مسیری که می تواند جایگاه ایران را در قفقاز تقویت کند| مانع اصلی ارمنستان است؟

بازار؛ گروه بین الملل: بیانیه سه جانبه ارمنستان، جمهوری آذربایجان و روسیه که در راستای پایان جنگ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان است، گشایش کوریدور زنگزور را پیش بینی می کند که از طریق زمینی، خاک نخجوان را به بخش اصلی آذربایجان متصل می کند. در جمهوری آذربایجان، احداث خط راه آهن از هورادیز تا مرز ارمنستان آغاز شده است.

انتظار می رود که طی دو سال آینده، این خط راه آهن به طور کامل، راه اندازی شود. در نخجوان، بخش اعظم خط راه آهن راه اندازی شده و در آینده نزدیک، بخش باقیمانده احداث خواهد شد.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که کوریدور زنگزور امکانات فوق العاده ای را برای تمامی کشورهای منطقه فراهم خواهد کرد. وس مارتین، سرهنگ بازنشسته نیروی زمینی ارتش امریکا، معتقد است: «در صورتی که کوریدور نخجوان از خاک ایران عبور کند، در آنصورت، تهران نیز به اهرم های بزرگی دست می یابد و همگرایی این کشور به اقتصاد جهانی تسریع خواهد یافت».
در نتیجه جنگ قره باغ، آذربایجان سرزمین های اشغال شده توسط ارمنستان را آزاد کرد. یکی از مفاد آتش بس، گشایش مسیرهای ترانزیتی میان کشورها و از طریق این سرزمین ها بود. این هم برای ارمنستان مهم است و هم، آذربایجان.

در رابطه با ارمنستان باید گفت که طی ۳۰ سال اشغالگری، این کشور به کشوری هم مرز با آذربایجان و ترکیه تبدیل شده بود، اما اکنون، این مرزها را از دست داده است و با فرصت فراهم شده می تواند، از انزوا خارج شود.

برای باکو، این به معنای گشایش خط ترانزیتی از طریق مرز جنوبی ارمنستان با ایران است که آذربایجان را به نخجوان متصل می کند. اما، تا این اواخر، پاشینیان می گفت که هرگز، از گشایش کوریدور نخجوان حمایت نخواهد کرد.

یک خط راه آهن جایگزین می تواند، تا مرز جنوبی و از طریق ایران احداث شود که تکرار خط پیش بینی شده در توافقنامه آتش بس می باشد. چنین اقدامی، مواضع ارمنستان را در مذاکرات پیرامون روند بازسازی پس از جنگ تضعیف خواهد کرد. برقراری مسیر مستقیم اهمیت نمادینی برای آذری ها دارد و از این رو، از اهمیت ژئو استراتژیکی برخوردار است.

به خاطر سازش ناپذیری ارمنستان، همه چیز در حال تغییر است. در این رابطه، در باکو به فکر مسیر جایگزین از طریق ایران هستند. این مسیر نه فقط ارمنستان را از اقتصاد منطقه ای در جهان حذف خواهد کرد، بلکه نفوذ تهران در منطقه را نیز تحکیم خواهد بخشید.

احیای مسیرها در منطقه، کلید شکوفایی قفقاز جنوبی خواهد بود. واگذاری نقش مهم در این زیر ساخت ها به ایران، اهرم هایی را در اختیار این کشور قرار خواهد داد. اما، اگر تنها گزینه این باشد، باکو به سراغ آن خواهد رفت.