بازار؛ گروه بورس: بعد از ممنوع کردن معاملات الگوریتمی در سال گذشته، سازمان بورس و اوراق بهادار در ۳۰ فرودین ماه سال جاری ممنوعیت این معاملات را با ۸ پیش شرط برداشت و به مجموعه‌های مجوزدار اجازه انجام معاملات را داد.
فلسفه اصلی پشت استراتژی معاملات الگوریتمی شامل استفاده از نرم افزار برای به دست آوردن فرصت‌های سودآور و انجام سفارشات بر اساس یکسری از داده‌ها است. در تعریف عمومی به معامله کردن در بازار با استفاده از کامپیوتر به‌صورت تمام اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک که از یک الگوریتم یا مبنای خاصی پیروی می‌کند معاملات الگوریتمی می‌گویند.
کاهش زمان انجام معاملات، قدرت تجزیه و تحلیل بالای ربات الگوریتمی بر اساس داده‌های آماری، انجام معامله با بهترین قیمت ممکن، کاهش هزینه انجام معاملات از مزایای انجام معاملات الگوریتمی هستند
در معاملات الگوریتمی انواع عمل صورت می‌گیرد که مهم‌ترین آن معاملات لحظه‌ای که به دنبال پیگیری روند فعلی بازار است، برگشت بزرگ که به دنبال تفاوت‌های آماری در بازار می‌باشد، آربیتراژ( بهره گرفتن از تفاوت قیمت بین دو یا چند بازار برای کسب سود است) که به دنبال تفاوت قیمت بازارهای مختلف است و استراتژی ماشین لرنینگ به دنبال خودکارسازی فلسفه‌های پیشرفته‌تر یا پیوند دادن چندین روش با هم می‌گردد، بنابراین مبنای معاملات الگوریتمی شناسایی فرصت‌های سودآور در بازار بر اساس آمار باشد.
ربات معاملات الگرویتمی، بر اساس داده‌های تاریخی بازار کار می‌کند و به کسانی که از آنها در بازار استفاده می‌کنند اجازه می‌دهد معاملات را با استفاده از تغییرات گذشته‌ای که در بازار اتفاق افتاده در شرایط حال حاضر انجام دهد.
استفاده از معاملات الگوریتمی، بدون اینکه بداینم که در کجا و در چه زمانی از آن استفاده کنیم، صرفا سوده نیستند و این تصور که حتما ربات‌های الگوریتمی می‌توان زیان سهامداران را جبران کند اشتباه است.
ریسک معاملات الگوریتمی
یکی از ریسک‌های که در معاملات الگوریتمی صورت می‌گیرد زمانی است که ربات با داده‌های تاریخی که شرایط فعلی را بازتاب نمی‌کند، به عنوان مثال فرض کنید که ربات معاملات الگوریتمی در زمانی طراحی شده که بازار در حال صعود یا همان گاوی بوده و سپس شخص آن را در بازار نزولی یا خرسی استفاده کند، در این حالت نه تنها بازدهی چندانی ندارد بلکه در برخی از مواقع استفاده از این ربات برای سهامدار زیان ده است.
در تجارت معاملات الگوریتمی، بعد انسانی حذف و ربات که مبنی بر داده‌های آماری هست جایگزین آن می‌شود. آنها می‌توانند داده‌ها را به طور دقیق تجزیه و تحلیل کنند و به تغییرات میلی در ثانیه پاسخ دهند. علاوه بر این، آنها هرگز احساسات را در تصمیم‌گیری‌های خود فاکتور نمی‌گیرند، به همین دلیل، برخی از سرمایه‌گذاران به خصوص حقوقی‌ها به این نتیجه رسیدند که ربات الگوریتمی از شخص معامله‌گر بهتر عمل می‌کند.
وظیفه معاملات الگوریتمی
پیمان مولوی دبیر انجمن اقتصاددانان ایران وظایف معاملات الگوریتمی را در ۴ بخش بیان می‌کند و در تشریح آن می‌گوید: وظایف معاملات الگوریتمی بر اساس استراتژی تعریف شده در برنامه‌ریزی‌شان، بازار را کامل رصد کرده و سهام و محصولات مختلف را بررسی کنند، تا فرصت‌های معاملاتی را به موقع و درست تشخیص دهند، وظیفه بعدی آن پوزیشن‌گیری است. در مرحله بعدی پوزیشن‌های بازشده را مدیریت می‌کند و در نهایت مدیریت ریسک و سرمایه‌گذاری را بر عهده می‌گیرد.
