بازار؛ گروه بورس: «پول بده تا نوبتت در صف خرید و فروش را جلوتر بیندازم.» اگر کسی قصد دارد سهمی را بخرد یا بفروشد اما به دلیل وجود صف نمی‌تواند این کار را انجام دهد، کافی است که مقداری پول بدهد تا زودتر از سهامداران دیگر سهم را معامله کند.
به گفته برخی از فعالین بازار، در برخی کارگزاری‌ها چنین مواردی مرسوم بوده و آن‌ها با روش‌های مختلف، سفارشات خاص که بیشتر کدهای حقوقی هستند را خارج از صف در نوبت قرار می‌دادند، اما سهامداران خرد از چنین امتیازاتی بی نصیب بودند و برای خرید یا فروش سهم مجبور هستند در صف قرار بگیرند.
در معاملات الگوریتمی سرعت ثبت سفارشات نسبت به سایر معاملات بیشتر است درحالی که در این روش سفارشات سهامداران بدون توجه به سرعت معامله، سفارشات سهامدار را جلوتر از مابقی سهامداران در صف قرار می‌دهد
به تازگی تعداد معدودی از معامله‌گران مدعی هستند که می‌توانند سفارشات خرد را خارج از نوبت و جلوتر از همه سهامداران در صف قرار دهند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد این افراد با کد نویسی و اعمال آن بر معاملات، هر نوع سهمی را خارج از نوبت و جلوتر از همه افراد در صف قرار می‌دهد. یکی از آن‌ها در گفتگو با بازار گفت: زمانی که بازار قفل است و سهامدار نمی‌تواند سهمی را بخرید یا بفروشد، می‌توانیم سفارشات آن‌ها را خارج از صف و در نوبت اول ثبت کنیم و درصدی از سود این معاملات را به جای دستمزد دریافت می‌کنیم.
یکی از عمده زیان‌های وارد شده به سهامداران در زمان قفل شدن سهم است. ممکن است که سهمی در حال ریزش باشد اما سهامدار نتواند به خاطر صف بودن این سهم را به فروش برساند در نتیجه دچار زیان می‌شود. در هنگام خرید سهم به خصوص سهام عرضه اولیه، این موضوع مشهود است.
به دلیل وجود برخی از محدودیت‌ها در بازار سهام مانند دامنه نوسان و حجم مبنا و همچنین دخالت دولت در بازار، معمولا سهم‌ها قفل می‌شوند و سهامداران نمی‌توانند به راحتی اقدام به معامله در سهم کنند.
به گفته این شخص، با توجه به شرایط کنونی بازار اگر فردی بتواند عرضه اولیه را زودتر از افراد دیگر خرید کند سود خوبی را کسب می‌کنند. در صورتی که به هر دلیلی هم موفق به انجام چنین کاری نشویم پول فرد بازگردانده می‌شود.
این سهامدار روش کار خود را این گونه توضیح داد: اگر شخصی قصد خرید سهمی را که صف خرید است را داشته باشد و به ما مراجعه کند، بنده با کد سهامی خود، سهم را خریداری می‌کند و به جای حق دستمزد، درصدی از سود این معامله را دریافت می‌کنم. این کار را ما از طریق برنامه نویسی که انجام دادیم انجام می‌دهد، به عبارت دیگر با اعمال یک کد بر روی سفارشات می‌توانیم سفارشات فرد را خارج از صف و جلوتر از سایر سهامداران قرار دهیم.
او این کار را بهترین روش برای سود کردن در بازار سرمایه در این ایام می‌داند و کار خود را یک نوع روش رقابتی در بازار تلقی می‌کند.
این شخص می‌گوید: در برخی از سهم‌ها نمی‌توان چنین کاری را انجام داد و کد بر روی معاملات این سهم‌ها اجرا نمی‌شود که معمولا تعداد آن‌ها کم و جزو سهم‌های بزرگ بازار هستند.
یکی از روش‌های که شباهتی با چنین معاملاتی دارد، معاملات الگوریتمی است. در معاملات الگوریتمی سرعت ثبت سفارشات نسبت به سایر معاملات بیشتر است درحالی که در این روش سفارشات سهامداران بدون توجه به سرعت معامله، سفارشات سهامدار را جلوتر از مابقی سهامداران در صف قرار می‌دهد.
به طور معمولا اولویت در خرید سهم با کسانی است که بیشترین قیمت را داشته باشند، و زمان ثبت سفارش برای کسانی تاثیر دارد که قیمت یکسانی را داشته باشند. اولویت در بازار بورس به عنوان یکی از پارامترهای مهم رقابتی در این بازار محسوب می‌شود به همین دلیل است که سازمان بورس به منظور یکسان شرایط برای تمامی سهامداران اعم از حقوقی و حقیقی معاملات الگوریتمی را برای یک بازه زمانی محدود کرد.
صف‌های سنگین خرید و فروش در بازار سبب شده که برخی از سهامداران به منظور کسب سود و کاهش زیان از اقدامات متعددی در این بازار استفاده کنند. به طور معمول و سنتی وجود رانت اطلاعاتی و دسترسی به اطلاعات مهم سهم یکی از شیوه‌های کسب سود در بازار بورس است. داشتن اطلاعات یا رانت اطلاعاتی معمولا قبل از اینکه سهم در صف خرید یا فروش قرار بگیرد کاربرد دارد، اما آنچه که این افراد مدعی شدند در زمان صف خرید و فروش سهم، این شیوه کاربرد دارد.
هر نوع فعالیتی که عدالت در بازار را از بین ببرد غیر قانونی است
محمدعلی شیری‌زاده مدیر امور حقوقی و انتظامی سازمان بورس در گفتگو با بازار در مورد چنین اقدامی گفت: طبق قانون هر عاملی که سبب ایجاد ناعدالتی در معاملات بازار شود غیر قانونی است.
او وجود چنین معالاتی در بازار را تخلف برشمرد و می‌گوید که ناظر بازار در صورت مشاهده چنین معاملاتی می‌تواند آن را تا پایان ساعت معاملات در همان روز ابطال کند.
همانگونه که شناسایی معاملات الگوریتمی در بازار به گفته مسئولین سازمان بورس مشکل است، شناسایی چنین معاملاتی کار پیچیده و سختی است. در روزه‌های اخیر، به خصوص از زمان اعمال دامنه نامتقارن، بازار سهام دچار قفل شدگی شده و معامله‌گران نمی‌توانند به راحتی خرید یا فروش انجام دهند.
کاهش دامنه منفی و رساندن آن به دو درصد به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل قفل شدگی سهم در این روزها مطرح می‌شود، که به گفته بیدگلی عضو شورای عالی بورس قرار بود این دامنه به مدت دو هفته برای جلوگیری از ریزش هیجانی شاخص کل اعلام شود. این عضو شورای عالی بورس هم معتقد است که وجود این دامنه سبب قفل شدن سهم است و باید به صورت پلکانی برداشته شود.
نظر شما