودکفایی و قطع وابستگی انجام می‌پذیرد ساعتی با حسینعلی اخلاقی امیری مدیرعامل و عضو هیئت‌مدیره شرکت دانش‌بنیان «امید پترو انرژی خاوران» هم‌صحبت شدیم.
حسینعلی اخلاقی امیری مدیرعامل و عضو هیئت‌مدیره شرکت دانش‌بنیان امید پترو انرژی خاوران دارای مدرک دکتری مهندسی نفت از نروژ بوده و از سال ۱۳۹۳ عضویت هیئت‌علمی دانشگاه فردوسی مشهد را نیز داراست.
* شرکت دانش‌بنیان خود را چه سالی تأسیس کردید؟
شرکت امید پترو انرژی خاوران در سال ۱۳۹۵ فعالیت خود را در پارک علم و فناوری خراسان رضوی آغاز کرد. در سال ۱۳۹۷ برای دستگاه «پیکنومتر گازی» موفق به کسب مجوز دانش‌بنیان از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری شدیم.
* فعالیت شما در چه زمینه‌ای است؟
فعالیت اصلی شرکت ما طراحی و تولید تجهیزات آزمایشگاهی موردنیاز مراکز پژوهشی و صنعتی است که در اغلب موارد نمونه داخلی ندارد یا نمونه داخلی دارای کیفیت مطلوب نیست. تمرکز ما در یک سال اخیر بر روی دستگاه‌های موردنیاز صنایع معدنی و فلزی بوده است.
* لطفاً چند مورد را نام ببرید
از جمله این دستگاه‌ها می‌توانم به دستگاه «پیکنومترگازی» در مدل های دستی، اتوماتیک و دارای کنترل دما نام ببرم که برای اولین بار در ایران، استفاده در اندازه گیری حجم و تخلخل پودرها و جامدات دارای شکل هندسی نامشخص طراحی و ساخته شده است.
* آیا قابلیت رقابت با نمونه های خارجی را دارد؟
بله این دستگاه قابل‌رقابت با نمونه‌های آمریکایی و اروپایی است و محصولی پرکاربرد در صنایع معدنی و فلزی، کاتالیست ها، خاک و مواد دارویی است.
البته ما دستگاه‌های دیگری هم تولید می‌کنیم مانند دستگاه «تست بلین» در مدل‌های مختلف دستی و خودکار که در اندازه‌گیری میزان نفوذپذیری هوا، نرمی و سطح مخصوص پودرها، صنایع معدنی و فلزی و هم چنین سیمان بسیار پر کاربرد است.
هم‌چنین ساخت و تولید دستگاه «ایرجت» در مدل‌های دستی و خودکار راداریم که برای اولین بار در ایران طراحی و ساخته‌شده و جهت دانه‌بندی پودرهای صنعتی، پرکاربرد در صنایع معدنی استفاده می‌شود.
هم‌چنین دستگاه «دیویس تیوب» که اندازه‌گیری اجزای مغناطیسی سنگ‌های معدنی، پرکاربرد در صنایع معدنی را بر عهده دارد و یا دستگاه سیلاب زنی مغزه (در مدل‌های پژوهشی و صنعتی) برای استفاده جهت آزمودن ازدیاد برداشت و تزریق سیالات در نمونه سنگ مخازن نفتی را به مرحله تولید رساندیم که در صنایع نفت و زمین‌شناسی کابرد دارد.از دیگر فعالیت ها و تولیدات ما باید به ساخت دستگاه تست «آشام خودبخودی» در دمای مخزن که جهت تست های ازدیاد برداشت نفت به روش آشام بر روی نمونه سنگ مخازن نفتی استفاده می شود اشاره کنم که از نمونه کارهای این شرکت دانش‌بنیان است.
* میزان سرمایه‌گذاری و ایجاد اشتغال در این شرکت دانش‌بنیان چقدر است؟
تمامی نیروهای شرکت دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به‌ویژه دانشگاه فردوسی مشهد هستند.
در حال حاضر ۱۰ نفر با تخصص‌های مهندسی مکانیک، مهندسی شیمی، مهندسی صنایع، مهندسی نفت، مهندسی پلیمر و حسابداری مشغول به فعالیت در شرکت می‌باشند. بدون شک تاکنون، پس از توفیقات الهی، روحیه تیمی و انگیزه بالای تیم مشغول در شرکت، عامل موفقیت‌های شرکت بوده است.