او اضافه کرد: این چهار مرحله گاهی تماما به صورت خودکار و توسط ربات‌ها (ربات معامله‌گر) انجام می‌شود که معاملات «تماما خودکار» را در بر می‌گیرد و گاهی در برخی بخش‌ها سلیقه و نظر انسانی دخیل می‌شود.
در معاملات الگوریتمی سرعت انجام سفارشات از شخص بسیار بیشتر است و معمولا در در صف خرید و فروش در اول صف قرار می‌گیرند. در مهر ماه سال گذشته در حالی که بازار شرایط نزولی به خود گرفته بود سازمان بورس و اوراق بهادار به بهانه جلوگیری از اختلال در سیستم معاملاتی و بازگشت بازار به حالت ثبات این معاملات را ممنوع کرد.
انجام معاملات الگوریتمی در رمز ارزها
در همین رابطه علی اکبر نعمتی یکی از طراحان معاملات الگوریتمی به بازار گفت: مسلما یک فرد یا تیم متشکل از عوامل انسانی نمی‌تواند تمام شرایط تاثیرگذار بر بازار را بررسی کند و حتی اگر چنین قدرتی هم داشته در سرعت انجام سفارشات با مشکل بر می‌خورند.
او کاهش زمان انجام معاملات، قدرت تجزیه و تحلیل بالای ربات الگوریتمی بر اساس داده‌های آماری، انجام معامله با بهترین قیمت ممکن، کاهش هزینه انجام معاملات را از مزایای انجام معاملات الگوریتمی عنوان کرد و گفت: بسیار اهمیت دارد که معاملات قبل از تغییرات ارزشی قابل توجه به درستی و هر چه سریع‌تر انجام شوند که به روش الگوریتمی امری امکان پذیر است و کاهش خطاهای حاصل از عوامل روحی و روانی از جمله مزایایی دیگر معاملات الگوریتمی هستند.
این کارشناس در پاسخ به این سوال که آیا استفاده از معاملات الگوریتمی را می‌توان در بازارهای مالی دیگر مثل فارکس و رمز ارز استفاده کرد؟ گفت: در صورتی که شما ربات را بر اساس داده‌های آماری این دو بازار درست کنید می‌توانید از معاملات الگوریتمی در این بازارها هم استفاده کنید، اما پیچیدگی بازار فارکس و رمز ارز و همچنین بزرگی حجم معاملات آن انجام معالات الگوریتمی را برای فعالان آن با مشکل مواجه کرده است و به راحتی نمی‌توان برای آن الگوریتم خاصی طراحی کرد.
او اضافه کرد: در شرایط کنونی بازار سرمایه استفاده از معاملات الگوریتمی می‌توانند در سود دهی و کاهش زیان سهامداران کمک ویژه‌ای کند، اما این مسئله همیشگی نیست بلکه فرد استفاده کننده باید بداند در کجا و چه زمانی از آن استفاده کند.
نعمتی بیان کرد: افزایش تعداد معاملات الگوریتمی در بازار سرمایه، علاوه بر رونق دادن به بازار در شفافیت و همچنین قدرت نقدینگی بازار کمک می‌کند، علاوه بر آن این فرصت را به سهامداران خرد و حتی حقوقی‌های کوچک می‌دهد که بتوانند رقابت نزدیکی با حقوقی‌های بزرگ داشته باشد.
این کارشناس معایبی هم برای معاملات الگوریتمی بیان کرد که مهم‌ترین آن انحصاری بودن آن در دست اشخاص حقیقی بزرگ و حقوقی و عدم توان سهامداران خرد برای استفاده از این آن است.
او گفت: باید روند دادن مجوز به شرکت‌های که معاملات الگوریتمی را انجام می‌دهند سرعت بیشتری بگیرد تا با ایجاد رقابت هزینه استفاده از این معاملات برای همه سهامداران فراهم شود. در حال حاضر هم برخی از افراد با یک الگوریتم ساده بر روی سهم این امکان را فراهم می‌کند تا ثبت سفارش سهامدار در ردیف و نوبت اول قرار بگیرد، این عمل را نمی‌توان معامله الگوریتمی دانست بلکه یک ربات ساده است که به تنها بر سرعت معاملات تاکید دارد.
نعمتی ریسک معاملات الگورتیمی را این گونه توضیح داد: گاهی اوقات به یکباره تصمیماتی در بازار گرفته می‌شود که عملکرد سهامداران خرد در معامله را تغییر می‌دهد، در این زمان ربات نمی‌تواند بر اساس داده‌های تاریخی به درستی تصمیم‌گیری کند و ممکن است شخص متحمل زیان شود.
نظر شما