بازار؛ گروه استانها: بخش کشاورزی با مخاطرات زیادی همچون ناپایداری اقلیم و بازار، آفات و بیماری‌ها و رویدادهای جوی در منطقه روبه‌روست و لذا بحران‌های طبیعی میلیاردها تومان به بخش کشاورزی خسارت می‌زنند.
با توجه به خشک‌سالی‌های مکرر و وقوع بلایای طبیعی غیرمترقبه در ایران، بدون تردید حمایت‌های بیمه‌ای در بخش کشاورزی می‌تواند از سویی در کاهش مشکلات تولید و از سوی دیگر در افزایش سطح برداشت و تولید محصول نقش مؤثر و غیرقابل‌انکاری داشته باشد.
در این راستا بیمه کشاورزی یک خدمات و پوشش‌های بیمه‌ای است که دغدغه‌های کشاورزان را در مواقع بحران و خسارت‌ها کاهش می‌دهد اما این موضوع با وجود اهمیتی که دارد اما بازهم کمتر موردتوجه این قشر است.
بی‌انگیزگی کشاورزان
قاسم کوهستانی یکی از زراعت کاران حومه مشهد در این خصوص به ما می‌گوید: صندوق بیمه کشاورزی باهدف پرداخت غرامت ۱۰۰ درصدی به خسارات واردشده به محصولات کشاورزی تشکیل‌شده اما تجربه نشان داده است که هنوز هیچ کشاورزی به‌طور ۱۰۰ درصد خسارت از این صندوق دریافت نکرده است.
وی با بیان اینکه سال گذشته بسیاری از درختان به دلیل شدت بارش‌ها و هم‌چنین تگرگ آسیب دیدند، می‌افزاید: اما کارشناسان بیمه تنها ۲۰ درصد برای برخی باغات تعیین خسارت کردند.
این تولید کننده با بیان اینکه به نظر می‌رسد «صندوق بیمه» پول چندانی در اختیار نداشته باشد، بیان می‌کند: شاید به همین دلیل است که پرداخت غرامت به کشاورزان با مشکلاتی ازجمله تأخیر در پرداخت روبه‌رو است و لذا بسیاری از کشاورزان تمایلی برای بیمه مزارع خود ندارند.
وی بابیان اینکه بسیاری از کشاورزان این منطقه به‌صورت خرده مالکی فعالیت دارند لذا خیلی رغبتی برای بیمه ندارند، می افزاید: البته در طی سال های گذشته به دلیل تکرار مخاطرات محیطی خیلی استقبال بیشتر شده است اما قریب به اتفاق کشاورزان از نحوه ارزیابی و پرداخت غرامت ها شاکی هستند.
کوهستانی با اشاره به این موضوع که در سایر کشورها کشاورزی در دنیا اساساً حمایت از خسارت دیدگان است می‌افزاید: این صندوق به علت فقدان منابع مالی کافی و مهم‌تر از آن ضعف مدیریت دولتی، ناکارآمد شده و ابزاری برای جذب کشاورزان و توسعه سطح پوشش جمعیتی در اختیار ندارد و همین آسیب اساسی، کشاورزان را نسبت به عضویت در صندوق بی‌انگیزه کرده است.
چتر حمایتی
معاون فنی جهاد کشاورزی شهرستان مشهد بیمه محصولات کشاورزی را چتر حمایتی و راهکاری برای جبران خسارت و تسکینِ بخشی از آلام بهره‌برداران در اثر بلایای طبیعی می‌داند و در این راستا به بازار می‌گوید: در همین راستا به‌منظور گسترش و توسعه فرهنگ بیمه کشاورزی و باهدف حمایت از تولید محصولات اساسی و ارائه خدمات بیمه‌ای موردنیاز تفاهم‌نامه‌ای با صندوق بیمه کشاورزی منعقدشده است.
وی هم‌چنین در پاسخ به این پرسش که به‌طورمعمول چه حوادثی کشاورزان را تهدید و چه محصولاتی در این بیمه‌نامه‌ها موردحمایت قرار می‌گیرد پاسخ می‌دهد: انواع محصولات کشاورزی ازجمله دام، طیور، زنبورعسل، کرم ابریشم و آبزیان پرورشی در مقابل خسارت‌های ناشی از سوانح طبیعی و حوادث قهری نظیر تگرگ، طوفان، خشک‌سالی، زلزله ،سیل، سرمازدگی، یخبندان، آتش‌سوزی، صاعقه، آفات و امراض نباتی عمومی و قرنطینه‌ای امراض واگیر حیوانی عمومی و قرنطینه‌ای آسیب‌پذیر بوده و در قالب بیمه کشاورزی تحت حمایت قرار می‌گیرند.
