بازار؛ گروه استانها: سطح زیر کشت گیاهان دارویی در خراسان رضوی برابر با ۲۸ هزار و ۸۵۹ هکتار است و خراسان رضوی درزمینهٔ تولید گیاهان دارویی رتبه اول در کشور را دارد.
گفتنی است در حال حاضر واحدهای فراوری و تبدیلی بسیاری در این استان در حوزه گیاهان دارویی فعالیت می‌کنند که محصول تولیدی آن مشتری بسیار زیادی در کشورهای حوزه خلیج‌فارس دارد.
کارخانه تولید عرق گیاهی کیمیاگران راز طبیعت یکی از همین واحدهای تولیدی است که در صنعت گیاهان دارویی حرفی برای گفتن دارد و درحالی‌که بسیاری از رسانه‌های خارجی چنین وانمود می‌کنند که قریب به‌اتفاق کارخانه‌ها تعطیل و تولیدی در کار نیست اما در این شرایط سخت تحریم و تورم توانسته با مشکلات کنار آمده و به تولید ادامه دهد و افتخارات متعددی را به‌عنوان کارآفرین و صادرکننده نمونه کسب کند.
به‌منظور آشنایی و واکاوی با مشکلات سد راه تولید در این حوزه با فاطمه معموری دارای مدرک دکترای شیمی آلی و مدیر بازرگانی مجموعه کیمیاگران راز طبیعت و یکی از اعضای اتاق بازرگانی مشهد به گفت‌وگو نشستیم.
* در این کارخانه چه محصولی را تولید می‌کنید؟
واحد صنعتی راز طبیعت تأمین‌کننده عصاره و اسانس برای دیگر واحدهای صنعتی غذایی، دارویی و آرایشی بهداشتی در حجم تناژ مانند عصاره‌های چای سبز، شیرین‌بیان و زردچوبه است.
این واحد صنعتی به همت پدر بزرگوارم و جمعی از سرمایه‌گذاران در سال ۹۳ احداث شد و تجربیات چندساله ایشان در بحث فراوری و تولید صنعتی منجر به خلق برند راز طبیعت و تولید و فرمولاسیون محصولات متعدد ارگانیک در این واحد صنعتی شد.
البته از ایشان بارها تحت عنوان کارآفرین و تولیدکننده برتر در منطقه تقدیر به عمل‌آمده است.
* چند نوع محصول تولید می‌کنید؟
فاز یک واحد صنعتی راز طبیعت به تولید عرق‌های گیاهی، اسانس ها و عصاره‌ها می‌پردازد.در این واحد تولیدی بیش از ۵۰ نوع عرق گیاهی شامل عرق نعناع ،عرق کاسنی ،عرق شاتره ،عرق بیدمشک، عرق چهل گیاه و غیره است و ۳۰ نوع عصاره و اسانس را تولید می‌کند
دراین‌بین عرق نعناع و گلاب واحد صنعتی ما به دلیل کیفیت جزو پرفروش‌ترین محصولات هستند.
* در خارج از کشور چه محصولی را بیشتر خریداری می‌کنند؟
یکی از اسانس هایی که ما روی فرآوری آن کارکرده‌ایم، اسانس «باریجه»است؛زیرا منطقه خراسان شمالی به لحاظ پوشش گیاهی، گیاه باریجه بسیار غنی است.
گیاه باریجه یکی از گیاهانی است که به‌صورت خام از ایران به کشورهای دیگر صادر می‌شود و می‌توان گفت ایران یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان این گیاه است.
اسانس گیاه باریجه به‌عنوان پایدارکننده در عطر و اودکلن استفاده می‌شود و خواص دیگری مانند ضد قارچی نیز دارد و لذا شرکت‌های بزرگ عطر و اودکلن و آرایشی بهداشتی کشور فرانسه گیاه باریجه مورداستفاده خود را از ایران تأمین می‌کنند.
* آیا خام فروشی هم دارید؟
ما رویِ فرآوری این گیاه کارکرده‌ایم تا به‌جای اینکه این گیاهان به‌صورت خام و فله‌ای به کشورهای دیگر صادر شود به‌صورت عصاره و عطرمایه و باارزش افزوده بیشتر به کشورهای دیگر صادر شود.
