دود تغییر سود در چشم بانکها یا مشتریان؟| بی توجهی بانک ها به فروش اموال مازاد

اسدالله خسروی؛ بازار: مدتی است صحبت از تغییر نرخ سود بانکی می شود اما هنوز نه بانک مرکزی و نه شورای پول و اعتبار به طور دقیق و رسمی اظهارنظری درباره تعیین و تغییر نرخ سود بانکی نکرده اند، نرخ سودی که با تغییر آن بی تردید تبعات اقتصادی فراونی را به دنبال دارد.

به عقیده کارشناسان مالی، فاصله بین نرخ تورم و نرخ سود بانکی در کشور بسیار عمیق است در چنین شرایطی این روزها سود بانکی کم فقط توانسته است جلوی کاهش ارزش پول سپرده گذاران را بگیرد.

بازی با سپرده کم ریسک ها در بانک ها!
 البته رکود و بی تحرکی در سایر بازارها چون بازار ارز، سکه همچنین سقوط روزانه سهام دربازار سرمایه و ... موجب شده است تا اکنون فقط برخی سرمایه گذاران کم ریسک، بانک ها را به عنوان مکانی امن برای سرمایه گذاری با سود اندک انتخاب کنند. در حالی که نرخ قانونی سود سپرده بانکی در کشور اکنون ۱۶ درصد و نرخ سود تسهیلات ۱۸ درصد است.

اما برخی بانک ها پا را از قانون و مقررات فراتر گذاشته و نرخ های بالاتری (حدود ۲۰ تا ۲۲ درصد) را به سپرده گذاران می پردازند در چنین شرایطی بود که اخیرا وزیراقتصاد و دارایی در نامه‌ای از بانک‌ها خواست تا مصوبه شورای پول و اعتبار مبنی بر پرداخت حداکثر ١۶ درصد سود سپرده بلندمدت یکساله را رعایت کنند.

با توجه به لزوم حمایت از تولید در راستای تحقق شعار سال «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها»، تمامی بانک‌ها موظف به رعایت دقیق نرخ‌های سود سپرده و تسهیلات مصوب شورای پول و اعتبار هستند

 دژپسند، با ارسال نامه‌ای به مدیران عامل بانک‌های دولتی بار دیگر تاکید کرد که همه بانک‌ها باید به منظور پشتیبانی از تولید، نرخ‌های سود مصوب شورای پول و اعتبار را رعایت کنند. در این نامه تاکید شده است: با توجه به لزوم حمایت از تولید در راستای تحقق شعار سال «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها» و پیرو تأکیدات قبلی، تمامی بانک‌ها موظف به رعایت دقیق نرخ‌های سود سپرده و تسهیلات مصوب شورای پول و اعتبار هستند.

حساسیت بالای تغییر نرخ سود بانکی و آثاری که می تواند بر اقتصاد داشته باشد
کارشناسان معتقدند؛ تغییر نرخ سود بانکی ازحساسیت بالایی برخوردار است چرا که اگر نرخ سود افزایش یابد نرخ سود تسهیلات نیز به تبع آن باید افزایش یابد. حال درشرایطی که سال ۱۴۰۰ سالی است که به نام «تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها» نامگذاری شده است بنابراین افزایش نرخ سود بانکی تاثیربالایی بر چگونگی تحقق شعار سال به جای می گذارد.

