بازار؛ گروه استانها: ارزش شترمرغ صرفاً به گوشت و تخم آن نیست بلکه این پرنده بزرگ دارای محصولات فراوان و باارزشی است و هیچ دورریزی ندارد تا جایی که چربی و روغن، پوست، پر و حتی پوکه تخم آن نیز بازار خاص خود را دارد و در صنایع‌دستی، کیف، کفش و پزشکی استفاده می‌شود.
پرورش شترمرغ به دو نوع پرورش شترمرغ مولد و پرورش شترمرغ پرواری تقسیم‌بندی می‌شود که هرکدام نیاز به مجوزهای خاص خود دارد.
همان‌گونه که از نام شترمرغ مولد پیداست، این پرنده برای تولید و فروش تخم و جوجه‌کشی بهره‌برداری می‌شود و شترمرغ پرواری نیز در راستای استفاده از گوشت آن مورد پرورش قرار می‌گیرد.
اما در بیان خاصیت‌های این ماده پروتئینی نیز گفته‌شده که گوشت شترمرغ جزو گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود اما ازنظر چربی، کم‌چرب‌تر و سالم‌تر است و ازنظر سلامت بعد از گوشت ماهی رتبه دوم را داشته و ۹۰ درصد آن قابلیت هضم دارد.
گوشت شترمرغ کلسترول کمی دارد و با طبیعتی گرم دارای آهن است؛ همچنین پوست این پرنده نرم و لطیف است و مقاومت بالایی برای تولید منسوجات چرمی دارد.
همان‌طور که عنوان شد پرورش شترمرغ از کشور آفریقای جنوبی به نقاط مختلف دنیا راه‌یافته و در ایران نیز صنعتی نوپا در ایران به شمار می‌رود اما اگر با عشق و علاقه وارد این کارآفرینی شویم از گوشت، پوست، ناخن، تخم، پوکه تخم شترمرغ، روغن و حتی پرهای آن می‌توان پول‌سازی و حتی ارزآوری داشت لذا در این راستا به‌منظور آشنایی با این صنعت در مشهد مقدس با دکتر حجت ایمانی مقدم رئیس اداره بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی شهرستان مشهد به گفت‌وگو نشستیم.
* چند واحد پرورش شترمرغ در مشهد داریم؟
تعداد ۹ واحد دارای پروانه بهره‌برداری با ظرفیت ۴۹۳۰ قطعه مشغول فعالیت هستند.
* یعنی واحدهای بدون پروانه فعال هم داریم؟
بله تعداد بسیار زیادی شاید بالای ۱۰۰ واحد بدون مجوز هم مشغول به کار باشند.
* چقدر این صنعت در مشهد رشد داشته است؟
تولید و پرورش شترمرغ در شهرستان مشهد صنعت نوپایی است که در روستاهای مجاور این منطقه در حال افزایش است و این در حالی است که ترویج این صنعت می‌تواند به افزایش درآمدزایی و اشتغال کمک بسزایی کند.
* ایجاد یک واحد پرورش شترمرغ چقدر هزینه دارد و برای چند نفر ایجاد اشتغال می‌کند؟
هر مرکز تقریباً بین ۱۰ تا ۱۵ نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم ایجاد اشتغال می‌کند و برای راه‌اندازی یک سایت شترمرغ مهندسین طرح نویس باید به‌روز قیمت دهند.
* پرورش این پرنده در مقایسه با سایر پرندگان مانند مرغ چه مزیتی دارد؟
این پرنده کم می‌خورد و کم می‌نوشد و دوره پرورش شترمرغ تقریباً ۸ تا ۱۱ ماه طول می‌کشد که متوسط وزن به ۱۰۰ تا ۱۱۰کیلوگرم می‌رسد،شترمرغ در فصل بهار تخم‌گذاری می‌کند وتقریبا در سال بین ۳۰ تا ۶۰ عدد تخم می‌گذارد که وزن هر تخم تقریباً ۱/۵کیلوگرم است.
شترمرغ در میان دیگر طیور بیشترین مقاومت را در برابر بیماری و شرایط محیطی دارد به همین دلیل پرورش این پرنده می‌تواند هم به‌صورت سنتی و هم به شکل صنعتی در محیط روستا فعالیت کنند .
پرورش شترمرغ، تولید گوشت آن و استفاده از این پرنده در صنایع جانبی اشتغال‌زایی خوب و مناسبی را به همراه دارد به‌طوری‌که بسیاری از مردم شهرستان می‌توانند این پرنده را در روستاها به روش سنتی پرورش دهند چراکه هزینه‌های نگهداری و پرورش آن پایین است و منفعت زیادی برای مردم روستانشین به همراه دارد.