* میزان سرمایه‌گذاری اولیه برای راه‌اندازی این واحد چقدر بوده است؟
میزان سرمایه‌گذاری اولیه برای تأسیس واحد صنعتی راز طبیعت به وسیله وامی حدود ۷۰۰ میلیون تومان بود که از سال ۹۱ تا ۹۳ پیگیر برای اخذ آن بودیم و توانستیم این واحد را در شهرک صنعتی راه‌اندازی کنیم.
به‌طور مستقیم بین ۱۰ تا ۱۵ نفر در این واحد صنعتی ایجاد اشتغال‌زایی شده است و این در حالی است که جمعیتی بیش از این تعداد به‌طور غیرمستقیم با این مجموعه در حال همکاری هستند.
* این کارخانه چه سهمی در کمک به معیشت مردم بومی داشته است؟
می‌توان گفت بزرگ‌ترین اشتغال‌زایی برای کشاورزانی است که در این منطقه مشغول به کار هستند زیرا با توجه به محصولی که کشت می‌کنند، مطمئن هستند، واحد صنعتی وجود دارد که این محصولات را از آن‌ها خریداری می‌کنند و به‌صورت مستقیم ،تمام محصول کشت‌شده، وارد فاز فرآوری می‌شود.
در خصوص حمایت دولت از محصولات تولیدی می‌توان گفت تاکنون به‌طور جدی حمایتی صورت نگرفته است که بخواهند با خرید مستقیم محصولات از کارخانه حمایت کنند.
واحد صنعتی ما تا شهریور مجوز تولید محلول و ژل‌های ضدعفونی‌کننده را در منطقه داشت که ما چند بار با کارخانه آلومینو جاجرم که بزرگ‌ترین واحد صنعتی در حوزه تولید شمش‌های آلومینیوم در خاورمیانه است همکاری کردیم که درواقع این همکاری حاصل سفارش‌هایی بود که به این واحد صنعتی شده بود که برای تأمین ژل و محلول‌های ضدعفونی‌کننده با مجموعه ما همکاری کنند. ولی در این چند سال به‌طورجدی حمایتی از سوی دولت از ما انجام‌نشده است .
* به چه کشورهایی صادرات دارید؟
مجموعه راز طبیعت مجموعه‌ای بسیار جوان است که در حال طی کردن مراحل ارتقا محصولات به محصول باکیفیت و بسته‌بندی‌های خوب است. بااین‌حال ما صحبت‌های زیادی برای صادرات با بسته‌بندی و برچسب‌های مناسب داشته‌ایم همچنین نمونه‌های زیادی از اسانس ها و عرقی جات را به کشورهای منطقه کشورهای حوزه خلیج‌فارس و آسیا و حتی اروپا و کانادا ارسال کرده‌ایم.
در حال حاضر مجموعه راز طبیعت موفق به اخذ امتیاز لازمPRPs از سازمان غذا و دارو گردیده که جهت استفاده از ظرفیت خالی مجموعه برای صادرات مشکلی نداریم و در حال برنامه‌ریزی‌های صادراتی ازلحاظ ظرفیت تولید، طراحی بسته‌بندی و برچسب جهت صادرات به کشورهای منطقه بخصوص اوراسیا و حوزه خلیج‌فارس هستیم.
* مهم‌ترین مشکل و مانع سد راه تولید شما چیست؟
مهم‌ترین مشکلی که اکثر واحدهای صنعتی با آن روبه‌رو هستند، بحث تورم و گران شدن قیمت مواد اولیه مورداستفاده در تولید است.
هنگامی‌که مواد اولیه را با افزایش قیمت تهیه می‌کنیم، مجبور هستیم این افزایش قیمت را در محصول تولیدی تا حدی اعمال کنیم و سپس بحث فروش محصول در بازار باقیمت جدید به مشکل می‌خورد، چراکه رکود در بازار فروش و نقدینگی که مردم با آن درگیر هستند، روی بحث فروش محصولات باقیمت افزایش‌یافته تأثیر منفی خواهد گذاشت لذا این موارد باید با برخی سیاست‌گذاری‌هایی که در بحث فروش و بازاریابی مطرح می‌شود حل شود.
