بازار؛ گروه بین الملل: اخیرا وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بر بازگشت آمریکا به اجرای تعهداتش در توافق هسته‌ای ایران موسوم به برجام تاکید کرد.
«محمد جواد ظریف» در گفتگوی اختصاصی با شبکه سی ان ان گفت: دولت آمریکا باید به برجام بازگردد و ایران آماده خواهد بود فوراً به این اقدام پاسخ دهد. در اینجا زمان مطرح نیست بلکه موضوع این است که آیا دولت جدید آمریکا می‌خواهد از سیاست‌های شکست خورده دولت ترامپ پیروی کند یا خیر.
هماهنگ کننده اتحادیه اروپا در کمیسیون مشترک می‌تواند بازگشت ایران و آمریکا را به توافق هسته‌ای تنظیم نماید و امکان دارد سازوکاری برای هماهنگی و همگام سازی اقدامات ایران و آمریکا برای بازگشت به توافق هسته‌ای ایجاد شود.
واقعیت امر این است که جمهوری اسلامی ایران علی رغم بدعهدی های آشکار و واضح ترامپ که شدید ترین تحریم های نفتی و بانکی را علیه کشورمان برخلاف مفاد توافق برجام، اعمال کرد. ایران در برابر استراتژی فشار حداکثری ترامپ، صبر استراتژیک را در پیش گرفت.
روحیه قانون شکنانه غیر دموکراتیک ترامپ همه کشورهای دنیا را مضطرب و نگران ساخته بود و امروز همه کشورهای دنیا نه فقط جمهوری اسلامی ایران؛ منتظر گام های بازگشتی بایدن در جهت اصلاح رفتارهای هنجار شکنانه ترامپ هستند.
رفتار سیاسی بایدن به صورت لغو ممنوعیت ورود مسلمانان به داخل آمریکا و بازگشت به توافق آب و هوایی پاریس با دو فرمان اجرایی، خوش بینی نسبی را در سطح بین المللی نسبت به بازگشت به توافقات بین المللی و در پیش گرفتن دیپلماسی و چندجانبه گرایی ایجاد کرده است.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون آمریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*در حالی که «تونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا معتقد به پیوند زدن برجام به مسائل موشکی و منطقه ای ایران در ابتدای کار است ولی «رابرت مالی» نماینده ویژه در امور ایران معتقد است که ابتدا باید در خصوص توافق هسته ای به نتیجه رسید و سپس موضوعات دیگر را مطرح کرد. او حتی گفته است ممکن است موضوع موشکی ایران در دوره اول بایدن قابل حل نباشد و معتقد است موضوع موشکی ایران مرتبط با موازنه قوای منطقه ای است که نیازمند راهکاری منطقه ای است. ارزیابی شما از این دو موضع گیری چیست و دیدگاه کدام فرد در دولت بایدن قوی تر است؟
دولت بایدن با بسیاری از مسائل مواجه است که به نظر می رسد آنها مهمتر و حل آنها آسان تر است نسبت به بازگشت به برجام. واکسیناسیون هرچه سریعتر آمریکایی ها، تأمین پول برای افرادی است که به دلیل همه گیری شغل خود را از دست داده اند و کمک به بهبود اقتصاد از جمله این مسائل هستند.
همچنین مواردی در مورد سیاست خارجی وجود دارد که حل آنها برای بایدن آسان تر است از جمله بازگشت به توافق نامه تغییر آب و هوایی در پاریس، متوقف کردن کمک به عربستان سعودی برای جنگ در یمن و ترمیم روابط با متحدان آمریکا در اروپا.
باید گفت مذاکره با ایران برای بایدن دشوار خواهد بود و گزینه بازگشت به برجام در امریکا با مخالفت قابل توجهی مواجه خواهد شد. بایدن احتمالاً تصمیم گیری های دشوار را به تعویق می اندازد در مورد اینکه حداقل برای مدتی چه کاری باید انجام دهد.
*محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در اظهارات اخیر خود خواستار میانجیگری اروپا برای اجرای همزمان برجام توسط ایران و ایالات متحده شده است. به نظر می رسد این راه حل عملیاتی است. ارزیابی شما چیست؟
فرانسه، آلمان و انگلیس مطمئناً در مذاکرات ایالات متحده و ایران برای بازگشت به برجام و احتمالاً چین و روسیه نیز مشارکت خواهند داشت. توصیف این دخالت به عنوان میانجیگری ممکن است کمی رسمی باشد، اما این پنج کشور از برجام حمایت می کنند و نظراتی در مورد چگونگی احیای آن دارند.
*تونی بلینکن اخیراً اعلام کرده است که اگر ایران به تعهدات خود ادامه دهد ، ظرف چند هفته می تواند بمب اتمی بسازد. دلیل این نظر چیست؟
ایران حدود یک سال است که اورانیوم را بالاتر از سطح ۳.۶۷٪ که طبق برجام مجاز است؛ غنی سازی می کند. به احتمال زیاد مقادیر قابل توجهی از اورانیوم تا ۲۰٪ غنی سازی شده است. پیشرفت بیشتر در این زمینه و غنی سازی اورانیوم تا سطح ۹۰٪ مورد استفاده در بمب ها احتمالاً چند ماه طول خواهد کشید.
این بدان معنا نیست که ایران ظرف چند ماه می تواند بمب داشته باشد. ساخت بمب هسته ای بسیار پیچیده تر از غنی سازی اورانیوم از ۲۰ تا ۹۰ درصد است. بلینکن نگفته است که ایران می تواند ظرف چند ماه بمب داشته باشد، فقط می تواند اورانیوم غنی شده مورد نیاز برای ساخت بمب را داشته باشد. شاید او این را برای تأکید بر فوریت توافق در مورد JCPOA گفته است.
نظر شما