* اما ظاهراً فضای زیادی برای پرورش ای پرنده باید در اختیار گرفت؟
بله. فضای موردنیاز برای پرورش شترمرغ زیاد است چون حیوان مسافتی در روز باید بدود و به‌طور متوسط برای گله سه‌تایی شترمرغ بالغ ۱۵۰۰ مترمربع فضا نیاز است.
اما باید دراین‌بین یک نکته را در نظر داشت که پرورش شترمرغ باکم ترین هزینه قابل انجام است زیرا مراکز نگهداری شترمرغ برخلاف دیگر مراکز تولید دام و طیور نیازمند مصرف انرژی ازجمله گازوئیل و برق برای دستگاه‌های گرمایشی و سرمایشی نیست، زیرا شترمرغ از گونه‌های بسیار مقاوم به شرایط بد آب و هوایی است.
* در این راستا جهاد کشاورزی چه برنامه‌هایی را دنبال می‌کند؟
افزایش کمی و کیفی تولیدات شترمرغ از طریق پیاده کردن استانداردهای جهانی یکی از اهداف ما است
همچنین ایجاد اشتغال و افزایش درآمد اقتصادی زودبازده، عمران و آبادانی روستاها و کاهش مهاجرت به شهر و آموزش و کمک به اشتغال مولد و پایدار مددجویان و خانواده‌های آنان از اهدافی است که با پرورش شترمرغ پیش‌بینی‌شده است.
پرورش شترمرغ یکی از پرسودترین فعالیت بخش دامی در کشور به شمار می‌رود لذا این صنعت غیربومی با سوددهی فراوان می‌تواند ضمن جلوگیری از خروج ارز، توان صادراتی را با توجه به سیاست اقتصاد بدون نفت، افزایش دهد
بامطالعه، کار عملی و کارشناسی می‌توان این صنعت را به‌عنوان الگویی مناسب در شهرستان مطرح کرد.
* دوره پرورش شترمرغ چقدر است؟
دوره پرورش معمولاً یک سال تا ۱۵ ماه است که وزن نهایی آن‌ها حدوداً به ۱۲۰ کیلوگرم می‌رسد.
اقلام خوراکی مانند ذرت دانه‌ای، یونجه خشک، کنجاله سویا، پودر استخوان، پودر ماهی، منو کلسیم فسفات، نمک و آب برای تغذیه شترمرغ نیاز داریم.
این پرنده با ضریب تبدیل ۳٫۲ با جیره استاندارد حدود ۳۰۰ کیلوگرم خوراک مصرف می‌کند .
* آب‌وهوای مشهد تا چه میزان با این پرنده سازگاری دارد؟
خوشبختانه آب‌وهوای خشک و نیمه‌خشک مشهد دوره پرواربندی کوتاه این حیوان را از منظر اقتصادی جهت پرورش و تولید گوشت به‌صرفه می‌کند.
* شما چه حمایتی از تولیدکنندگان دارید؟
ازجمله اقداماتی که برای حمایت از صنعت پرورش شترمرغ در شهرستان مشهد انجام‌شده می‌توان به تشکیل تعاونی سایر ماکیان باهدف حمایت و ارائه خدمات بهتر و بیشتر به پرورش‌دهندگان شترمرغ، پیگیری و تأمین تسهیلات جهت نیازهای ماهانه و سالانه و تأمین منابع مالی جهت احداث واحد جدید پرورش شترمرغ اشاره کرد.
* شترمرغ در بازار چقدر مشتری دارد؟
شترمرغ تولیدات مختلفی دارد که ازجمله آن می‌توان به تولید گوشت، تخم شترمرغ، چربی، پوست و پر اشاره کرد لذا مشتریان بسیاری به‌ویژه در خارج از کشور دارد.
از شترمرغ علاوه بر تولید گوشت می‌توان در صنایع تولید کیف و کفش و روغن درمانی عضلانی استفاده کرد.گوشت شترمرغ جز گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود و اگرچه گوشت شترمرغ شبیه گوشت گوساله است اما ازنظر کیفیت به‌مراتب از آن بهتر بوده و ازجمله مزایای گوشت شترمرغ این است که از کلسترول کمتری نسبت به گوشت گوساله برخوردار است.
از پوست شترمرغ نیز یکی از مرغوب‌ترین چرم‌هایی که در حال حاضر در بازار موجود است تولید می‌شود که به دلیل خواصی چون ترک نخوردن و ماندگاری بالا یکی از بهترین نوع چرم محسوب شده و قیمت بالایی دارد.
نظر شما