گر نرخ سود بانکی بدون در نظر گرفتن شرایط و جوانب لازم  کاهش یابد، این احتمال وجود دارد که سیل نقدینگی بسمت بازار ارز و سکه به راه افتد. سیاستی که نتیجه آن به گرانی کالا و خدمات در بازارمنجر خواهد شد چرا که با گرانی ارز دربازار همه کالا و خدمات نیز سیر صعودی به خود می گیرند

از طرفی نیز با کاهش نرخ سود بانکی، بی تردید منابع عظیمی از سیستم بانکی خارج و جذب سایر بازارهای غیر رسمی خواهد شد بازارهای سفته بازی و سودآوری که اقتصاد کشور را دچار چالش جدی می کنند. به طور مثال اگر نرخ سود بانکی بدون در نظر گرفتن شرایط و جوانب لازم کاهش یابد، این احتمال وجود دارد که سیل نقدینگی بسمت بازار ارز و سکه به راه افتد. سیاستی که نتیجه آن به گرانی کالا و خدمات در بازار منجر خواهد شد چرا که با گرانی ارز در بازار همه کالا و خدمات نیز سیر صعودی به خود می گیرند.

تغییر نرخ سود بانکی بسیار پیچیده و سخت است 
در چنین شرایطی است که تغییر نرخ سود بانکی سیاستی نیست که یه روزه در مورد آن تصمیم گرفته شود بلکه چنین اقدامی نیازمند بررسی دقیق همه شاخص ها و بخش های اقتصادی است تا تغییر نرخ سود بانکی، اقتصاد کشور را به هم نریزد.

البته وزیر اقتصاد به تازگی در مورد تغییر نرخ سود بانکی نه به صورت شفاف و واضح با اشاره به اینکه یکی از وظایف وزارت اقتصاد کمک به نظام بانکی کشور است گفت: برای گذار از نظام اقتصادی بانک محور به بازار سرمایه محور هنوز زمان نیاز داریم، هر چند که رابطه تکمیلی بین این دو وجود دارد بطوری که باید بازار سرمایه و بانک‌های کارآمد در راستای کمک به یکدیگر باشند و چه بسا با کمک به بازار سرمایه، باعث قوام و استحکام خودشان می‌شوند. وی در مورد احتمال تغییر در نرخ سود بانکی نیز گفت: طبیعتاَ شرایط اقتصادی حاضر، اقتضائات جدیدی را طلب می‌کند، اما این امر باید مورد بررسی بیشتری قرار گرفته و به تدریج انجام شود.

نرخ سود بانکی نباید ناگهانی تغییر کند 
کارشناسان می گویند: چنانچه می خواهند نرخ سود کاهش یابد باید پلکانی و بسیار اندک باشد هر چند اکنون زمان مناسبی برای کاهش سود نیست و اگر قرار است کاهشی رخ دهد بهتر است این اقدام بصورت پلکانی و بر اساس یکسری سیاست گذاری خاص باشد.

از طرفی اگر به صورت ناگهانی نرخ سود بانکی کاهش یابد به دلیل اینکه اعتماد مردم نسبت بازار سرمایه کاهش پیدا کرده، حجم نقدینگی به سمت بازارهای موازی اعم از ارز، سکه، طلا، خودرو و ... خواهد رفت که به دنبال آن مشکلاتی همچون تورم به وجود می‌آید.

تغییر نرخ سود نباید با تصمیمی خلق الساعه باشد چرا که نرخ سود اگر تغییر کند آثار فراونی را بر کل اقتصاد کشور به جای می گذارد در چنین شرایطی مسئولان باید با نگاهی عمیق به اقتصاد کشور و آگاهی از تبعات تغییر نرخ سود بانکی در این زمینه تصمیم بگیرند

ایمان اسلامیان، کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره تاثیر نرخ سود بانکی بر اقتصاد کشور گفت: تغییر نرخ سود نباید با تصمیمی خلق الساعه باشد چرا که نرخ سود اگر تغییر کند آثار فراوانی را بر کل اقتصاد کشور به جای می گذارد در چنین شرایطی مسئولان باید با نگاهی عمیق به اقتصاد کشور و آگاهی از تبعات تغییر نرخ سود بانکی در این زمینه تصمیم بگیرند.