خوش قامت خاطرنشان می‌کند: ازجمله تعهدات صندوق بیمه در این تفاهم‌نامه می‌توان به تعریف گزینه‌های ویژه‌بر اساس توافق سالیانه برای هریک از محصولات مطابق برنامه‌های عملیاتی طرح با پوشش کامل صفرتا ۱۰۰ درصد در برابر عوامل خطر منطقه‌ای مانند باد گرم و بادزدگی، سرما و یخبندان زمستانه و انفرادی نام برد.
استقبال کشاورزان
معاون فنی جهاد کشاورزی شهرستان مشهد بابیان اینکه برای سایر عوامل مانند باران‌های سیل‌آسا، تگرگ، زلزله، سرما و یخبندان بهاره و سیل و طوفان و حتی خشک‌سالی نیز پوشش خسارت‌دیده شده است بیان می‌کند: در این راستا تلاش برای تأمین سهم کمک دولت به‌صورت ویژه در حق بیمه‌ها، فراهم‌سازی امکان صدور بیمه‌های کمیلی در صورت تقاضای کشاورزان، پرداخت غرامت در صورت وقوع خسارت بر اساس قرارداد بیمه‌نامه به کشاورزان و ارائه آمار و اطلاعات موردنیاز طرفین تفاهم‌نامه انجام پذیرفته است.
وی با اشاره به اینکه حتی کشت‌های دیم نیز در این بیمه‌نامه‌ها موردتوجه قرارگرفته است اظهار می‌کند: پوشش بیمه‌ای کشت‌های دیم منطبق بر قراردادهای طرح جهش تولید در دیم‌زارها با کشاورزان در قالب تفاهم‌نامه دیده‌شده است.
خوش قامت با اشاره به سطح کشت گندم آبی به میزان ۱۱هزار و ۵۰۰ هکتار در این شهرستان ادامه می‌دهد: در حال حاضر افزون بر ۷۳۵۸ هکتار گندم آبی شهرستان و به میزان ۶۴ درصد تحت پو شش بیمه محصولات کشاورزی قرارگرفته است .
این کارشناس حوزه کشاورزی هم‌چنین سطح کشت جو آبی را به مقدار ۱۲هزار هکتار عنوان کرده و می‌افزاید: از این مقدار نیز ۲۰۹۳ هکتار جو آبی شهرستان و به میزان ۱۸ درصد تحت پو شش بیمه محصولات کشاورزی قرار دارد.
وی اذعان می‌کند: البته درکشت کلزا این رقم بسیار فراتر بوده زیرا از سطح کشت کلزا به میزان ۱۵۳۵ هکتار مقدار ۱۴۱۱ هکتار و حدود ۹۳ درصد تحت پو شش بیمه محصولات کشاورزی قرار دارد.
ضرورت ایجاد فرهنگ‌سازی
کارشناسان و متولیان بخش کشاورزی مهم‌ترین علل کاهش تمایل کشاورزان به بیمه محصولات کشاورزی را واقعی سازی نشدن میزان پرداختی و تأخیر در پرداخت خسارت‌ها می‌دانند که البته بررسی موضوع در گزارش پیش رو مؤید همین مطلب است.
آنان درعین‌حال معتقدند در سال‌های گذشته استقبال از بیمه کشاورزی خوب بوده، اما به علت واقعی سازی نشدن میزان پرداخت خسارت، آگاه نبودن برخی کشاورزان از مزیت‌های بیمه محصولات و تأخیر در پرداخت خسارات، استقبال از بیمه محصولات کشاورزی سیر نزولی طی کرده است.
بیمه برای واقعی سازی پرداخت خسارت‌های ناشی از بلایای طبیعی ازجمله سیل، سرمازدگی و خشک‌سالی باید حق بیمه‌ها را افزایش دهد و شاید تنها در این صورت است که کشاورزان برای بیمه کردن محصولات خود رغبت بیشتری از خود نشان دهند.
البته نباید ضرورت فرهنگ‌سازی درزمینهٔ تشویق کشاورزان به بیمه محصولات کشاورزی را هم ازنظر دور داشت که از آن جمله می‌توان با برگزاری کلاس‌های ترویجی در این حوزه، کشاورزان را به استفاده از خدمات بیمه تشویق و راغب کرد.
نظر شما