گامهای لازم برای احیای برجام؛ لزوم توجه به رویکرد پایبندی مقابل پایبندی

بازار؛ گروه بین الملل: پس از اعلامیه اخیر دولت بایدن مبنی بر پیوستن ایالات متحده آمریکا به کشورهای اروپایی در تلاش برای زنده کردن برجام، در اینجا دیدگاه چند کارشناس مورد بررسی قرار می گیرد.
هدف ایالات متحده از توافق دوباره با ایران چیست و چه پیشنهاداتی برای رسیدن به آن دارید؟

1- متیو بان، استاد امور انرژی، امنیت ملی و سیاست خارجی در موسسه جیمز شلسینگر:

هدف ایالات متحده باید جلوگیری از رسیدن ایران به سلاح هسته ای و همزمان جلوگیری از وقوع جنگ دیگری در خاورمیانه باشد. این به معنی تلاش برای بازگشت گام به گام به پایبندی به توافق توسط ایران و ایالات متحده است. پس از شکل گیری این فرایند، طرف های مربوط باید راه هایی بیابند تا خطر دستیابی ایران به سلاح هسته ای را بیشتر کاهش دهند، امنیت منطقه ای را تقویت کنند، تروریسم در منطقه را کاهش دهند و سایر موضوعاتی که نگرانی های دوجانبه بر می انگیزد را چاره کنند. اساسا، منافع ملی ایالات متحده و ایران بهتر تامین می شود اگر آنها بتوانند راهی پیدا کنند تا روابطشان بر اثر درگیری ها کم تر مختل شود.

2-سحر نوروز زاده، همکار پروژه مدیریت اتم:

هدف باید جلوگیری از توسعه سلاح هسته ای توسط ایران باشد. برای قرار دادن ایالات متحده در موقعیتی قدرتمند برای گفتگو، ما باید حرفمان را یکی کنیم و در همکاری با شرکای پنج به علاوه یک و در ارتباط مستقیم با ایران طرحی را توسعه دهیم که به موجب آن ایران و ایالات متحده هر دو به پایبندی برگردند. "پایبندی در برابر پایبندی" و بازخوانی یک "رژیم راستی آزمایی قدرتمند جهانی" می تواند زمان و فضای کلیدی برای شکل دهی محیط گفتگو با توجه به عقبگردهای مهم دیپلماتیک در سال های اخیر را فراهم کند. این امر همچنین با دنبال کردن اهداف دیگر هسته ای و غیرهسته ای در سال های آینده، احتمال تاثیر گذاری بر تصمیم گیری ایران به طریقی مطلوب تر برای منافع ایالات متحده را افزایش می دهد.

3-مهسا روحی، همکار پروژه مدیریت اتم:

ایالات متحده باید سریعا بازگشت به توافق با یک رویکرد پایبندی برای پایبندی را برای توقف برنامه هسته ای ایران در پیش بگیرد. این اقدام نه تنها اهرم ایالات متحده را ضعیف نمی کند بلکه تقویت هم می کند. همچنین به ایالات متحده امکان می دهد تا زمان پیشرفت برنامه هسته ای ایران را متوقف کند، احتمال رویارویی نظامی ایران با ایالات متحده یا اسرائیل را کاهش دهد و تلاش های چند جانبه دیپلماتیک را زنده کند. از همه مهمتر، بازگشت به توافق زمان بیشتری برای توافقات بعدی پیرامون موشک ها و فعالیت های منطقه ای فراهم می کند. این موضوعات برای شرکای منطقه ای ایالات متحده و خود ایالات متحده حیاتی است و تا زمانی که برجام زنده نشود بعید است که تهران گفتگو کند.

4-    ویلیام توبی (WILLIAM TOBEY)، عضو هیئت علمی، پروژه مدیریت اتم:

هر دو طرف باید ظرف 60 روز به تاریخ 20/1/2017 برگردند. اشتباهات مداوم در توافق، چالش های بزرگی را به وجود آورده است، مانند خودداری ایران از ارائه یک گزارش درست به آژانس و پایبندی به توافق. ایران به احتمال زیاد طراحی غیرقانونی سلاح و تجهیزات غنی سازی اورانیوم را حفظ و برجام و هم رژیم نظارت آژانس را نقض می کند. برجام نتوانست در تشریک افکار پیرامون موضوعات کلیدی موفق باشد، مثلا در حقوق دسترسی آژانس، محدودیت بر موشک های ایران و تجهیز کانال نظارت بر واردات. این مسائل هیچ ربطی به رویکرد تند و تیز ترامپ و تقاضای راه حل- با استفاده از ساز و کار پای بندی به توافق- برای موفقیت برجام ندارد.