نرخ سود بانکی پایین تر ز نرخ تورم است 
وی با بیان اینکه متاسفانه در کشور ما ابزار پول، نرخ سود و ... از سری ابزارهایی است که در دست سیاست گذاراست گفت: اکنون نرخ سود بانکی در کشور پایین ترین نرخ سود در دنیاست این درحالی است که نرخ تورم در کشور بسیار بالاست.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: چنانچه نرخ سود افزایش یابد، نرخ سود تسهیلات نیز افزایشی می شود در چنین شرایطی مراکز تولید و بنگاههای اقتصادی برای تامین منابع پولی با مشکل افزایش نرخ سود مواجه شده و مجبور خواهند شد تا کالاهای تولید و محصولات خود را به دلیل افزایش هزینه ها در بازار گران کنند که این روند فشار اقتصادی را بر مردم و فعالان اقتصادی وارد خواهد کرد.

هر گونه تصمیم گیری در این زمینه باید با کار کارشناسی شده دقیق صورت گیرد تا اقتصاد کشور دچار مشکل نشود در چنین شرایطی به نظر می رسد دولت به جای تغییر نرخ سود بانکی در جهت حمایت از بخش تولید ازشیوه پرداخت دهی اعتبارات کره جنوبی استفاده کند تا با ضمانت دولت پرداخت ها به مقاصد هدف برسد

اسلامیان مدیریت پولی کشور را کاری بسیار سخت دانست و گفت: هر گونه تصمیم گیری در این زمینه باید با کار کارشناسی شده دقیق صورت گیرد تا اقتصاد کشور دچار مشکل نشود در چنین شرایطی به نظر می رسد دولت به جای تغییر نرخ سود بانکی در جهت حمایت از بخش تولید ازشیوه پرداخت دهی اعتبارات کره جنوبی استفاده کند تا با ضمانت دولت پرداخت ها به مقاصد هدف برسد. این روش پرداختها نه تنها به توسعه اشتغال و تولید کشور کمک می کند بلکه مانع از رشد هزینه های تولید و گرانی ها خواهد شد.

خروج منابع از سیستم بانکی با کاهش نرخ سود 
همچنین محسن زنگنه، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزری «بازار» گفت: هرچند نرخ سود بانکی در کشور متناسب با نرخ تورم موجود بسیار اندک است اما در صورت کاهش سود بانکی بانک ها با فشار مضاعفی چون خروج منابع و افزایش میزان تقاضا برای دریافت وام و تسهیلات مواجه خواهند شد.

سالهاست که بانک ها مکلف به فروش املاک و دارایی های مازاد خود شده اند اما خیلی به این موضوع توجه نمی کنند این در حالی است که اگر بانک ها داراییهای مازاد خدود را بفروشند به سرمایه های زیادی خواهند رسید و از این طریق می توانند نیاز متقاضیان به وام و تسهیلات را تامین کنند

وی با بیان اینکه بانک ها البته از املاک، سرمایه و دارایی های زیادی برخوردارند و چنانچه دارایی های مازاد خود را بفروشند به منابع عظیمی دست پیدا خواهند کرد، اظهارداشت: سالهاست که بانک ها مکلف به فروش املاک و دارایی های مازاد خود شده اند اما خیلی به این موضوع توجه نمی کنند این در حالی است که اگر بانک ها داراییهای مازاد خود را بفروشند به سرمایه های زیادی خواهند رسید و از این طریق می توانند نیاز متقاضیان به وام و تسهیلات را تامین کنند.

بنا به این گزرش، به عقیده کارشناسان، تغییر نرخ سود بانکی که مدتی است از سوی مسئولان مطرح است چنانچه بدون کار کارشناسانه و بی توجهی به همه شاخص های اقتصادی انجام شود، بی تردید اقتصاد کشور در این شرایط نامساعد را بدتر خواهد کرد. با این وجود هر گونه تصمیم گیری در این زمینه باید با حفظ تمام جوانب صورت گیرد تا مشکلی اقتصاد آشفته کشور را تهدید نکند.