* آیا سازمان‌های دولتی همکاری لازم را با شما به عنوان تولیدکننده دارند؟
مشکل دیگری که در زمره موانع تولید است بحث اخذ برخی مجوز و تأییدیه‌ها از سازمان‌هایی است که با آن‌ها در ارتباط هستیم، به خصوص سازمان غذا دارو زیرا هرچه مدت‌زمان اخذ این مجوزها کمتر باشد و خط تولید جدید راه‌اندازی شود بالطبع کارآفرینی بیشتری برای آن منطقه در بر خواهد داشت.
طبق شعارهایی که درزمینهٔ تولید و حمایت داده می‌شود، امیدوار هستم در بحث مجوزها به واحدهای صنعتی تسهیل پیدا کند و تأییدیه‌های لازم داده شود تا خط تولیدهای جدید را اندازی شود.
مشکل دیگری که مجموعه ما با آن درگیر است ،این است که منطقه‌ای که به لحاظ پوشش گیاهی بکر است و هیچ واحد صنعتی دیگری در آنجا مشغول به فراوری نیست، نیازمند حمایت و تأمین امکانات و زیرساخت‌هایی در شهرک صنعتی است که ما از مسئولین و دوستانی که مرتبط با شهرک صنعتی جاجرم واقع در خراسان شمالی هستند، تقاضا داریم در رابطه با زیرساخت‌هایی که در این شهرک هست، بیشتر حمایت کنند و مشکلاتی که واحدهای صنعتی واقع در این شهرک با آن روبه‌رو هستند را حل کنند.
* تحریم‌ها چقدر بر روی تولید واحد شما تأثیر گذاشته است؟
در رابطه با تحریم‌ها با توجه به اینکه ما ۹۰ درصد از مواد مورد مصرفمان در داخل ایران وجود دارد، بابت تهیه مواد اولیه به مشکل نمی‌خوریم ولی موارد جزئی وجود دارد ،مثل هل و زنجبیل که وارداتی هستند افزایش قیمت داشته‌اند اما در کل روی خط اصلی تولید ما تأثیری نداشته است.
* آیا می‌توان همه مشکلات را به تحریم‌های خارجی گره زد؟
بیشترین مشکلی که واحد صنعتی ما و دیگر واحدهای صنعتی نیز دارند،بحث تحریم‌های داخلی است مثل اخذ تأییدیه‌ها و مجوزهایی که از سازمان‌های مربوطه نیاز است و امکاناتی که قرار بوده در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد و متأسفانه قرار نگرفته است و در مسیر تولید اختلال ایجاد کرده است .
ازنظر من این موارد موانعی را بر سر راه یک تولیدکننده ایجاد می‌کند و مانع پیشرفت آن می‌شود امیدوارم این تحریم‌های داخلی هرچه زودتر برطرف شوند.
*گرانی مواد اولیه چقدر بر روی میزان تولید و قیمت فروش تأثیر داشته است؟
به‌طورکلی قیمت مواد اولیه و لوازم جانبی محصولات نسبت به قبل از بیماری کرونا و تحریم‌ها حدوداً دو برابر شده است.
مثلاً هنگامی‌که ما تولید مواد ضدعفونی‌کننده را انجام می‌دادیم به علت افزایش تولیدکنندگان مواد ضدعفونی‌کننده در دوران بیماری کرونا بطری‌ها و درب‌های پمپی به‌شدت نایاب شده بودند و ما باقیمت‌های بیشتری مجبور به تهیه آن‌ها می‌شدیم که تأثیر آن بر روی قیمت محصولات نیز بود.
اکنون نیز قیمت بطری‌های عرق گیاهی نسبت به قبل دو برابر افزایش قیمت و قوطی‌هایی که در فاز آرایشی بهداشتی مورداستفاده است بین ۳ تا ۴ برابر افزایش قیمت داشته است به‌طور مثال قوطی‌های کرم حدوداً از ۳هزار تومان به ۱۳ هزار تومان رسیده است لذا طبیعی است که محصول به دست مصرف گران خواهد رسید و واحد تولیدی نقش زیادی در گرانی ندارد چون گرانی و تورم به ما نیز تحمیل می شود.
نظر شما