بازار؛ گروه بین الملل: سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه از پیگیری قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی منصرف شدند. پیش از این تروئیکای اروپایی با توزیع پیش نویسی میان اعضای شورای حکام در تلاش بود تا قطعنامه ای ضد ایرانی را به رأی گیری بگذارد.
متعاقب این تصمیم، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اعلام کرده است که یک ماه دیگر برای جلسات «فنی» به ایران سفر خواهد کرد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یکی از دیپلمات‌های غربی نوشته که سه قدرت اروپایی برای «فرصت دادن به دیپلماسی» و در جهت کمک به تلاش‌های رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، از ارائه قطعنامه صرف نظر کرده‌اند. این دیپلمات همچنین از نشانه‌های «حسن نیت» ایران خبر داده است.
اروپا در حالی از این تصمیم منصرف شد که ایران اعلام کرده بود اگر قطعنامه ای علیه ایران به تصویب برسد در این صورت به توافق اخیر با آژانس که متعاقب توقف اجرای پوتکل الحاقی صورت گرفت پایان خواهد داد. همچنین ایران اعلام کرده بود غیر از این گزینه، گزینه های دیگری نیز دارد که فعال خواهد کرد.
آمریکا نیز در واکنش به این اقدام اروپا گفت: سه کشور اروپایی با حمایت کامل ایالات متحده آمریکا به این تصمیم رسیدند که بهترین روش برای حمایت از ابتکار مدیر کل، پیش نبردن پیش‌نویس قطعنامه در نشست شورای حکام است. ما از نتیجه نشست شورای حکام درباره ایران و طرح ارائه شده توسط مدیر کل آژانس اتمی خرسندیم.
خبرنگار «بازار» در گفت و گو با پروفسور «پل پیلار» عضو سابق شورای اطلاعات ملی آمریکا و استاد دانشگاه جرج تاون به بررسی این موضوع پرداخته است.
لازم به ذکر است که «پل پیلار» از اساتید دانشگاه «جرج تاون» آمریکا بوده و تاکنون مسئولیت‌های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می‌توان به ریاست واحد تحلیل عملیات‌های سازمان سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار همچنین سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی این شورا در کارنامه فعالیت خود دارد.
*ارزیابی شما از تصمیم تروئیکای اروپایی برای انصراف از صدور قطعنامه علیه ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی چیست؟
اروپایی ها به طور مداوم از بازگشت به انطباق کامل همه طرفهای برجام حمایت کرده اند. آنها پس از تأمل بیشتر، دریافتند پیش نویس قطعنامه در تسهیل دیپلماسی لازم برای دستیابی به آن نتیجه مفید نباشد.
*روزنامه وال استریت ژورنال اعلام کرده بود تصمیم تروئیکای اروپایی برای منصرف شدن از صدور قطعنامه علیه ایران در نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی با موافقت و تأیید آمریکا بوده است. به نظر می رسد آمریکا با اروپا در زمینه صدور قطعنامه غلیه ایران همراه نبوده است. ارزیابی شما چیست؟
در مورد این مسائل تفاوت قابل توجهی بین دولت فعلی ایالات متحده و E-3 وجود ندارد. این که آیا قطعنامه انتقادی از ایران باید در آژانس بین المللی انرژی هسته ای مطرح شود یا نه، این یک موضوع تاکتیکی است، نه استراتژی اساسی یا اهداف.
*تروئیکای اروپایی در بیانیه ای بعد از این اقدام از ایران می خواهد بدون پیش‌شرط جلسه غیررسمی برجام با حضور آمریکا را بپذیرد: «ما از ایران می‌خواهیم بدون پیش‌شرط پیشنهاد هماهنگ‌کننده برجام جهت برگزاری نشست غیررسمی با حضور طرفهای برجام و ایالات متحده آمریکا را بپذیرد. راه حل دیپلماتیک تنها راه برای برون‌رفت از این بحران است.». به نظر می رسد اروپا درصدد است تا از آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان اهرمی در مسائل کاملا بی ارتباط استفاده کند. چرا که اروپا نمی تواند ایران را ملزم به مذاکره اجباری کند. ارزیابی شما چیست؟
اروپایی ها در تلاشند مذاکرات لازم بین ایران و ایالات متحده را تشویق کنند. به نظر می رسد این با پیشنهاد قبلی «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران مبنی بر اینکه این تروئیکای اروپایی می تواند به عنوان میانجی بین ایالات متحده و ایران عمل کند، سازگار است.
*بعد از انصراف اروپا از صدور قطعنامه، آمریکا نیز در بیانیه ای گفت پایبندی به تعهدات پادمانی نه‌تنها امری انتخابی نیست بلکه امری جدا از اجرای تعهدات برجام از سوی ایران محسوب می‌شود. معنای این حرف این است که حتی اگر برجام احیا شود، آمریکا اهرم آژانس بین المللی انرژی اتمی علیه ایران را فعال نگه خواهد داشت. ارزیابی شما چیست؟
بهتر است به این مسئله نه به عنوان اهرم فشار بلکه به عنوان عزمی برای انجام کلیه تعهدات در قبال آژانس بین المللی انرژی هسته ای نگاه شود. تعهدات حفاظتی در واقع مسئله ای جدا از انطباق با برجام است.
نظر شما