بازار؛ گروه بین الملل: نشست کمیسیون مشترک برجام که با حضور هیأت‌های ایران و گروه ۱+۴ (آلمان، فرانسه، روسیه، چین و انگلیس) و با حضور نماینده اتحادیه اروپا در وین از سر گرفته شده بود، روز شنبه پایان یافت تا جمعه این هفته دور دیگر این مذاکرات آغاز شود.
حاضران در این نشست آخرین وضعیت رایزنی‌های کارگروه‌های کارشناسی در حوزه‌های لغو تحریم، هسته‌ای و ترتیبات اجرایی را مورد بحث و بررسی قرار دادند.
مقرر شد پس از این جلسه هیأت‌ها به پایتخت‌ها بازگردند و گفت‌وگوها مجددا از جمعه آینده از سر گرفته شود.
با توجه به تصمیم قبلی کمیسیون در خصوص تسریع روند رایزنی‌ها، گفت‌وگوهای این هفته در قالب های دوجانبه یا چندجانبه به شکل فشرده ادامه یافت و طرف‌ها تلاش کردند تا اختلاف نظرات در خصوص متون را به حداقل برسانند.
در این راستا خبرنگار بازار مصاحبه ای با پروفسور «شیرین هانتر» عضو شورای روابط خارجی آمریکا و استاد دانشگاه جورج تاون انجام داده که در ادامه آمده است.
*مذاکرات وین در حالی روز جمعه از سر گرفته می شود که نشانه هایی مبنی بر توافق احتمالی تا آخر ماه می وجود دارد. با وجود این برخی موانع در برداشته شدن نام افراد و نهادهای ایرانی از لیست تحریمها ممکن است آنرا تا اواسط ماه ژوئن به تاخیر بیندازد. آیا به نظر شما مذاکرات تا آخر ماه می به سرانجام خواهد رسید؟
پیش بینی در اینکه آیا مذاکرات تا آخر ماه می به نتیجه مثبت خواهد رسید بسیار دشوار است. این بستگی به این دارد که ایران و 5+1 حاضر به تعدیل خواسته های حداکثری خود باشند و در عین حال خواسته های اصلی خود را تأمین کنند.
*«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی دولت بایدن اعلام کرده است که مذاکرات درباره احیای برجام در وین در «وضعیت مبهم» است. این در حالی است که سایر هیاتهای مذاکره کننده نسبت به این مذاکرات خوشبین هستند. دلیل این موضوع سالیوان چیست؟
مشکل اصلی برجام بین ایران و آمریکا است. بنابراین نماینده آمریکا بهتر می تواند در مورد شانس موفقیت مذاکرات قضاوت کند. از این گذشته نماینده امریکا بیشتر از دیگران از سیاستهای داخلی آمریکا که ممکن است در موفقیت مذاکرات مؤثر باشد آگاه است.
*از مواضع مقامات آمریکایی می توان اینگونه استنباط کرد که آنها وانمود می کنند عجله ای برای توافق سریع ندارند. این در حالی است که ایران بر تسریع توافق تاکید دارد. اگر با استدلالی که در خصوص موضع آمریکا شد موافق هستید دلیل این امر چیست؟
این کاملاً درست است. زمان به نفع ایران نیست. آمریکا می تواند صبر کند تا ایران حاضر به دادن بعضی امتیازات شود. ایران با مشکلات بسیاری از جمله کمبود منابع مالی و چالشهای مربوط به کرونا روبرو است. بنابراین موفقیت مذاکرات برای ایران مهم است.
ضمناً ایران قادر به ساخت سلاح هسته ای نیست. بنابراین آمریکا از این جهت نیز نگرانی زیادی لااقل در آینده نزدیک ندارد.
افزایش میزان غنی سازی البته باعث نگرانی غرب است اما نه به آن اندازه که آنها را وادار به عجله در رسیدن به توافق کند.
*وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرده است که یک هیئت مذاکره کننده شامل مقامات و کارشناسان سیاسی و امنیتی آمریکا از روز اول ماه مه ۲۰۲۱ سفر خود را به چهار کشور عربی آغاز کرده‌اند. طبق این بیانیه، این سفر که با هدف گفتگو و رایزنی درباره برخی موضوعات منطقه‌ای به مقصد چهار کشور عربی امارات متحده عربی، مصر، اردن و عربستان سعودی صورت می‌گیرد، تا تاریخ ۷ مه (یک هفته) به طول خواهد انجامید. به نظر می رسد دولت بایدن درصدد است تا به کشورهای منطقه در خصوص برجام و لحاظ دیدگاههای این کشورها اطمینان خاطر بدهد. ارزیابی شما چیست؟
سفر هیأت آمریکایی به خاورمیانه تا حدی به برجام ارتباط دارد. اما مسائل دیگری هم نظیر بحران اردن و بعضی مشکلات با مصر هم وجود دارند که ارتباطی با برجام ندارند.
*اسرائیل اعلام کرده است صرفنظر از توافق برجام، اسرائیل حق دفاع از خود مقابل ایران را به رسمیت می شناسد. این موضوعی است که در سفر اخیر وزیر دفاع آمریکا به اسرائیل مورد تایید آمریکا نیز قرار گرفته است. آیا این به معنای این نخواهد بود امریکا دست اسرائیل را برای اقدامات احتمالی علیه ایران باز خواهد گذاشت؟ آیا این موضوع به توافق احتمالی ایران و آمریکا در خصوص مسائل هسته ای آسیب نخواهد زد؟
آمریکا هیچ وقت حتی در زمان دولت ترامپ دست اسرائیل را برای حمله به ایران باز نگذاشته بود. آمریکا حاضر نیست درگیر جنگ دیگری در خاورمیانه شود. اسرائیل هم بی محابا دست به حمله به ایران نخواهد زد.
اما مسلم است که اگر اسرائیل احساس خطر جدی از طرف ایران کند در دفاع از خود کوتاهی نخواهد کرد و به احتمال قوی در این مورد از پشتیبانی امریکا بهره مند خواهد شد. مهم است که طرفین از کارهایی که ممکن است به منازعه نظامی بین آنها بینجامد خودداری کنند.
نظر شما