سرمایه‌گذاری محدود اولیه با مشارکت سهامداران شرکت انجام شد و پس‌ازآن سرمایه حاصل از پیش‌پرداخت فروش و یا فروش محصولات شرکت برای ساخت تجهیزات بعدی مورداستفاده قرار گرفت.
* تا چه میزان از حمایت‌های دولتی برخوردار بودید؟
حمایت دولت از شرکت را می‌توان در قالب خدمات پارک علم و فناوری شامل برگزاری دوره‌های آموزشی، برگزاری مشاوره‌های تخصصی، یارانه‌ها در اجاره فضای اداری و کارگاهی و نیز وام‌های صندوق نوآوری و شکوفایی و نیز حمایت از شرکت‌ها در نمایشگاه ایران خلاصه کرد.
* آیا درفروش این محصولات و صادرات آن موفق بودید؟
تاکنون تمامی محصولات ساخته‌شده شرکت در صنایع داخلی معدنی، فولاد و نفت به فروش رفته است. برخی از مشتریان ما را صنایعی ازجمله شرکت مجتمع فولاد خراسان، شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان، شرکت فولاد زرند ایرانیان، شرکت سنگ‌آهن گهر زمین، شرکت فولاد سیرجان ایرانیان، شرکت تأمین آتیه میدکو و شرکت توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه تشکیل می‌دهد.
هرچند برنامه شرکت در سه سال آینده صادرات محصولات به کشورهای همسایه هست، لیکن تاکنون صادرات نداشتیم.
* با چه مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنید؟
پیچ‌وخم‌های اداری زمان‌بر مانند مناقصه، ترک تشریفات و سایر مشکلات اداری شامل امضای قرارداد خرید محصولات شرکت از سوی مراکز و سازمان‌ها بخصوص سازمان‌های دولتی و شبه‌دولتی ازجمله موانع سد راه شرکت‌های دانش‌بنیان است.
متأسفانه عدم ثبات قیمت‌ها به‌ویژه قیمت ارز و تجهیزات خریداری‌شده در بازار یکی از مهم‌ترین مشکلات سد راه تولید در شرکت‌های دانش‌بنیان است.
* تأثیر تحریم‌ها بر روی کار شما چقدر بوده است؟
با توجه به زمینه فعالیت شرکت که ساخت تجهیزات موردنیاز صنایع است، تحریم‌ها از این حیث که باعث تأثیرات اقتصادی مانند عدم ثبات بازار ارز است تأثیر منفی داشته و از حیث قطع امید صنایع داخلی به محصولات خارجی تأثیر مثبت بر فعالیت‌های شرکت داشته است. هرچند اعتقاد ما این است، با توجه به کیفیت محصولات شرکت، خدمات پس از فروش ویژه و نیز قیمت رقابتی، حتی در صورت برداشته شدن تحریم‌های فعلی، مشتریان ما همچنان حفظ خواهند شد.
* چقدر تولیدات شما قابلیت رقابت با محصولات خارجی را دارد؟
همان‌طور که ابتدای صحبت هایم عرض کردم بسیاری از محصولات شرکت برای اولین بار در ایران طراحی و ساخته‌شده و با اذعان مشتریان صنعتی ما قابل‌رقابت با نمونه‌های آمریکایی و اروپایی است.
* خواسته شفاف شما از دولتمردان چیست؟
در شرایط تحریم، چاره‌ای برای دولت و سازمان‌های دولتی و خصوصی جز اعتماد به شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان داخلی نیست. بسیاری از شرکت‌های بزرگ و موفق داخلی در شرایط تحریم و با اعتماد دولت و صنایع در سال‌های اخیر و در سایه تحریم‌ها رشد کرده‌اند. امیدواریم روحیه اعتماد به توان داخلی و تکیه‌بر نیروی جوان و متخصص کشور به یک اصل در فکر و ذهن مدیران دولتی و صنعتی تبدیل گردد و برداشته شدن تحریم‌ها مجدداً این فضا را دستخوش تغییر ننماید. البته کیفیت عملکرد و محصولات شرکت‌های داخلی و قابلیت رقابت با رقبای خارجی اصل مهم و غیرقابل‌انکار هست که بایستی سرلوحه عملکرد شرکت‌ها قرار گیرد.
نظر شما